59.මෝනාලිසා සහ පාන් කඩේ

අපි මෝනාලිසා බලන්න යන ගමන දිග මදි කියල කට්ටියක් කියනව... දිග වැඩී කියල කට්ටියක් කියනව...කොහොම වුණත් ගොඩක් අය කැමති වටපිට විස්තර බලාකියාගෙන නිවි සැනසිල්ලෙ හෙමිහිට මෝනාලිසාව බලාගන්න කියලයි මගෙ නම් අදහස...බලමුකො තව කොච්චර දුර යන්න වෙයිද කියල.

අපි දැන් පැරිස්වලට ඇවිල්ලනෙ ඉන්නෙ හරියටම දවස කිව්වොත් සිංහල අවුරුද්දට කලින් දවසෙ...2004 අප්‍රේල් 13 වෙනිදා.

ඉතිං එදා දවල් නිමල් එක්ක ගිහිං අයිපෙල් ටවර් එකත් නැගල ගඟ පැත්තෙත් රවුමක් ගහල ආපහු චානි අක්කලගෙ ගෙදරට ආව...

දවල්ට කාල පිටත්වෙද්දි නිමල් කියනව...

මම හවස්වෙලා එන්නං මහත්තයව එක්ක යන්න...අපේ පොඩි අවුරුදු පාටියක් තියෙනව...

අවුරුදු පාටි කියපුවාම මට මතක් වුණේ ඉස්සර මම තරුණ කාලෙ ගෙදර අවුරුදු කාපු හැටි...අවුරුදු දාට පහුවදා ඒ කියන්නෙ පහළොස්වෙනිදා තමයි අපේ බක්මහ උළෙල තියෙන දවසෙ දවල් කෑමට කොල්ලො කට්ටියම අපේ ගෙදරට එකතුවෙන්නෙ...එතකොට මම බැඳල නෑ මහගෙදර හිටියෙ...

අයිය දරු පවුලත් එක්ක උදෙන්ම එනව...එතන ඉඳන්ම ගෑණු කට්ටියගෙ වැඩේ උයන එක තමයි...දවල් කෑමට ඉන්න කට්ටිය කීදෙනෙක්ද කියල කාටවත් කියන්න බෑ...ගමේ කොල්ලො ටිකයි ගමෙන් පිට පදිංචි වෙලා ඉන්න එදාට නෑගම් එන කොල්ලොයි උන්ගෙ යාලුවොයි ගාණක් මිම්මක් නෑනෙ...හැබැයි කවුරු ආවත් මෙනු එක මගෙන්...මෙහෙමයි...

ගෙදර හාලෙ බත්

කජු මාලුව

කට්ට කරෝල හොදි හෝ හුරුල්ලො ඇඹුල් තියල්

තම්බපු කොස්

එළවලුවක්

මුකුණුවැන්න මැල්ලුම

බැදපු මිරිස්

පපඩම්

 සාමාන්‍යයෙන් නිත්‍ය මෙනු එක ඔහොමයි ඒ වුණාට එක එක අවුරුදු වල හැටියට වෑංජන සංඛ්‍යාව අඩු වැඩි වෙනව...කජු මාලුවට කජු කඩෙන් ගන්නෙ නෑ දැන් වාගෙ... වත්තෙ ගහේ කජු තමා උයන්නෙ...අපේ වත්තෙ උඩහට වෙන්න තිබුණු වට අඩි අටක් විතර මහත කජු ගහේ වයස කියන්න කවුරුවත් දන්නෙ නෑ...ගහට නගින්න එහෙම බෑ කජු වැටුණම අහුලනව මිසක්...සමහර අවුරුදු වල කජු පලදාව අඩුවෙනව එහෙම වෙලාවට අයියට පණිවිඩයක් යවනව...
 

එනකොට කජු ටිකකුත් දාගෙන එන්න...

