Wednesday, December 19, 2018

සේනගේ කතාව, අපේ ලොකු හාමුදුරුවෝ, සෝභිත හාමුදුරුවෝ, සමිත හාමුදුරුවෝ සහ බුද්ධ පූර්ණිමා.


අපට සේනගේ කතාවේ අවසානයක් දකින්නට බැරි වුණේ ඒ මැදට හාමුදුරු කතාවක් ආපු නිසාය.  එය මගේ භික්‍ෂු පරිච්ඡේදය දැයි ඇනෝ හිතවතෙකුත් අසා තිබිණ.  ඒ ගැන කල්පනා කරන මට මතක් වුණේ පරිච්ඡේදයක් ලියන්නට තරම් නැතත් භික්‍ෂු කතා කීපයකුත් මගේ ළඟ තියෙනවා නොවේද කියාය.  ඒ ටික ලියා ගන්නට මේ තරම් හොඳ වෙලාවක් ආයෙම එයිදැයි කියන්නට බැරි නිසා ඒ කතා ටිකත් මේත් එක්කම ලියා ඉවරයක් කරන්නට සිතුවෙමි.

ලංකාවේ භික්‍ෂු කතා ගත්තොත් අරක්කු ටිකක්, මලක් ගහන එකක්, කොටු පැනිල්ලක් වගේ සිල්ලර වැඩ ඇරෙන්නට සොමි කතා අඩුය.  ඒ මදිවට ඔය ටික ලියපු එකාව බෞද්ධයෝ ඇවිත් මරාගෙන කන්න හදයි.  ඔහොම කියනකොට ඔක්කොමල්ල වගේ හිතන්නේ මම ලියන්නේ හාමුදුරුවන්ගේ වැරදි විතරයි කියලාය.  නමුත් බොහෝම හොඳ හාමුදුරුවරුන්ගේ කතාත් මගේ ළඟ තිබේ.  එයින් ඉහළින්ම ඉන්න හාමුදුරු කෙනෙක් වෙන්නේ අපේ පංසලේ වැඩ සිට අපවත්වූ ලොකු හාමුදුරුවෝය.  සිල්වත්කම අතින් නම් මහපළවෙනිය.  අවුරුදු තිහ හතළිහක් තිස්සේ අපේ ගමේ තියෙන බණට, පිරිතට, දානෙට, මළගෙදරට ආදී හැම තැනටම ලොකු හාමුදුරුවෝ කකුල් ගෙවෙනවා නම් ගෙවෙනකල්ම වැඩියේ පයින්මය.  අද ඉන්න අයට නම් වාහනයක් පන්සල් මිදුලේ නොතිබුණොත් පන්සලෙන් එළියට බහින්ටවත් බැරිය.  ගහකොළට ඇති ඇල්මත් ඒ වගේමය.  පංසල මල්වත්තක් වගේ තියාගෙන සිටි හාමුදුරුවෝ ගහක අත්තක්වත් කාටවත් කඩන්නට දුන්නේ නැත.  හැබැයි ඉතින් ඇටේට පොත්තට නැත.  බනින්නට ගියාම රෙදි ගැලවෙන්නටම බනිනවාය.  කුඩා කාලයේ පටන්ම ශ්‍රී රාහුල දහම් පාසලේ ඉගෙනගත් ශිෂ්‍යයින් වූ අපි ගැන පසුකාලීනව හාමුදුරුවෝ මහා ඉහළින් කතාකළේ මගේ ගෝලයන්ය කියාය.

වෙනුජත් ලොකු හාමුදරුවන්ගේ හොඳම ගෝලයින්ගෙන් එක්කෙනෙකි.  මට වෙනුජව හදිස්සියේම මතක් වුණේ වෙනුජ ලොකු හාමුදුරුවන් ගැන හිනාවෙවී කියපු කතාවක් මතක්වෙලාය.  ලොකු හාමුදුරුවෝ සාමාන්‍යයෙන් තමන්ගේ දායක දායිකාවන් වෙනත් පන්සල් කරා යනවාට බොහෝසේ අකමැතිය.  එහෙම ගිහිං අහුවුනොත් එහෙම බනින්නේ බලු බැනුම්ය.  අපේ දුප්පත් පංසල වෙනුවට පොෂ් පන්සල් වලට යන දායිකාවන්ට හාමුදුරුවෝ දොස් කියන්නේ "අමුතු බුදුන් හොයාගෙන යනවා" කියලාය.  කේන්තිය හොඳටම තද නම් "වෙන පන්සල් වල නිදි වදින්න යනවා"ය කියලාත් බනී.

එක දහම් පාසැල් දවසක වෙනුජගේ පංතියේ කෙල්ලන් අතරේ කතාබහක් ඇතිවුණේ බොහෝම හොඳ යෝගියෙක් ක්වාටස් වල ගෙදරක වැඩ සිටින බවත් ගිහිං බලන්නට වටිනා බවත්ය.  විවේකය වෙලාවේ කෙල්ලන් තනියට එක්ක යන්නට වෙනුජටද  පෙරැත්ත කර කතා කරගෙන ක්වාටස් වල ගෙදරක හිටපු යෝගියා බලන්නට ගියහ.  ටිකක් පරක්කු වෙලා ආපහු ආ වෙනුජගෙන් කොහේ ගියේදැ'යි ලොකු හාමුදුරුවෝ ඇසු සේක.  වැඩේ බරක් පතලක් නොදන්නා වෙනුජත් ඇත්තම විස්තරය කියා ඇත.  කතාව අහපු ලොකු  හාමුදුරුවන්ගේ ඉරියව් වෙනස් වෙන්නට ගතවුණේ තප්පර ගණනකි.  ඉඳගෙන හිටපු පුටුව උඩට එකවරම පැන සිටගත් ලොකු හාමුදුරුවෝ "ගියාද නිගන්ටයන්ගෙන් බණ අහන්න" කියා පැය කාලකට වැඩි වෙලාවක් කණ පිරෙන්නටම බැන වැදුණු බව වෙනුජ කීවේය.

ඒ කාලයේ චූ කොල්ලෙක් වූ වෙනුජ පසුකාලයේදී ලොකු මහත්තයෙක් වූ පසුවත් සිය ගුරුවර ලොකු හාමුදුරුවන් ගැන උනන්දුවෙන් සොයා බැලුවේය.  ඒ වනවිට ලොකු හාමුදුරුවෝ හිටියේ බොහොම අසනීප තත්ත්වයකිනි.  ලොකු හාමුදුරුවන්ට වෛද්‍ය පරීක්ෂණ වගයක් ගම්පහින් කරගන්නට ඇති නිසා එක්ක යන්න එන්න කියා පොඩි හාමුදුරුවෝ වෙනුජට කියා ඇත.  ඒ කාලයේ ලොකු හාමුදුරුවන්ගේ පළවෙනි ගෝල නම සිවුරු හැර ගොස් සිටි නිසා හිටියේ වෙනත් පොඩි හාමුදුරු කෙනෙකි.  වෙනුජත් ලොකු හාමුදුරුවන් ගම්පහ රැගෙන ගොස් ඒ වැඩ ටික බොහොම උනන්දුවෙන් කරදී ආපහු පන්සලට රැගෙන ආවේය.  පන්සල්වත්තේ කාරෙක නවත්තන්නට තැනක් බැලු වෙනුජ උඩ බලනවිට දැක්කේ පංසලේ තැඹිලි ගස්වල ගෙඩි පැහී වේලිලා ඇති බවය.  "අවසර, ගස්වල ගෙඩි පැහිල වේලිලා නේදැ"යි වෙනුජ ඇසුකල ලොකු හාමුදුරුවන් දුන්නේ අපූරු පිළිතුරකි.

"කාට කියන්නද වෙනුජ, ඔය ගොල්ලන්ගෙ කාලෙ වගේ නෙවෙයි දැන්.  දැන් කොල්ලො ඔය ගඩා ගෙඩි දිහා බලන්නෙවත් නෑ.  ඔය ගොල්ලො දහම් පාසැල් ආපු කාලෙ නං මම දෙසැරයක් බුද්ධ පූජාව තිබ්බා" යි ලොකු හාමුදුරුවෝ වදාළ කල්හි වෙනුජ උඩ ගොස් බිම වැටුණේ ලොකු හාමුදුරුවන්ට හොරෙන් කරනවාය කියා සිතාගෙන කළ දේවල් ඔක්කොම උන් වහන්සේ දැන සිටි බව අවුරුදු විසි ගණනකට පසු දැනගන්නට ලැබුණු අවස්ථාවේය.

 ගමට බොහෝ ඈතින් තිබුණු ගලේ පංසල හෙවත් ශෛලබිම්බාරාමය හැරපියා අළුතෙන් ලැබුණු ඉඩමේ කටුමැටි ගසා හදාගත් පන්සලට වැඩිය ලොකු හාමුදුරුවෝ පංසල හොඳට හදාගන්නට සෑහෙන දුක් මහන්සි වුවෝය.  එතකොට හාමුදුරුවන්ට හිටියේ එක ගෝල නමකි.  ඒ පොඩි හාමුදුරුවොත් ඒ කාලයේ සරසවි සිසුවෙකි.  පංසල ලස්සනට හදාගන්නට පොඩි හාමුදුරුවන්ට තිබුණේ ලොකු හාමුදුරුවන්ටත් නැති තරමේ වුවමනාවකි.  ඒ කාලයේ හැම සති අන්තයකම අපි ශ්‍රමදාන දැම්මේ පංසලේ ඉදිකිරීම් වලටය.  ඉදිකිරීම් කරන්නට ශ්‍රමය විතරක් මදිය, මුදලුත් අවශ්‍ය වේ.  මුදල් ටිකක් හොයාගන්නට සල්පිලක් කරන්නට පොඩි හාමුදුරුවෝ අපිව උනන්දු කරවූහ.  සල්පිලක් කළාට මදිය ජනතාව ද ගෙන්නාගත්තේ නැත්නම් සල්පිල අසාර්ථකය.  පොඩි හාමුදුරුවන් කීවේ බණක් කියවමු කියලාය.  ඒ කාලයේ අද වගේ ජනප්‍රිය බණ කියන හාමුදුරුවරු සිය ගණනක් හිටියෙ නැත.  කාලීන ධර්ම දේශනා කළේ මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියන් විතරය.  සෝභිත හිමියන් ට ආරාධනා කර කැඳවා ගන්නට පොඩි හාමුදුරුවන් බාර දුන්නේ මටය.