කොහොම හරි කුස්සිය පැත්තෙ කජු කන්දක් කපනව...දැන් නං ගෙවල්වල ගෘහිණියො කජු කපන්න හොරයි...කජුකිරි ගෑවිලා අත හම යනව කියල...සමහරු නං ග්ලවුස් දාගෙන කජු කපනව... අපේ අම්ම එහෙම නං ඔය මොකුත් නෑ ලිපේ අළු ටිකක් අතේ ගාගෙන කපාගෙන කපාගෙන යනව...ඒ තියා දැන් කාන්තාවො කොස් කපන්නෙත් නෑනෙ අතේ කොහොල්ලෑ ගෑවෙනව කියල.

 කජුගොඩ කපල උණුවතුරෙ දානව කිරි යන්නයි සිවිඩ්ඩ ගැලවෙන්නයි...ඊට පස්සෙ හොඳට මිටිකිරි අමුමිරිස් කහ  එහෙම දාල වෑංජනේ ලිපේ තිබ්බහම පළාතෙ ඉන්න බෑ සුවඳ.

හොඳට පැහිච්ච කොස්ගෙඩි දෙකතුනකුත් තම්බනව...ඒ දවස්වල ඔය අපේ නාන ලිඳ උඩින් වැට අයිනෙ තිබුණ පරණ පත කොස් ගහක් කොස් තම්බපුවම පිටි ගොඩ තෙල් සුවඳයි.

අයිය එනකොට නැට්ට පිටින්ම කට්ටාවෙක් ගේනව...කල්පිටි කරෝල

මුකුණුවැන්න මම උදෙන්ම ගිහින් ටවුමෙන් ගෙනැත් දෙනව...අපේ ගෙදර පලා ජාති තිබුණෙ නෑ.

ඔන්න එකොළහමාර දොළහ වෙද්දි කට්ටිය එකා දෙන්න බැගින් ගෙදරට ඇදෙන්න පටන් ගන්නව...කට්ටියට සප්පායම් වෙන්න ලෑස්ති කරල තියෙන්නෙ අපේ ගේ ඉස්සරහ තියෙන කොස්ගහ යට ලස්සනට තණකොළ තියෙන හරියෙ පැදුරු දාල...

දවල් කෑම වෙලාව වෙනකොට කොහොමත් කට්ටිය පණහකට හැටකට  වැඩිමිසක් අඩු නෑ...සමහරුන්ට පැදුරෙම නින්ද ගිහින්...කට්ටියටම වාඩිවෙලා කන්න ගේ ඉඩ මදි නිසා කෑම බෙදාගෙන එළියටත් ඇවිත් වත්තෙත් තැන තැන වාඩිවෙලා කනවා.

කොහොමත් අවුරුදු කෑම ඉවරවෙද්දි හවස හතර පහ වෙනව...

 එදා හවස නිමල් ඇවිත් මාව එක්කරගෙන ගියා...ඉස්සෙල්ලම ගියෙ නිමල් නැවතිල හිටපු කාමරේට...ඒ පොඩි කාමරේ නිමලුත් එක්ක තව තුන්දෙනෙක් නැවතිලා හිටියා...ඒ අයගෙ ඇඳුම් බඩු මුට්ටු ටී වී ප්‍රිජ් ඔක්කොමත් ඒ කාමරේ...උයන්නෙත් එතනමයි...ලබ්බෙ වයිද්දෙ වාගෙ මාසෙකට යුරෝ 450ක් කුලිය.

ඔය නිමල්ලගෙ කාමරේ ළඟ තව කාමරේක ඉන්නව ලංකාවෙ ජෝඩුවක්...පොඩි හුරතල් දුවෙකුත් ඉන්නව...මම යනවෙලාවෙ පොර කලිසමක් විතරක් ඇඳගෙන බිරිඳට අමු කුණුහරුපෙන් බනිනව...මගෙ ජීවිතේට අහල නෑ එච්චර තිත්ත කුණුකතා...