වැලිසර රෝහලේ වාට්ටු අලුත්වැඩියා කර විවෘත කරන වෙලාවට නවලෝක මුදලාලි විසින් වැඩමවා ගෙන එන ලද සෝභිත හිමියන් සමග කතාබහ කර තිබුණද එතරම් හිතවත්කමක් උන්වහන්සේ සමග මගේ තිබුණේ නැත.  කෙසේ වුවද කෝට්ටේ නාග විහාරයට ගොස් උන්වහන්සේට ආරාධනා කරන්නට තීරණය කරගත්තායින් පසුව නාග විහාරයට යන්නේ කෙසේදැයි නොදැන සිටි අපට පාර කියාදුන්නේ රෝහලේ සිටි කරුණාරත්න පෙරේරා විසිනි.  ඉතින් එක් සුන්දර උදෑසනක ආරිත් මමත් කරුණාරත්න පෙරේරා කිව් මග සලකුණුවලට අනුව කෝට්ටේ නාග විහාරයට ගියේ ආරිගේ සයිකලයෙනි.

මග වරද්දා නොගෙන නාග විහාරයට ගිය අපි ටිකක් වෙලා බලාසිටිය විට සෝභිත හිමියන්ගේ කැඳවීම ලැබුණි.  ඒ කාලයේ නාග විහාරය අද වගේ ලොකු සහ පොෂ් විහාරයක් නොවුණු අතර වැඩිපුර සෙනග ගැවසෙන තැනක්ද නොවීය.  හාමුදුරුවෝ අපෙන් විස්තර අසා පන්සලෙන් ගෙනගිය ලියුමත් බලා ආරාධනය පිළිගත්තෝය.  ඔය කියන කාලය වන විට රටේ විධායක ජනාධිපතිවරයා වූ ජේ.ආර් බොහෝ බලසම්පන්න තත්ත්වයක සිටි අතර ඔහුට කරන්නට අවශ්‍ය දේවල් හොඳින් හෝ නරකින් කරගන්නට කිසිසේත්ම පසුබට නොවීය.  පාර්ලිමේන්තුවේ හයෙන් පහක බහුතර බලයත් ප්‍රබල විධායක ජනාධිපති බලතලත් සහිතව රට පාලනය කළ ජේ. ආර් කීවේ ඔහුට බැරි ගැහැණියක් මිනිහෙක් කරන්නට පමණය කියාය.  1980 ජුලි වැඩ වර්ජනය අතිශය අමානුෂික ලෙස මර්දනය කළ ඔහු කීව්වේ තවම අලියා නැට්ට හෙලෙව්වා පමණයි කියාය.  එහෙම ජනාධිපතිවරයෙක් ගෙන් ගේම ඉල්ලූ හාමුදුරුවරු දෙදෙනෙක් එකල වැඩ විසුහ.  එක හිමිනමක් මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියන් වූ අතර අනෙක් හිමිනම වුයේ මුරුත්තෙට්ටුවේ ආනන්ද හිමියන්ය.  මේ ගැන වැඩිදුර විස්තර පසුවටය.

අපේ පංසලේ පැවැත්වුණු සෝභිත හාමුදුරුවන්ගේ බණට ආපු තරම් සෙනගක් මම ඒ පංසලේ අද වෙනතුරු දැක නැත.  පන්සල් වත්ත උතුරන්නට හිටි සෙනග නිසා බණට පසුව පැවැත්වුණු සල්පිලද ඉතාම සාර්ථකව පවත්වා ගන්නට හැකිවිය.  සෝභිත හාමුදුරුවන් එක්ක කතාබහ කරන්නට හා හිතවත් කමක් ඇතිකරගන්නට මට ඉඩ ලැබුණේ මෙන්න මේ බණ කීමෙන් පසුවය.  එදා ඇතිවූ හිතවත්කම දැනට අවුරුදු දෙකකට කලින් සිදුවූ උන්වහන්සේ ගේ අපවත්වීම දක්වාම එක දිගට ඇදී ගියේය.  2015 අවුරුද්දේ උන්වහන්සේ ඕමානයට වැඩම කළ ගමන ඒ හිමියන්ගේ අවසාන විදේශ සංචාරය යැයි සිතමි.  එදා හමුවුනේද මා ඊට අවුරුදු තිස් ගණනකට පෙර දැක තිබූ අල්පෙච්ඡ සහ නිහතමානී යතිවරයාණන් මය.

මම චෙන්නායිවලට මාරුවක් ලැබී ගිය කාලයේ ඒ නගරයේ තිබූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථානය වුණේ මහාබෝධියයි.  එය චෙන්නායි පමණක් නොව දකුණු ඉන්දියාවටම තිබූ එකම පන්සලයි.  චෙන්නායිහි මහාබෝධිය පන්සලක් වශයෙන් මෙන්ම නවාතැන් පොලක් වශයෙන්ද සිය සේවය ලාංකිකයන්ට ලබාදුන්නේය.   දඹදිව වන්දනාවේ යන බැතිමතුන්ගේ හුවමාරු නැවතුම් පොලක් වශයෙන්ද, ලෙඩට බේත් ගන්නට චෙන්නායිහි රෝහල් කරා එන ලාංකිකයන්ගේ මෙන්ම වෙනත් වෙනත් කටයුතු සඳහා එන අයගේ නවාතැනක් වශයෙන්ද මහාබෝධිය ජනප්‍රිය මධ්‍යස්ථානයක් විය.  එම පංසල යැපුනේද එහෙම නවතින්නට එන අයට කාමර කුලියට දී ලබාගන්නා මුදලිනි.  මම යන කාලයේ පංසලේ හිටියේ සමිත හාමුදුරුවන්ද පංසලේ පරිපාලන වැඩ ටික කරන්නට ජයතුංග මහත්තයා ද යන දෙදෙනාය.  ආවතේව, පිරිසිදු කිරීම් සහ උයන පිහන කටයුතු කෙරුණේ දකුණු ඉන්දීය කම්කරුවන් කීප දෙනෙකු අතිනි.  මුරට වයසක මුරකාරයෙක්ද විය.

මහාබෝධියේ පැවැත්වුණු ප්‍රධාන බෞද්ධ උත්සවය වු බුද්ධ පූර්ණිමා යනුවෙන් ඉන්දීය ජාතිකයන් හැඳින්වූ වෙසක් උත්සව සැමරුම ඒ කාලේ කිසිම විදියකින් සිත් ඇද බැඳ නොගන්නා සහ මහම කම්මැලි උත්සවයක් වූ බව මට මතක තිබේ.  එදාට පන්සලට නොගිහින් ඉන්නට බැරි නිසා ගියා මිසක ඒ උත්සවයට කට්ටිය ගියේ කිසිම කැමැත්තකින් නොවේ.  පළමු කොටම පන්සිල් සමාදන් වීමෙන් පසුව උත්සවය ඇරඹේ.  ඊට පසු තියෙන්නේ කතා වාරයයි.  ආරම්භක කතා කීපයකට පසු මුඛ්‍ය දේශනය පවත්වන ආචාර්ය සිද්ධාර්ථන් සිනහ වෙමින්ද තමාගේ කතාව ගැන තමන්ම සතුටුවෙමින්ද අඩුම වශයෙන් පැය දෙකක්වත් කතා කරන්නේ අහගෙන ඉන්න අසරණයින් ගැන තඹයකටවත් මායිම් නොකරමිනි.  තේරෙන කතාවක් නම් අහගන ඉන්නටවත් හැකි වුවත් ඔහු මුළු කාලය පුරාවටම කතා කරන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම දෙමළ භාෂාවෙනි.  යන්තම් කතාව ඉවරවුන විට හැමෝම සතුටුවෙන්නේ එතනදීම නිවන් ගියා වගේය.  ඊළඟට සමිත හාමුදුරුවෝ ඉංග්‍රීසියෙන් කොළයක ලියාගත් ස්තුතී කතාවක් කියවයි.  උත්සවයේ වැඩ අවසන් වෙන්නේ වඩේ, මුරුක්කු සහ බොන්නට අඹ ජුස් පැකට් එකක්ද වශයෙන් ඇති සංග්‍රහයකිනි.  තියෙන හිතේ අමාරුවේ හැටියට අපට නම් අඹ ජුස් බීලා හිත හදාගන්නට බැරි නිසා කොහේ හෝ කාමරයකට වී විස්කි ටිකක් නොබී බැරිය ෴

Sunday, November 11, 2018

ගුණේගේ කතාව, නන්දකුමාර, ගුණසේකර, පණ්ඩුලගම ගම් උදාව, කොත්තු, ගුණේගේ තුන් මාසෙ දානෙ ගෙදර සහ එරික්ගේ ගෝරනාඩුව.

                                                   Photo: Google images
අපේ හිතවත් ගුණේ යන්නම යන්න ගියේ අපි කවුරුවත් බලාපොරොත්තු නොවූ වෙලාවකය.  බලාපොරොත්තු වුණේ නැතැයි කීවේ ගුණේට වැළඳී තිබු අසනීපය නිසා ඔහු යන බව අපි දැන සිටියත් මෙච්චර ඉක්මනට යාවි කියලා නම් තුන් හිතකවත් තිබුණේ නැත.  ඒ කියන්නේ අපි කට්ටිය ගුණේගේ සැප දුක් බලන්නට ගිය වෙලාවෙත් කිසිම අපහසුවක් නොපෙන්වා බොහොම හොඳට අපිත් එක්ක කතා බහ කරමින් සිටිය නිසාය.  ගුණේ අසනීප වූ වෙලේ අපි කට්ටියම ගුණේ බලන්නට ගිය කතාව  මම මීට කලින් පෝස්ටුවක ලීවෙමි.  ඒ ගියේ ජූනි මාසයේ අග සතියේ වගේය.  එදා අපි යද්දී ලලනිත්, එරිකුත් අපි යන්න කලින් ගුණේලාගේ ගෙදර ගිහිං හිටියේ අපට සළකන්නටය.  උන් දෙන්නාට ගුණේ මස්සිනා වී ඇත්තේ ගුණේගේ පුතා ලලනිලාගේ දුව බැඳපු හේතුවෙන්ය.  එදා අපි කට්ටිය කතාකරමින් සිටියදී ඊළඟ මාසයේ ලලනිලාගේ ගෙදර යන එක ගැනද කතාකරද්දී ගුණේ අපට කීවේ ඌ ඊළඟ සතියේ ආපහු ඇඩ්මිට් වෙන බවත් ඒ ගිහින් එනතුරු ලලනිලාගේ ගෙදර යෑම පමා කරන්නට කියාත්ය.  අපි ඒකටත් හා කීවෙමු.  නමුත් සතියක්වත් ගතවුණේ නැත.  හදිසියේම මට කතාකරපු එරික් ගුණේගේ අවසානය ගැන දැන් වුයේය.

සාමාන්‍යයෙන් රෝහල්වල වැඩ කරන අයට මරණය එපමණ සංවේදී කරුණක් නොවේ.  මිනිහෙක් මැරෙන එක ඔවුන්ට ඉතාම සාමාන්‍ය දෙයකි.  රෝහල් රස්සාව කරන කාලයේ මටත් ඔය කියන මරණයට සංවේදී නොමැතිකම තිබුණු නිසා මරණ ගැන ඉතාම අඩු ලංසුවට ගණන් ගැනීම හේතුවෙන් අපේ අම්මාගෙන් බැණුම් අහන්නට සිද්ද වුනු වෙලාවල් ද අඩු නොවීය.  කොහොම වුණත් රෝහල් රස්සාවෙන් අයින්වී සෑහෙන කාලයක් ගතවන විට මගේ සිත ආපසු මරණයට සංවේදී වන තත්ත්වයට පත්විය.  ඉතින් අපි කට්ටියම ගුණේගේ මරණ ගෙදර ගිහින් ගෙට පහළ වත්තේ ජම්බෝල ගහ යට තියාගෙන බෝතල් කීපයක්ද හිස්කර ගුණේටද සමුදී ආපහු ආවෙමු.

ගුණේ ගියායින් පසුව මට දැඩිව දැනෙන්නට වුයේ මට ගුණේව අති විශාල ලෙස මිස් වී හෙවත් මග හැරී ඇති බවයි.  එදා ගුණේ බලන්නට ගිය වෙලේ විහිළු කරමින් හිටියා මිසක අපේ පරණ විස්තර කතාබහ කරමින් රස විඳින්නට බැරි වුණේ එදා කට්ටිය වැඩි වූ නිසාය.  කොහොම වුණත් මම ඒ ගැන එච්චර ගණන් නොගත්තේ ආයෙම දවසක හමුවූ විට කතා කරන්නට හැකි නොවේදැයි සිතමිනි.  නමුත් බලාපොරොත්තු නොවූ තරම් ඉක්මණින් ගුණේ මෙලොව හැර යෑම මගේ හිතට ඇති කළේ දුකකටත් වඩා මහා හිස් බවකි.  කතා කරගන්නට තිබූ දේවල් දැන් ඉතින් කාත් එක්ක කතා කරන්නටද?  ආයෙම ගුණේ හමුවුණොත් හමුවන්නේ මාත් ගුණේ ගිය තැනටම ගිය දාකය.  ඒත් අහම්බෙන් හමුවුණොත් විතරය.  නැත්නම් මළවුන් සමග මෙලොවදී කෙසේ කතා කරන්නද?

ආර්. කේ. නාරායන් විසින් රචිත ඔහුගේ ජීවිත කතාව වූ My Days පොතේ එහෙම කතාවක් කියැවේ.  විවාහ වී අවුරුදු දෙකක් වැනි කෙටි කාලයකදී බිරිඳ මියයෑම නාරායන් මහත්සේ කම්පාවට පත්කළ සිදුවීමක් විය.  බිරිඳ ගේ මරණයෙන් පසු ඔහු කා සමගවත් ආශ්‍රය නොකොට දැඩි හුදෙකළා දිවියක් ගත කරද්දී මිතුරෙකුගේ මාර්ගයෙන් මළවුන් සමග කතා කරන තැනකට යයි.  වීදුරුවක් ආශ්‍රයෙන් තමන්ට අවශ්‍ය මළවුන් ගෙන්වාගත් විට පැන්සලක උදව්වෙන් කතා බහ කළ හැක.  නාරායන් බිරිඳ සමග අදහස් හුවමාරු කර ගත්තේ එහෙමය.  ඒත් ගුණේ එක්ක නම් හිස් වීදුරුවකින් කතා කරගන්නට බැරි බව මට සිතේ.  වීදුරුව පුරවා තිබුණේ නම් සමහර විට ගුණේ එන්නට පුළුවන.

අවසන් වරට මගෙත් එක්ක කතා කරද්දීත් ගුණේ කීවේ " අරක්කු,සිගරැට් බීල හැදෙන ලෙඩක් හැදුන නං දුක නෑ මචං" කියාය.  අපි එදා යද්දිත් ඌ හිටියේ සැටියේ දිග ඇදී සිගරැට් එකකුත් අදිමින් කකුල් ටීපෝව උඩ තියාගෙන ටීවී එකේ ගිය පරණ හින්දි චිත්‍රපටයක් බලමිනි.  තමන්ටය කියා ඉන්නට ගෙයක් හදාගත් පසු ගුණේ බොහෝ සතුටින් සහ සැහැල්ලුවෙන් ජීවත්වූ බව මට කීවේ ලලනිය.  අවුරුදු තිස් ගාණක් රස්සාව කළත් ගුණේට ගෙයක් හදාගන්නට බැරිවිය.  සාමාන්‍යයෙන් රජයේ සේවකයන් වූ අප හැම දෙනාගේම ඉරණම එයයි.  ලැබෙන වැටුප මාසය කන්න අඳින්නටවත් මදිය.  ඒ මදිවාට ගත්ත ණයවලට වැටුපෙන් සෑහෙන කොටසක් අඩුවේ.  ඉතින් රජයේ සේවකයෙකුට ඉඩම් කෑල්ලක් මිළට ගෙන ගෙයක් හදා ගැනීම බොහෝ දුරට සිහිනයක්ම පමණය.   ගුණේත් රස්සාව කරනතුරුම ජීවත්වුණේ අනුන්ගේ තැන්වලය.  පසුකලෙක ගුණේගේ පුතා පිටරට රස්සාවකට ගිහින් හම්බ කළ මුදලින් ගුණේට අයිති ඉඩම් කෑල්ලක ගෙයක් හදන්නට පටන් ගත්විට බොහෝ සතුටුවූ ගුණේ ගේ හදන්නට මුළු සිතින්ම උනන්දු විය.  අවසානයේ අංග සම්පූර්ණ නූනත් පදිංචි වෙන්නට හැකි තරමට ගේ හදාගන්නට ඔවුන්ට හැකිවිය.

ඒ ගෙදර තියෙන්නේ තරමක කන්දක බෑවුමේ ය.  වාහනයක් ගෙදරට ගන්නට අමාරු තරම්ය.  පාරෙන් හැරී තරමක නැග්මක් සහිත කොන්ක්‍රීට් පාර එක්වරම මහගිරි දඹය සේ කෙළින් ගමන් කරයි.  බර වාහන වූ රානිලා, ස්වප්නලා ඔය ටික අදින්නේ කෙඳිරි ගාමිනි.  බොහෝ වෙලාවට උන්ව ඇදගෙන යන්නට සිදුවේ.  ගුණේට නම් පුරුදුවෙලාද කොහෙද ඒ කන්ද එච්චර ගාණක් නැත.  අපි අමාරුවෙන් උඩට නගින විට ඌ හිනාවෙයි.  ගුණේ ඔහුගේ ජීවිතය ගතකලේද අමාරු ලේසි කිසි දෙයක් ගණන් නොගෙන හිනාවෙමිනි.  අපි ඔක්කොම වැලිසර ඉද්දි ගුණේ මාරුවක් ඉල්ලාගෙන අනුරාධපුරේට ගියේ කොහෙ ඉන්නද, කොහොම කන්නද ආදී කිසි දෙයක් නොසිතා සැහැල්ලුවෙනි.