හැමදාම ඔහොමයි...ඔයයකා ලංකාවෙදි පොලිසියෙලු වැඩකලේ...රස්සාවක් මොකුත් කරන්නෙ නෑ ඩෝල් එකෙන් තමා බොන්නෙ...පවුල රස්සාවක් කරනව...

නිමල් කිව්ව...

පොලිසියෙ වැඩකළා කියන එක නං සහතික ඇත්ත කියල කියන කුණුහරුප වලින් හොයන්න පුළුවන්...

පිට කෙනෙක් ඇවිත් ඉන්නව දැකල පොරගෙ කුණුහරුප වැස්ස ටිකක් අඩුවුණා...

ඒ ගෙදර අයත් නිමල්ලත් එක්ක හරි හිතවත්...විශේෂයෙන් පොඩිදුව...

 අපි පාටියට යන්න පිටත් වෙනකොට පොඩි කෙල්ලත් අපිත් එක්ක ආව...මාත් එනව මාමෙ...කියල.

පොඩිවුණාට වැඩේ කියෝන එකමයි කතුරවගේ...කටේ තොලේ නොගෑවි ප්‍රංශ භාෂාව කතාකරනව...මගෙත් එක්ක ඉක්මනටම හිතවත් වුණා...

හරි වැඩේනෙ...අපේ ගෙදරට ඊයෙ පොලිසියෙන් ආවනෙ...

කෙල්ල කට උල්කරකර කියවනව...

ගෙදර කරච්චලේ අහගෙන ඉන්න බැරුව අහළ පහල අය පොලීසියට ටෙලිපෝන් කරල...

ඉතිං ඉතිං...පොලිසියෙන් මොකද කිව්වෙ...

මම ඇහුව...

තාත්ත මට ගැහුවද ඇහුව... මම නෑ කිව්ව...

ඇත්තටම ඌ ළමයට ගහල නෑ...ළමය කිව්වනං ගැහුව කියල කිසිම සමාවක් නෑ ගෙනිහින් කූඩුවෙ දානව.

අපි පිටත්වෙනකොට තිබුණු කාළගුණය එකපාරටම වෙනස්වුණා...ඉර අව්ව නැතිවෙලා තරමක සීතලක් ආවා...සීතල එන්න එන්නම වැඩිවුණා...

අපේ ප්ලෑන් සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් කරන්න වුණා...එළිමහනෙ තියන්න හිතාගෙන ආපු පාටිය ගෙදරක කොරිඩෝ එකකට සීමා කරන්න සිද්ද වුණා අයහපත් කාළගුණය නිසා...

නිමල්ගෙ ලංකාවෙ යාලුවො හත් අට දෙනෙක්ම ඇවිත් හිටිය...ඔක්කොම වගේ අනවසර සංක්‍රමණිකයො...කාටවත් කොළ නෑ...අවුරුදු පහක් හයක් හිටපුවාම ප්‍රංශ රජයෙන් නේවාසික වීසා ප්‍රදානය කරයි කියන බලාපොරොත්තුවෙන් තමයි ඒ අය ඉන්නෙ...බොනකනුත් කතාව ඒ ගැන.

 එන අවුරුද්දෙත් එන්න අපි ඇන්ඩෝරා පැත්තෙ යමු...

යාලුවො ටික මට සමුදුන්නා...

නිමල් ලෑස්ති වුණේ මාව ගෙදරට ඇරලවන්න...

නෑ නෑ නිමල් මම දැන් තුන් හතර සැරයක් බස් එකේ ගියානෙ...මට තනියම යන්න පුළුවන්...

මම නියම තැනින් බැහැගෙන චානි අක්කලගෙ ගෙදරට ගියා...බස් එකෙන් බැහැගන්න එක එච්චර දෙයක් නෙවෙයි...ඊළඟ හෝල්ට් එකේ නම බස් එකේ තිරේක වැටෙනව ආයෙම ස්පීකරෙනුත් කියනව...යුරෝපෙ කොහෙත් එක විදියයි කෝච්චි බස්වල.