අනුරාධපුරයේදී ගුණේගේ සද්ධි විහාරිකයා වුයේ තවත් ගුණේ කෙනෙකි.  ඔහු ගුණසේකර නම් ගුණේට වඩා තරමක් වැඩිමහල් පවුල් කාරයෙකි.  ගම අනුරාධපුර පළාතේම කලත්තෑවයි.  බිරිඳ අතහැර දමා, ලොකු මහත්වූ දුවත් සමග ඔහු පදිංචි වී සිටියේ රෝහල ඉදිරිපිටම තිබුණු වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ පොම්ප හවුස් එක සතු නිල නිවසකයි.  සෞඛ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු සේවකයෙක් වූ ඔහුට වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ නිවසක් කොහොම ලැබුණා දැයි කවුරුත් නොදනී.  ගුණසේකර ගුණේටත් වඩා ජොලියට බර කෙනෙක් විය.  අපි ගුණේ මුණගැහෙන්නට අනුරාධපුරේ ගිය විට ගුණේ නොහිටියත් හිටියාටත් වඩා හොඳට ගුණසේකර ආගන්තුක සත්කාර කරයි.  පසුකාලීනව ගුණේ ගුණසේකරගේ දුව එක්ක විවාහ වු විට එතෙක් කල් මචං කියාගෙන සිටි ගුණසේකර ගුණේගේ මාමණ්ඩියා බවට පත්විය.  විවාහය සිදුකර ගන්නට 1983 කළු ජූලිය වෙලේ නගරය පුරා නැගුණු දුම්රොටු හා ගිණිදැල් මැදින් කච්චේරියට ගිය බව ගුණේ මගෙත් එක්ක පස්සෙ දවසක කීවේය.    විවාහයෙන් අවුරුදු දෙක තුනකට පසු කඳාන රෝහලට මාරුවක් ලබාගත් ගුණේ දරු පවුලද සමග ආපහු ගමට ආවේය.  ඒ වනවිට ඔවුන්ට පුතෙක්ද ලැබී තිබුණි.

කෙසේ වුවද ඒ විවාහය වැඩිකල් පැවතුණේ නැත.  ටික කලකින්ම දෙන්න දෙමාල්ලන් අතර අඬ දබර ඇතිවන්නට විය.  එහෙම අඬ දබර වැඩිවී ගුණේගේ බිරිඳ අපේ අනික් ගුණේලගේ ගෙදර ඇවිත් නැවතුන බව මට කීවේ අනික් ගුණේය.  එහෙම අඬ දබර කරගන්නට හේතුව මම කවදාවත් සොයා නැතත් මේ කතාව ලියන්නට හිතපු වෙලේ මම අනික් ගුණේගෙන් ඒ ගැන ඇහුවත් සාමාන්‍යයෙන් කතා බහ අඩු පුද්ගලයෙක් වූ ඔහු කීවේ ඒ ගැන වැඩි දෙයක් ඌ නොදන්නා බවත් ගුණේගේ බිරිඳ ඇවිත් මාසයක් දෙකක් සිට යන්නට ගිය බවත්ය.   ගෑනු පටලැවිල්ලක් වෙන්නට බැරිදැයි මම ඇසුවිට අනික් ගුණේ කීවේ එහෙමත් වෙන්නට බැරි නැත කියාය.  මම එහෙම ඇහුවේ අපේ කණ්ඩායමේ සිටි ලස්සනම තරුණයා වූ ගුණේට කාන්තා ආකර්ෂණය අඩු නැතිව තිබුණු නිසාය.  ගුණේ එක්ක කතාකරන්නට ලැබුණත් මම ඔය ප්‍රශ්නය උගෙන් අහන එකක් නැති වෙන්නට පුළුවන.  කොහොම උනත් ගුණේගේ පවුල් ජීවිතය එතැනින් නිමාවුණු අතර ඔහු ආයෙම කසාදයක් කරගන්නට හිතන්නේ නැතිව පුතාත් සමග ජීවිතය ගෙනගියේය.

ඊට බොහෝ පසු කලකදී මම හැලපිත්, හැලපැට්ටාත් සමග අනුරාධපුරයට ගිය ගමනකදී ගුණසේකර සොයාගෙන ඔහු පදිංචිවී සිටි ගෙදරට ගියෙමි.  ඒ වන විට එතැන ගෙවල් තිබුණේ නැත.  ඔක්කොම කඩා බිමට සමතලා කරලාය.  ඒ ළඟ ගෙදරක හිටපු කෙනෙකුගෙන් විස්තර ඇසුවිට ඔහු කීවේ ගුණසේකර විශ්‍රාම ගෙන කලත්තෑවේ ඔහුගේ ගමට ආපසු ගිය බවත් ඊට පසු තිබුණු ගෙවල් නගර සභාවෙන් කඩා දැමු බවත්ය.  විස්තරයක් දැන ගන්නට වෙන කෙනෙක් නොසිටි නිසා මම කඩවුණු බලාපොරොත්තු ඇතිව ආපසු ආවෙමි.

ඒ කාලයේ නම් ගුණේගේ තව යාලුවෙක් රෝහලේ සිටියේය.  ඒ රෝහලේ ලැබ් එකේ වෛද්‍ය කාර්මිකයෙකු ලෙස වැඩකළ නන්දකුමාර් නම් ද්‍රවිඩ තරුණයෙකි.  හිතවත් වූ විට අපි ඔහුගේ නම නන්දකුමාර විදියට සිංහලට හරවා ඇමතුයෙමු.  හොඳ බොන්නෙකු වූ නන්දකුමාර, අපි ගුණේව හමුවන්නට ගියවිට ඔහු එවේලේ  නොසිටියොත් අපිට ආගන්තුක සත්කාර කරන්නට එක්කරගෙන යන්නේ හොරපොලකටය.  ඒ කාලයේ අනුරාධපුරේ නව නගරයේය පුජා නගරයේය කියා වෙනසක් නැතිව හොරපොලවල් සිය ගාණක් තිබුණු බව මට මතකය.  සමහර හොර පොළවල් ලයිසන් අරගෙන අරක්කු විකුණන තැන්වලට වඩා හොඳ තත්ත්වයෙන් පවත්වාගෙන ගිය අතර අඩුවකට තිබුණේ ලයිසන් එක පමණි.  හෝටලවලද ඉස්සරහ කොටසේ කෑම තේ ආදිය විකුණන අතර පසුපස කොටස තනිකරම බාර් එකක් ලෙස පවත්වාගෙන යන ලදී.  මේ හොරපොලවල් සියල්ලම නන්දකුමාර හොඳින් දන්නා හඳුනන තැන් වූයේ ඔහු ඒවායේ නිරන්තර පාරිභෝගිකයකු නිසාය.

එක පොසොන් සමයක දෙවෙනි දවසේ හවස වගේ මමත්, ගුණේත්,නන්දකුමාරත් රෝහල ඉදිරිපිට වාඩිවී කතා කරමින් සිටියෙමු.  කලින් දවසේ අනුරාධපුර පූජා නගරය පුරා ඇවිද්ද අපිට එදා පූජා නගරයේ ඇවිදින්නට කම්මැලිය.  කුමක් කරන්නද කියා සිතමින් සිටියදී මිහින්තලේ යන්නට යෝජනා කළේ නන්දකුමාරය.  යෝජනා ස්ථිර වී මිහින්තලේ යන්නට මගට බැස්ස නන්දකුමාර ඉස්සෙල්ලාම ගියේ හොර පොළකටය.  එතැනින් අසෝකා වීදුරුවක් පුරා ලැබුණු කලවම් අරක්කු උගුර බඩ පපුව පුච්චාගෙන යන තරමට සැර විය.  ඊට පසුව බස් එකකට නැගී මිහින්තලයට ගොස් බැසගතිමු.  මිහින්තලේ එදා අඩිය තියන්නට බැරි තරමට ඊස් මීස් නැතිව සෙනග පිරී තිබුණි.  පඩිපෙළ නැග උඩට යනවා තබා හිතන්නටත් බැරිය.  ටිකක් වෙලා එහේ මෙහේ ඇවිදිමින් හිටියත් මොනා කරන්නදැයි සිතා ගන්නට බැරිය.  දන්සැලකින් රෑට කෑම කා ආපහු යමු කියා අපි කතා කරගත්තෙමු.  හැම තැනම තිබුණු දන්සැල් වලින් එකක පෝලිමේ ඉන්නවිට නන්දකුමාරට උවමනා වුණේ තවත් ෂොට් එකක් දාගන්නට වුණත් ඔහු මිහින්තලේ හොර පොළවල් ගැන ඔහු නොදැන සිටීම හේතුවෙන් එම අදහස අතහැර ගන්නට සිදුවිය.  පෝලිමේ දන්සැල ඇතුළට ටික ටික ගමන් කළෙමු.  ඒ දන්සැලේ කෑමට දුන්නේ කහබත්, පරිප්පු සමග සීනි සම්බෝලය.  දැඩි කුසගින්නෙන් සිටි අපට ඒ කෑම දිව්‍ය භෝජනයක් මෙන් රසවත් විය.  එදා අපි කාපු කෑමේ රස අදත් මට සදා නොමැකෙන මතකයක්ය.  අද නන්දකුමාර කොහේ සිටිනවාදැයි නොදනිතත් 83 කළු ජූලියේ අනුරාධපුර හැර දමා පලාගිය ඔහු අද සිටිනා තැනක ද හිතවත්කමේ සුවඳ නොඅඩුව හමනු ඇති බව මම හොඳින් දනිමි.

අනුරාධපුරේ පණ්ඩුලගම ගම් උදාව තිබුණේ 1984 වර්ෂයේ බව මගේ මතකයයි.  ගම් උදාව බලන්නට ඔපමණ දුර යන්නට මගේ අදහසක් තිබුණේ නැත.  අපේ හිතවත් පොඩි මහින්දට කටුපොත පැත්තෙන් මනමාලියක් බලා මඟුල තීන්දු කරගෙන තිබුණේ ඔය කාලයේය.  අපි කට්ටියත් පොඩි මහින්ද කෙල්ල බලන්නට වරින්වර කටුපොත යද්දී ඒ පැත්තේ යන්නට පුරුදුවී සිටියේ හොඳට කා බී ඔයෙන් නාගෙන දවසක් ගතකිරීමේ සොමිය ලබාගන්නටය.  කටුපොත උදවිය ගම් උදාව බලන්නට බස් එකකින් අනුරාධපුරේ යන බවත් තමාටත් ඒ එක්ක යන්නට කතා කර ඇති බවත් පොඩි මහින්ද අපිත් එක්ක කීවේ මේ අතරය.

" අපිත් ගම් උදාව බලන්න යමු." ආරි මගෙත් එක්ක කීවේ දවසක් කතා කරමින් ඉද්දීය.

" කෝච්චියෙද?" මම ඇසුවෙමි.

" නෑ, අපි සයිකලේ යමු.  ගත්තට පස්සෙ තවම දුර ගමනක් ගියෙත් නෑනෙ."

ඒ ආරි අලුතෙන් 185 සයිකලයක් ගත්ත කාලයේය.  සයිකලයේ හොඳ නරක බලාගන්නත් එක්ක ඉස්සෙල්ලාම අනුරාධපුරේ යන එක හොඳ බව ආරි සිතන්නට ඇත.  තීරණයක් ගන්නට හිතන්න කාලයක් අවශ්‍ය නොවූ නිසා එතනදීම ගමන යන්නට කතිකා කර ගෙන අපිත් එදාටම අනුරාධපුරේ යන්නට එන බව පොඩි මහින්දටත් කීවෙමු.  අපි එන බව මම ගුණේටත් දන්වුයෙමි.  ගමනේ කාලසටහන වුණේ පොඩි මහින්දලා යන බස් එකත් එක්කම අනුරාධපුරේ ගිහින් අටමස්ථානයත් වැඳ පුදාගෙන රාත්‍රියේ ගම් උදාව බලා පසුදා ආපසු ඒමය.  අපි දෙන්නා රාත්‍රියේ ගුණේත් සමග නවතින අතර පොඩි මහින්දලාගේ බස් එක ඒ රාත්‍රියේම ආපසු ඒමට නියමිත විය.

නියමිත දවසේ එනම් 1984 ජූනි මාසයේ අග හෝ ජුලි මුල අපි ගමන පිටත්වුනෙමු.  ඉන්න තැන දැනගන්නට අද වගේ ජංගම දුරකථන නොතිබුණත් අපි දෙන්නා කෙසේ හෝ පොඩි මහින්දලා ගිය බස් එක අල්ලාගෙන ඒ පසුපස අනුරාධපුරයට ලඟා වන විට හවස්වී තිබිණ.  අටමස්ථානය බලා කට්ටියම තිසා වැවට ඇවිත් නාන්නට පටන් ගත්හ.  මමත් ආරිත් එතැනදී කට්ටියගෙන් කැපී කෙළින්ම රෝහලට ගියේ ගුණේ හමුවන්නටය.  ගුණේ අපි එනතුරු මග බලා සිටියේය.  එදා රෑ පණ්ඩුලගම ගම් උදාව බලන්නට අපි දෙන්නාත් සමග ආවේ ගුණේත්, ගුණසේකරත්, නන්දකුමාරත්ය.  සුපුරුදු විදියට ගම් උදාවට යන්න කලින් නන්දකුමාරගේ මෙහෙයවීමෙන් බෝතලයක් දෙකක් හිස්වුණු අතර ගම් උදාවට අපි ගියේ බමරු වගේය.  ගම් උදාවේ කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රදර්ශන කුටියට ඇතුල්වන මග දෙපසම ඉතා අලංකාර එළවළු වගාවක් විය.  පළ බරින් පිරුණු බණ්ඩක්කා ගස් සහ මෑ වැල් යන එන අයගේ ඇඟේ දැවටේ.  පෝලිමේ ඉන්නා ගුණසේකරත්, නන්දකුමාරත් දළු බණ්ඩක්කා කරල් සහ මෑ කරල් කඩාගෙන චර චර ගගා කන්නට වුයේ මරු බයිට් එක කියමිනි.  මගේ ඇඟ සීතල වුණේ කවුරුවත් දැක්කොත් කියා උනත් උන් දෙන්නාට ඒ ගැන වගේ වගක් නැත.  කරල් කඩ කඩා කන්නට කියා අපි දෙතුන් දෙනාටද දෙති.

ගුණසේකරගේත්, නන්දකුමාරගේත් පිස්සු වැඩ එක්ක ගම් උදා භුමියේ රවුම් ගැසූ අපි එළියට බැස්සේ රෑ දහයට විතරය.  දැන් කට්ටියට හොඳටම බඩගිනි දැනේ.  ඒ ගමන අපි කඩ පනහේ තිබුණු රෑ කඩයකට ගොඩවුණේ රෑට කෑම කන්නටය.  ගුණසේකර ඇණවුම් කළ කෑම වර්ගය මම ඊට කලින් කා තිබුණේ නැතුවාක් මෙන්ම දැක තිබුණේද නැත.  ඒ කොත්තු කියන කෑම වර්ගය බවත් මස් හොදිත් කලවම් කරගෙන හැන්දෙන් කෑ යුතු බවත් කියා දුන්නේද ගුණසේකරය.  මම නමෝ විත්තියෙන්ම කොත්තු කෑවේ එදා ඒ කඩ පනහේ කඩයෙනි.  ඊට පසුව නම් විවිධාකාර විවිධ රසයෙන් යුත් කොත්තු සිය ගණනක් කන්නට ලැබී ඇතත් අද වනවිට නම්  හරියාකාර කොත්තුවක් කන්නට තැනක් හොයාගන්නට නැත. හැම තැනම ඇත්තේ නානා ප්‍රකාර රසකාරක පුරවා රසය මරා හදන කොත්තුය.  සමහර ඒවායේ හොදි පුරවා ලුණු වැඩිකර ඇත.  ඉඳිආප්ප කොත්තු කොච්චර ගහනවාද කීවොත් ඉඳිආප්ප රැලක්වත් දකින්නට නැත.  කාලෙකට ඉස්සර කොත්තු මහින්ද ටවුමේ රේල් ගේට්ටුව ළඟ කොත්තු කරත්තයක් දාගෙන ඉන්න කාලයේ ඌ ගහන කොත්තුව හොඳම ප්‍රමිතියෙන් තිබුණා මට මතකය.  මොකක්දෝ හේතුවකින් ඒ කරත්තෙත් නැතිව ගිය පසු කොත්තු මහින්ද කුමාරිගේ රෑ කඩේ කොත්තු ගැහුවේය.  කොත්තු ගහන අතරම මල් ව්‍යාපාරයක්ද කරගෙන යන්නට ගොස් පොලිසියෙන් අල්ලන් ගිය කොත්තු මහින්ද අද දකින්නටවත් නැත.

ගුණේගේ හත් දවසේ දානය ඒ සතියේම යෙදී තිබුණත් කට්ටිය එකතු කරගන්නට අමාරු නිසා එදාට එන්නට බැරි බව මම එරික්ට කළින්ම කීවෙමි.  ඒ වුණත් තුන්මාසේ දානෙට කට්ටියම එකතුවී එන බව වැඩි දුරටත් කීවෙමි.  තුන් මාසයේ දානය යෙදී තිබුණේ පහුගිය මාසයේ මුල දවසකය.  අපි කට්ටියම එකතුවී ගුණේ වෙනුවෙන් පූජා කරන්නට පිරිකරත් අරගෙන දානෙ ගෙදර ගියෙමු.  එදා චන්දරේට එන්නට නොහැකි වුණේ උගේ රස්සාවෙන් නිවාඩු ගන්නට බැරිවූ නිසාය.  ඩේවිඩ් ආවේ අපි කට්ටියට බොන්නට විස්කි බෝතලයකුත් අරගෙනය.  දානයේ වැඩ කටයුතු හොඳින් අවසන් විය, අපේ කට්ටිය වෙනුවෙන් දානය දෙන්නට උදව් කළේ අනික් ගුණේය.  අපි පැත්තක ඉදිකර තිබු මඩුවකට වී වල්පල් කතා කරමින් සිටියෙමු.  හාමුදුරුවන්ගේ දානය අවසන් වී දානය කන්නට ගිහියන් වූ අපටත් ආරාධනා කරන ලදී. 

පිංකම අවසානයේ කරන්නට තුබූ කාරිය වුණේ අපි අරගෙන ගිය විස්කි බෝතලය හිස්කිරීමය.  ඒ කටයුත්ත ගෙදර කරනවාට ගුණේගේ පුතා කැමති නොවෙනු ඇති බව කී එරික් බෝතලයත් අරගෙන පහළ ගෙදරට යන්නට යෝජනා කළේය.  අපි එනතුරු බලා නොසිට කන්නට කියා රාණිටත්, ස්වප්නා ටත් කීවත් තවම කන්නට බැරිය කියූ උන් දෙන්නා අපි එනතුරු ඉන්නම්ය කී නිසා අපි කට්ටියම පහළ ගෙදරට පල්ලම් බැස්සෙමු.   කාන්තාවක් විතරක් ඉන්න ඒ ගෙදර අපි මීට කලින්ද බොන්නට ගිහින් පුරුදු තැනකි.  ගෙදරට ගිය අපිව ආදරයෙන් පිළිගත් ඒ කාන්තාව අපට වීදුරු ද ලෑස්ති කරදී " මහත්තයල ඉන්න එහෙනං, මම දානෙ ගෙවල් පැත්තෙ යනවා" යි කියා යන්නට ගියාය.

බෝතලය කඩා වීදුරුවලට දාගත්තා පමණය, හපන්නට මොනා හරි ගේන්නම්ය කියා ගිය එරික් දුවගෙන ආවේය.  

" ඒයි, අන්න බං අරහෙට එන්නලු." එරික් හැති දමමින් කීවේය.