බස් එකෙන් බැහැල චානි අක්කලගෙ ගෙදරට හැරෙනතැන බේකරියක් තියෙනව බගට් එකක පිංතූරයක් එහෙම ඉස්සරහින් ගහල...ඒ බේකරිය ළඟින් එන්න බෑ පාන් සුවඳ...ඉවසන්නම බැරිතැන මම බගට් එකකුයි කෘවසොන් ටිකකුයි අරගත්ත...

උණු උණු බගට් පොල් සම්බෝලත් එක්ක කාල තියනවද...අප්පා බලන්න එපෑ රස...ඔය බගට්වලට කිසිම රසකාරකයක් හරි කල්තබාගැනීමේ ද්‍රව්‍ය හරි දාන්නෙ නෑනෙ...පාන්පිටි,ලුණු,යීස්ට්,සීනිටිකක්,වතුර එච්චරයි...හොඳට පිච්චිච්ච බගට් එක පුළුන් වගේ...කළටිපහේ පොල් ගෙඩියකින් සම්බෝලයක් අඹර ගත්තම බගට් එකක් නෙවෙයි දෙකක් හරි කාල දාන්න පුළුවනි.

 වැඩේ තියෙන්නෙ ලංකාවෙ උණු උණු බගට් හොයාගන්න නෑ...යුරෝපෙ කළටිපොල් හොයාගන්න නෑ....

ඔය ප්‍රංශෙ බේකරි තියෙනව පාන්වල රසගැන කප්ගහපුව...පාන් පිච්චිල්ලෙ තාක්ෂණය මොනතරම් නවීකරණය වුනත් ඒ ගොල්ල පාන් පුච්චන්නෙ දරවලින් ...එකම ජාතියෙ දර වෙනස් කරන්නෙ නෑ රස වෙනස්වෙන නිසා...පිටිගන්න තැනත් වෙනස් කරන්නෙ නෑ...පිටිගන්න තැන පමණක් නොවෙයි පිටි හදන්න ගන්න තිරිඟුත් බේකරි හිමියන්ගෙ පරීක්ෂාවට ලක්වෙනවා...ඒ අය හැමදාම යොදන කාබනික පොහොර ඇරෙන්න වෙනත් පොහොර රසායනික ද්‍රව්‍ය පාවිච්චි කරනවද කියල හොයල බලනව...මේ හැමදේම කරන්නෙ බේකරියෙ පාන්වල සුපිරි ප්‍රමිතිය රැකගන්නයි...ලෝකෙ කොච්චර වෙනස් වුණත් ඒ අයගෙ පාන්වල රස වෙනස් වෙන්නෙ නෑ.

 ඔය බ්‍රසල්ස්වලත් අපේ ගෙවල් ළඟ ගබ්‍රියෙල් හතරමං හන්දියෙන් දකුණට හැරිල බැස්කියුල් පැත්තට යනකොට පාමසිය ළඟ තියෙනව පාන් කඩයක්...ඒකෙ හිටියෙ කෙල්ලො දෙන්නෙක් අපි කිව්වෙ අක්කයි නංගියි කියල...බැලුවම අක්කයි නංගියි නෙවෙයි...වැඩිමල් කෙල්ල කෙට්ටුයි හරි හැඩයි...බාල කෙල්ල මහතයි ඒත් ලස්සනයි...බාල කෙල්ලට බබෙක් ලැබෙන්න ළං වෙනකොට කඩෙන් අස්වෙලා ගියා...ඊට පස්සෙ හිටියෙ ලොකු කෙල්ල විතරයි.

මම හවස වැඩ ඇරිල එනකොට හැලපිට කතාකරල කියනව...

මම බගට් අරං එන්නම්...සම්බෝල හදල තියන්න...

ඒ වෙලාවට පාන් කඩේ උණු උණු බගට් විකුණන්න තියෙනව...