" නෑ බං, මෙහෙ හොඳයි, කවුරුත් නැති තැනනෙ. අනික එහේ හරියට කවර් වෙච්චි තැනකුත් නෑනෙ." කියා මම කීවෙමි. 

" අනේ මංදා, මෙහෙ බොනටට උන් නං කැමති නෑ වගේ." කියූ එරික් එකෙල මෙකෙල වෙමින් හිටියා මිස බොන්නට පටන් ගත්තෙත් නැත.

ටිකකින් ගුණේගේ පුතාත්, උගේ බිරිඳවූ ලලනිගේ දුවත්, ලලනිත් යන තුන් දෙනාම අපි හිටපු තැනට ආවේ  අපිවත් බෝතලුත් අත් අඩංගුවට ගෙන උඩ ගෙදරට ගෙන යන්නටය.  කරන්නට දෙයක් නැති නිසා අපි හතර දෙනාටත් උන් එක්ක ආපහු දානෙ ගෙදරට යන්නට සිදුවිය.  එහේ අපට ලෑස්ති කර තිබුණේ ගෙට ඇතුල්වෙන තැනම තිබුණු ගබඩා කාමරයක් වගේ කුඩා කාමරයකි.  තැඹිලි වලුද, කෙසෙල් කැන් ද, හාල් ගෝනිද, බිස්කට් පෙට්ටිද ගොඩගසා තිබු ඒ කාමරය උඩ වහළයට ගසා තිබු ඇස්බැස්ටස් තහඩු රත්වී පෝරණුවක් මෙන් ගිනියම්ව තිබුණි.  ඒ මදිවාට කාමරය තිබුණේ ගෙට ඇතුල් වෙන දොර ලඟම නිසා එතැනින් යන එන අය සියල්ලන්ටම ඇතුලේ ඉන්න අයව පෙනේ.  අනික් ගුණේත් මමත් කාමරයට යෑම කෙළින්ම ප්‍රතික්ෂේප කළෙමු.

" එතකොට උඹල එන්නෙ නැද්ද?" එරික් ඇසුවේය.

" බෑ බං, ඔතන බොනවට වඩා සාලෙ තියාගෙන බොන එක හොඳයි." අනික් ගුණේ කීවේය.

එරික් කොච්චර කිව්වත් ගෙරි මාලු කෑවත් බෙල්ලෙ එල්ලගෙන කන සිරිතක් නැතැයි කියූ අපි එළියට වී රාණිත්, ස්වප්නාත් එක්ක කතා කරමින් සිටියෙමු.  ඩේවිඩ් ද එක්කරගෙන දෙකක් දාගෙන ආපු එරික් අපි දෙන්නාට බනින්නට විය.

" තොපි යාළුවොද? යාළුවො නෙවෙයි තොපි මරුවො. තොපි මාව කෑවනං මීට වඩා හොඳයි. ගෙදර හිටියනං ඉවරයි.  මීට පස්සෙ මම නෙවෙයි තොපිත් එක්ක බොන්න එන්නෙ."

එසේ අපට බැන්න එරික් ඊළඟට බනින්නට ගත්තේ ලලනිටත්, ගුණේගේ පුතාටත්, උගේ පොඩි දුවටත්ය.

" ඔවුන් තුන්දෙනා තමයි ඔක්කොම කෙරුවෙ.  අගේට අරෙහෙ ඉඳන් කරගන්න තිබ්බ වැඩේ. මුන්ට මෙතෙන්ට ගේන්න ඕනෑ වුණා.  ඕකව මට අල්ලන්නෙම නෑ, මගුල ගන්න හිටිය ඒකටත් බෑ කිව්වනෙ." 

කියමින්ව ගුණේගේ පුතාට බැනවදින එරික් වරින්වර කාමරේ ඇතුළට ගොස් වෙරිය අලුත් කරගෙන එයි.  අපි කතා නොකර හිටියේ කතාකළා නම් උගේ බැනිල්ල වැඩිවෙන නිසාය.

" මම නානගේ කඩෙන් කෑම එකක් අරං ගෙදර යනවා.  තමුසෙ එහෙම මට කෑම ගේන්න එපා, ගෙනාවොත් වීසි කරනවා."

කියා ලලනිට ගෝරනාඩු කළ එරික් දවල්ටත් නොකා යන්නට ගියේය.  ටිකකින් විතර දවල්ට කෑම ගත් අපි පිටත්වී ආවෙමු.  පහුවදා මට කතාකළ එරික් සිදුවූ දේ ගැන කණගාටුව ප්‍රකාශ කර සමාවෙන්න යැයි කියා සිටියේය.

" සමාවෙන්න දෙයක් නෑ බං, උඹ කරපු වැඩක් නෙවෙයිනෙ.  අපි ඒක එතැනින් අමතක කළා."යි මම කීවෙමි.

පසුව මම ලලනිට කතා කළ විට ඇය කීවේ එදා රාත්‍රියේ හොඳටම බීගත් එරික් ඇයට පලු පැලෙන්නම බැන වැදුණු බවය.  ඊළඟට අපට හමුවන්නට නියමිතව තිබුණේ ඒ මාසයේම අග අනික් ගුණේලාගේ ගෙදරදීය෴                                                                                                                                                                          

Sunday, November 4, 2018

ගඩොල් වාඩිකරුවන්ගේ කතා, ගඩොල් පිච්චීම සහ වලං පිච්චීම, පුස්තකාලෙ පන්සල, සර්වඥ ධාතු ප්‍රදර්ශනය, ගිලන්පස පූජාව, සිල්වාගේ වැඩ සහ හාමුදුරුවන්ට දෙසු කාමසුත්‍රය.


අපේ ගම කාලාන්තරයක සිටම දක්ෂ ගඩොල් බාස්ලා සිටින ගමක් හැටියට නම්දරා ඇති ගමකි.  ගඩොල් කොන්ත්‍රාත් කරුවන් හෙවත් මුදලාලිලා යම්කිසි ඉදිකිරීම් වැඩබිමකට ගඩොල් සැපයීමේ කොන්ත්‍රාත්තුවක් ලබාගත් විට මේ ගඩොල් බාස්ලාට පණිවිඩයක් යවා ගෙන්වා ගෙන අවශ්‍ය ගඩොල් කප්පවා ගැනීමට කටයුතු යොදාගනිති.  සේන ගියේත් මෙන්න මේ වගේ ගඩොල් කොන්ත්‍රාත්තුවක වැඩ කරන්නටය.  පස්සෙ දවසක සේන මට කීවේ ඒ දවස්වල පටන්ගෙන තිබුණු දඹුල්ල උසාවියේ ඉදිකිරීම් සඳහා තමන් කැපු ගඩොල් යොදාගත් බවය.

ගඩොල් වාඩියක ජීවිතය දුෂ්කරය, කර්කශය.  ගඩොල් වාඩිකරුවන්ට නවාතැනක් ද ගඩොල් කපන්නට අවශ්‍ය මැටි, දහයියා ආදියද වෙනත් ආම්පන්න ද කොන්ත්‍රාත් කරුවා විසින් සපයනු ලැබේ.  නවාතැන බොහෝවිට අත්හැර දැමු ගෙයක් හෝ පොල්ලතු මඩුවක් වේ.  වාඩිකරුවන් මෙහි පදිංචි වී වැඩ පටන්ගනිති.  උදේම අවදිවන වාඩිකරුවන් දවාලටත් එක්ක කෑම උයාගනිති.  ඔවුන්ගේ අහාරය නිතරම පාහේ කැකුළු බතක්, කරෝල කටු හොද්දක් සමග පොල් සම්බෝලයකින් සමන්විතය.  මේ දළ ආහාරය උදේ කෑමට ගෙන ඔවුන් ගඩොල් පොළට ගොස් වැඩ ආරම්භ කරති.

ගඩොල් කැපීමේදී එක්වරම මැටි අනා ගඩොල් කපාගන්නා සිරිතක් නැත.  අද ගඩොල් කපන්නේ ඊයේ සවස හොඳින් පාගා පදම් වන්නට තබාගත් මැටි වලිනි.  දවස අවසානයේ ද පසුවදාට අවශ්‍ය මැටි ප්‍රමාණය පාගා පදම් වන්නට තැබීම ඔවුන්ගේ සිරිතයි.  අද මෙන් අති විශාල ගඩොල් කැට නොකපන ඒ කාලයේ ඔවුන් කැපුවේ ඉංජිනේරු ගල් කියා කතාවට කියැවුණු කුඩා ප්‍රමාණයේ ගඩොල්ය.  එමෙන්ම ඒ ගඩොල් කැපුවේද වරකට එක බැගින්ය.  දැන්නම් එකවර ගඩොල් හතරක් කපන ගඩොල් අච්චු තිබුණත් එදා බාස්ලා තනි අච්චුවෙන් ගඩොල් කපා ගත්හ.

ගඩොල් පොළේ පදම් කළ මැටි ගොඩ ළඟ වාඩිගන්නා ගඩොල් බාස් අච්චුව වතුරේ පොඟවා මැටි දමා අතින් සකසා ගඩොල ඉදිකරන විට ඔහු ළඟ ඉන්නා සහායකයා එම ගඩොල තමන් අතේ ඇති ලෑලි කැබැල්ලකට ලබාගනී.  දහයියා ඇතිරූ එම ලෑලි කැබැල්ලේ තබන ගඩොලට උඩින්ද දහයියා ඉස පැත්තකට ගෙනගොස් වියලෙන්නට තබයි.  දහයියා ඉසින්නේ ගඩොල් පැලීම සහ එකිනෙක ඇලීම වළක්වා ගන්නටය.  පෝරණුවේ දී මේ දහයියා පිළිස්සී යයි.  එක ගඩොලකට පසු අනෙක කපන්නට බාස් ගතකරන්නේ විනාඩියකටත් අඩු කාලයකි.  ගඩොල කපා අවසන් වන විට සහායකයා එතැන පෙනී නොසිටියේ නම් ඌට ලැබෙන්නේ කුණු බැණුම් ය.

වාඩිකරුවන් තරමක් හොඳ ආහාරයක් සකසා ගන්නේ රාත්‍රී කෑමටය.  අත හැර දමා ඇති හේන්වල කැලේට වැවී ඇති අමුමිරිස්, කැකිරි, පුහුල්,කරවිල ආදිය ඔවුනට සොයාගන්නට ලැබේ.  අතේ මිටේ ඇති නම් ගමේ නිෂ්පාදනයක් වන හොර අරක්කු බෝතලයක් ද රෑ කෑමට පෙර හිස්කරති.  මුදලාලිගෙන් ගඩොල් බාස්ට සුමාන කාසි ලැබෙන්නේ සතියට අවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය ටික මිළදී ගන්නටය.  ඔය තොරතුරු සොයාගන්නට මම අපේ ගමේ පරණ ගඩොල් බාස්ලා දෙතුන් දෙනෙකුට කතා කළෙමි.  එක බාස් කෙනෙක් මගෙත් එක්ක කීවේ කිරිවෙහෙර හදද්දී ඒ ඉදිකිරීමටද තමන් ගඩොල් කැපු බවය.  " මොනවද ඉතින්, ඒ කාලේ අපට හම්බුනේ ගඩොල් දාහකට රුපියල් පහළොවයි.  බඩු ගණන් අඩු නිසා ඒක ජීවත්වෙන්න ඇති." ඔහු වැඩිදුරටත් කීවේය.

අවශ්‍ය ගඩොල් ප්‍රමාණය දහදාහ හෝ පහළොස් දාහ කපා අවසන් කර වියලා ගත් පසු ගඩොල් පෝරණුව පිළිස්සීමට කාලය එළඹේ.  ගඩොල් පෝරණුව පොල්ලතු වැසූ උස මඩුවකි.  පිළිස්සීම සඳහා දර දමන්නට උදුන් කටවල් තබා ගඩොල් පෝරණුව පිළිවෙළට සකස් කරන්නේ පළපුරුදු ගඩොල් බාස්ලා විසිනි.  පිටත ගඩොල් අතර ඇති කුඩා ඉඩවරය හෙවත් කුස්තූරු මැටි අනා හොඳින් ගා වසා දැමු පසු ගඩොල් පෝරණුව පුළුස්සන්නට සුදානම්ය.  ගඩොල් පුළුස්සන්නේ ද වලං පෝරණුවක් පුළුස්සන ආකාරයටමය.  වෙනස ඇත්තේ වලං පෝරණුව පුළුස්සද්දී ඒ සඳහා පොල්ලෙලි පමණක් යොදාගන්නා අතර ගඩොල් පිළිස්සීම සඳහා දර පාවිච්චි කිරීමය.

වළඳක් ඉදිකර නිමාකර ගැනීමද කර්මාන්තයකට වඩා කලාවක් බව එය බලාසිටීමේදී පෙනීයයි.  කාන්තාවන් වලඳක මුලික හැඩය සකපෝරුවේ සකස් කරගෙන අතින් තලා හැඩ වැඩ දමා වළඳ නිමාකර ගන්නා ආකාරය බලන්නට ලස්සනය.  මුට්ටි, ඇතිලි, කොරහ, මැටිකෝප්ප, වසන මූඩි ආදී සියල්ල නිමැවෙන්නේ කාන්තාවන්ගේ දෑතිනි.  වෙසක් සමය එළැඹෙන්නට පෙර මේ කාන්තාවන් යුහුසුළු වන්නේ මැටි පහන් තැටි සාදා ගැනීමටය.  පදම් කරන ලද මැටි ගොඩක් සකපෝරුව මත තබා කරකවමින් එකක් පසුවට එක බැගින් වතුර යහමින් පාවිච්චි කරමින් පහන් තැටිල්ලේ හැඩය මතුකර ගන්නා ආකාරය බලා සිටීමට ලස්සනය.  හැඩය මතුකර ඇඟිල්ලෙන් පැත්තක් ඇද කර කෙන්දකින් යටින් කපා පහන් තැටිල්ල ඉවතට ගනිති.  වෙසක් එළැඹෙන්නට පෙර හැමතැනම පෝරණු වල පිළිස්සෙන්නේ පහන් තැටිලි ය.

මේ මෑතකදී අපේ ගෙදර  විශාල මැටි කොරහක් එළියට අරගෙන තිබෙනු මම දුටුවෙමි.  අද මෙන් ආගිය අතේ ප්ලාස්ටික් බේසම් නැති ඒ කාලයේ කුඩා දරුවන් නාවන ලද්දේ මැටි කොරොස් වලය.  කුඩා කාලයේ අපේ අම්මා මාවද නාවන්නට ඇත්තේ ඒ කොරහේ වෙන්නට ඇති බව මට සිතුණේ කොරහ එච්චරටම පැරණි නිසාය.  කොපමණ පරණ වුවත් ඒ කොරහ මේ වන විටත් ඉතා හොඳ තත්ත්වයෙන් ඇත.

වලං පුළුස්සන්නට සුදානම් වන විටද ගඩොල් පිළිස්සීමේදී මෙන්ම ගින්දර දමන්නට කටවල් තබා වලං අඩුක් කර මුළු පෝරණුවම වැසෙන්නට මැටි ආලේප කරගනී.  හරියටම අති විශාල පාත්තරයක් මුනින් අතට නැමුවා මෙන් මැටි ආලේප කර අවසන්වූ වලං පෝරණුව දිස්වේ.  විශේෂයක් වන්නේ එසේ මැටි ආලේප කිරීමේදී මැටිවලට පිදුරුද මිශ්‍ර කර ගැනීමය.  පෝරණුව උඩ වලං නමා ඒ උඩින් පිදුරු තට්ටුවක් අතුරා මැටි ගා ගනිති.  පිදුරු මිශ්‍ර කිරීමෙන් වියලීමේදී ඇතිවන පැලුම් සිදුවීම වැළකේ.  ඉන්පසුව ඇත්තේ ගිණි දැමීමයි.  මා මුලින් සඳහන් කළාක් මෙන් මේ සඳහා තනිකරම පාවිච්චි කරන්නේ පොල්ලෙලිය.  ගිණි දැමීමෙහි දීද ඒ සඳහා ක්‍රමයක් ඇත.  පෝරණුවට එක්වරම ගින්දර දමන්නේ නැත.  මුලින්ම කරන්නේ අමු පොල්ලෙලි ගිනිතබා ගිණි පිටවීමට නොදී පෝරණුව දුම් ගැස්සවීමයි.  එක්වරම ගිණි තිබ්බොත් ගිණි සැරට වලං සියල්ල පැලී විනාශවී යයි.  මුලින් දුම් ගස්සන්නේ පැලීම වළක්වා ගැනීමටය.  මෙයට වලං තැම්බීම යනුවෙන් ව්‍යවහාර කරනු ලැබේ.  පැය ගණනක් මෙසේ දුම්ගසා තම්බාගත් වලං වලට දුම්ගැසුණු පදම හරිගිය බව දැනුණු පසු ක්‍රමයෙන් වේලුනු පොල්ලෙලි දමා ගින්දර රශ්මිය වැඩිකරයි.  පදම හරිගිය බව පළපුරුදු වලං විශේෂඥයින් දැන ගන්නේ පෝරණුවෙන් හමන සුවඳිනි.  රාත්‍රියේ පටන්ගන්නා මේ පිළිස්සිල්ල මහ පාන්දර වනතුරු එක දිගට ඇදීයයි.  පෝරණුවේ වලං සියල්ල හොඳින් පිළිස්සී ඇති බව සැක හැර දැනගත් පසු ගින්දර දමන කටවල් වසා පෝරණුව නිවෙන්නට හරී.

ගඩොල් පිළිස්සීමද මේ ආකාරයටම සිදුවේ.  දුම්ගසා ගඩොල් තම්බා ගත් පසු දරදමා ගින්දර වැඩිකරමින් ගඩොල් හොඳින් රත් පැහැයට හැරී පිළිස්සෙන තුරු දවසක්ම පුළුස්සා ගනිති.  ගඩොල් පෝරණු වලට දමන්නේ පොල්ලෙලි නොව දර කොටය.  බොහෝ විට මේ සඳහා පොල් ගස් කැපු විට පරාල පැලීම සඳහා මුල් කුට්ටි ගෙන ඉතිරිවෙන අග කොටස යොදාගනී.  මේවා ව්‍යවහාරයේ පෝරන් කොට යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ ඒ නිසාය.  මෙසේ ගඩොල් කොන්ත්‍රාත් කරුවාට අවශ්‍ය ගඩොල් ප්‍රමාණය නිෂ්පාදනය කර දීමෙන් පසු බාස්ලා මුදලාලි හමුවී ගණන් හිලව් බේරාගෙන සිය ගම් බිම් බලා පිටත්වෙති. 