ග්‍රීෂ්ම කාලෙත් ආවා...ඔය හියුමිඩිටි කියන ආර්ද්‍රතාව යුරෝපෙ නැති නිසා 30 පැන්නහම ඉන්න බෑ රස්නෙ...එදා සැරේ උෂ්නත්වය 31 -32 ඉක්මවා ගියා...

ඔන්න සුපුරුදු විදියට මම පාන් ගන්න කඩේට ගියා...ලොකු කෙල්ල ඉන්නව...අධික උෂ්ණත්වය නිසා ඇය උඩට ඇඳගෙන හිටපු ටී ෂර්ට් එක ගලවල පුටු ඇන්දක එල්ලල ...රස්නෙට කෙල්ලගෙ උඩුකය ඔක්කොම රතුවෙලා...මට පව් කියල හිතුණා...

ඊට පස්සෙ මම හැමදාම  ඒ වෙලාවට නොවැරදීම පාන් ගන්න යනව...

ඇයි අනේ හැමදාම පාන් ගේන්නෙ...බලන්ඩකො මම පාන් කන්නෙත් නෑ...පුතා ඕනැනං කෑල්ලක් කයි...බලන්ඩකො කූඩෙ පාන් පිරිලනෙ...

හැලපි කියනව...

කාටද පරණ පාන් කන්න පුලුවන්...

මම කිව්ව...

පාන් කඩේට ගියාමත් මට පාන් ගන්න කිසිම හදිස්සියක් නෑ...මම හැමදාම පාන් ගන්න එන නිසා මම ආපු ගමන් කෙල්ල මගෙ දිහා බලනව...

තවත් පාන් ගන්න අය ඇවිදින් ඉන්නව නං මම කියනව මට හදිස්සියක් නෑ ඒ අයට පාන් දීල යවන්න කියල...හොඳනෑනෙ.

දවසක්දා පුතාව ඉස්කෝලෙ ඉඳල එක්කන් එන ගමන් කොල්ලට බර්ගර් එකක් අරං දෙන්නද කොහෙද හැලපි පාන් කඩේට ගොඩවැදිල...එදා වැඩේ අහුවුණා...
 

මීට පස්සෙ ඔයා පාන් ගේන්න යන්න ඕනැ නෑ...පාන් ඕනැනං මම ගේන්නං...
 

හැලපි තීන්දුව දුන්නා...
 

හප්පා හැමදාම මේ වැල් වටාරංනෙ ලියවෙන්නෙ...එකක් පස්සෙ එකක් මතක් වෙනවනෙ ලියනකොට...ඕවත් ඉතිං ලියාගන්න එපෑ...කොහෙට හරි රිංගවන්නෙ ඒකයි...කමක් නෑ නේද...මෝනාලිසා නං දැන් අත ළඟටම ඇවිත් ඉන්නෙ... හෙට හරි බලන්න යන්න පුළුවනි  කොහොමද කැමති.

අයිපෙල් ටවර් එක වටේ පඳුරු තලයි කියපු නිසා අයිපෙල් ටවර් එක වටෙයි සේන් ගඟ අයිනෙයි පඳුරු ටික නොතල තියෙන්න ඇරියා.
 
ඒ නිසා අයිපෙල් ටවර් එක නගින්න පෝලිමේ ඉද්දි මට හම්බවෙච්චි ඇමරිකන් සංචාරකයො දෙන්නගෙ කතාවයි අයිපෙල් ටවර් එක නගින ගමන් ප්‍රයි කාපු කතාවයි ඉස්සරහ කඩෙන් ගත්ත අබසෝස් පුරෝල තිබ්බ බර්ගර් එක කාල කන් දෙකෙන් ගින්දර පිටවුණු කතාවයි ගඟ අයිනෙ නවත්තල තියෙන යාත්‍රාවල පවත්වගෙන යන රෙස්ටුරන්ට් වල කතාවයි යන එන අයගෙ චිත්‍ර හෙවත් පෝට්රේට් එතනදිම ඇඳල දෙන චිත්‍ර ශිල්පීන්ගෙ කතාවයි කිව්වෙ නෑ.