මේ විදියට සේන ගඩොල් වාඩියට ගොස් මාසයක් පමණ ගතවිය.  අපි කට්ටිය සුපුරුදු විදියට ඩැනිස් ගේ කාමරයේ රැස්වී ගුරාත් සමග පිස්සු නටමින් කාලය ගතකළෙමු.  චිත්‍රපටි, සංගීත සංදර්ශන,නාට්‍ය, ටීටර්, සල්පිල්, කටින පිංකම් ආදී අහල පහළ ඇති සියලුම උත්සව වලට අතේ සල්ලි නැතත් අපේ සහභාගිත්වය අනිවාර්ය වූ එකක් විය.  අපේ ගමට අල්ලපු ගමේ තිබුණු පුස්තකාලෙ පන්සලේ පිංකමක් පටන් ගත්තේ මේ කාලයේදීය.  පුස්තකාලෙ පන්සල පටන්ගෙන ඒ වනවිට වැඩිකලක් ගතවී තිබුණේ නැත.  පුස්තකාලෙ පන්සලේ නායක හාමුදුරුවන් වූ විපුලසිරි හාමුදුරුවෝ කලින් වැඩ වාසය කළේ ටවුමේ පන්සලේය.  ටවුමෙ පන්සලේ නායක හාමුදුරුවන් වූ මණ්ඩාවල හාමුදුරුවන් එක්ක ආරෝවක් ඇතිකරගත් විපුලසිරි හාමුදුරුවෝ පන්සලෙන් එළියට වැඩමකර වදාළෝය.  උන්වහන්සේට ඉන්නට ඉඩක් දුන්නේ එවකට රටේ අගමැතිනිය වූ සිරිමා බණ්ඩාරනායක මැතිණියයි.

ඒ වනවිට ඉඩම් නැති අයට නොමිලේ බෙදාදෙමින් තිබුණු ඉඩමක මහපාර අයිනේ අක්කර කාලක් මැතිණිය හාමුදුරුවන්ට දුන්න නිසා හාමුදුරුවෝ ඒ ඉඩමේ පන්සලක් හදාගෙන පදිංචි වූහ.  පන්සලක් කිව්වාට එය යන්තම් ගඩොලින් බැඳගත් කාමර දෙකකින් යුත් තැනකි.  වැඩ වාසය කරන්නට තැනක්  ඇත්නම් ඉතිරි හරිය කරගන්නට දන්නා වීරියවන්තයකු වූ විපුලසිරි හාමුදුරුවෝ නිකම් බලා නොසිට තමන් දන්නා හඳුනන අහල පහළ අය අල්ලාගෙන මොන මොනවා හෝ පිංකම් ආදිය කරමින් මුදල් එකතුකර පන්සල වැඩි දියුණු කරන්නට උත්සාහවන්ත වුහ.  අවුරුදු දෙක තුනක් ගතවෙන විට පන්සලට තට්ටු දෙකකින් සමන්විත බුදු මැදුරක්, සංඝාවාසයක් හා බණ මඩුවක්ද එකතු කරගන්නට හාමුදුරුවන් සමත් විය.  බුදු මැදුර මුල් කර ගනිමින් නිතරම පාහේ පිංකම් පැවැත්වූ අතර බණ මඩුව පංති පවත්වන්නට ප්‍රයිවෙට් ටියුෂන් කාරයන්ට කුලියට ලබාදෙන ලදී.  සංඝාවාසයේ කොටසක පන්සලට එන ළමයින්ගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා පුස්තකාලයක් ආරම්භ කරන ලදී.  ලස්සන නමක් තිබුණත් අද පවා ඒ පන්සල පුස්තකාලෙ පන්සල කියා හඳුන්වන්නේ ඔය පුස්තකාලය නිසාය.  ඒ වන විට විපුලසිරි හාමුදුරුවෝ කුඩා දරුවන් දෙන්නෙක්ද ගෝලයන් වශයෙන් පන්සලේ මහණ කරගන්නට සමත් වුහ.

මේ හාමුදුරුවන් දෙදෙනාටම එනම් විපුලසිරි හාමුදුරුවන්ට සහ මණ්ඩාවල හාමුදුරුවන්ට තිබුණු මහා පොදු සාධකය වශයෙන් දැක්විය හැක්කේ අගමැතිනිය වූ සිරිමා බණ්ඩාරනායක මැතිනිය සමග තිබූ ඉතා කිට්ටු හිතවත්කමයි.  කොටින්ම මේ දෙදෙනා අත්තනගල්ල ආසනයේ බණ්ඩාරනායක මැතිණියගේ අග සව් දෙනම මෙන් කටයුතු කළහ.  ඒ නිසාම මේ පන්සල් දෙකේ තිබුණු කුඩා පිංකමකට වුවද අගමැතිනියගේ සහභාගිත්වය නොවරදවා දැකිය හැකි විය.  එක පන්සලක පිංකමකට සහභාගිවී අනික් පන්සලේ පින්කමට වැරදිලාවත් යන්නට බැරිවුණොත් එහෙම අගමැතිකම පැත්තක තබා කුණු බැණුම් අහන්නට වෙන බැවින් අගමැතිනිය වරද්දන්නේ නැතුවම පන්සල් දෙකේම පිංකම් වලට නොවරදවා සහභාගී වුවාය.

අගමැතිතුමිය දවසක් පුස්තකාලෙ පන්සලේ කටින පිංකමට ආපු වෙලාවේ වෙච්ච සිද්දියක් මගෙත් එක්ක කොල්ලෙක් කීවේය.  එහා ගමේ කොල්ලෙක් වූ ඔහු අපේ ගමෙන් කසාද බැඳගෙන පදිංචිවී සිටියි.  ඌ නාන්නට එන්නේ අපේ ලිඳටය.  කතාව කිව්වේ මමත් නාන්න ගිහින් හිටපු වේලාවේය.

' ඊයෙ අපේ පන්සලේ කටින පිංකම නෙ, මමත් ගිහිං හිටියෙ, මැතිනිත් ඇවිල්ල හිටිය.  පිංකම වෙලාවෙ බණ මඩුවෙ මැතිනිට වාඩිවෙන්න මෙට්ට දාල ලෑස්ති කරලා තිබුණේ.  වැඩේ කියන්නෙ මැතිනිට බිම වාඩිවෙලා ඉඳල නැගිටගන්න බෑ, වයසයිනෙ දණිස් අමාරුවක්.  විපුලසිරි හාමුදුරුවො මේක දැකල මට කතාකරල කිව්වා ගිහිං මැතිනිව නැගිට්ටවන්න කියල.  කිව්වහම නොගිහිං බෑනෙ, මම මැතිනි ඉඳගෙන ඉන්න තැනට ගියාට මොකද මැතිනිගෙ ඇඟට අත තියන්න බයයි, ඇයි අප්පා රටේ අගමැතිනි නොවැ, අපි මොක්කුද? මාව වෙව්ලනවා.  මැතිනි මේක දැක්කා, 'මොනවද ළමයො බලාගෙන ඉන්නෙ, අල්ලන්න මට නැගිටින්න'. මැතිනි  හිනාවෙලා එහෙම කිව්වම මගෙ හිතෙත් තිබුණු බය නැතිවෙලා ගියා.  කිහිළි දෙක අස්සෙන් අත දාල එක පාරටම මැතිනිව නැගිට්ටෙව්වා, මටත් වෙන වැඩ'.  ඌ කීවේ සිනාසෙමිනි.

එදා සැරේ පුස්තකාලෙ පන්සලේ තිබුණු පිංකම වුණේ සර්වඥ ධාතු ප්‍රදර්ශනයකි.  පිංකම සතියක් පුරා පැවැත්වීමට නියමිත විය.  ධාතු ප්‍රදර්ශනයක් යනු ලංකාවේ කොහෙ පන්සලක තිබ්බත් මුදල් ගලා එන උල්පතකි.  පිංකම් සංවිධානය කිරීමේ ලා විශේෂඥ දැනුමක් ඇති විපුලසිරි හාමුදුරුවෝ මේ පිංකමද කිසිම අඩුපාඩුවක් නොමැතිව කරන්නට වග බලාගත්හ.  පිංකමේ පළවෙනි දවසේ විවෘත කිරීම අගමැතිනියගේ ප්‍රධානත්වයෙනි.  අපි කට්ටියත් පිංකම පැවැත්වුණු හැම දවසකම නොවරදවාම පන්සලට ගියේ ධාතු කොහොම වෙතත් ධාතු බලන්නට එන කෙල්ලන් බලන්නටය.  ධාතු ප්‍රදර්ශනය කෙරුණේ බුදු මැදුරේ උඩ තට්ටුවේය.  පඩිපෙළ දිගේ උඩට යන බැතිමතුන්ට ධාතු වන්දනා කර පහළට එන්නට අනිත් පැත්තෙන් තාවකාලික තරප්පු පෙළක් ඉදිකර තිබුණේ එකම පඩිපෙළින් සැදැහැවතුන් උඩට පහළට යන්නට ගියවිට සිදුවන අවහිරය  මග අරින්නටය. 

පිංකම පැවැත්වුණු දෙවෙනි හෝ තුන්වෙනි දින රාත්‍රියේ අපි කණ්ඩායම සියලුම දෙනාගේ සාක්කු පීරා සොයාගත් මුදලින් මිළට ගත් සිගරැට් දෙකක් සාමූහිකව උරමින්  පන්සල ඉදිරිපිට තණබිස්සේ වාඩිවී සිටියෙමු.  සිගරැට් දෙකට වියදම් කළ මුදල වන සත හතළිහ හෝ පනහ සොයන්නට සියල්ලන්ගේම ආධාර වුවමනා වීම නිසාම එවකට අප කණ්ඩායම සතුව තිබූ ආර්ථික ශක්තිය ගැන යම් අදහසක් ඔබට ලබාගන්නට හැක.  ඉතින් එදා රාත්‍රියේ අවංකවම කිවහොත් අපි හිටියේ දැඩි කුසගින්නෙනි.  කඩේකින් කන්නට තබා බොන්නට අලියා බීම බෝතලයක් වත් මිළදී ගැනීම සිහිනයක් පමණක්ම වූ ඒ රැයේ අපි කතාකළේ කුමක් හෝ බඩට දා ගන්නේ කෙසේද කියාය.  පන්සලේ රාත්‍රියට දානය නැත.  තිබුණ එකම විසඳුම වුණේ ගිලන්පස ටිකක් වැළඳීමයි. 

නිකංම බුදුගෙයි ගිලන්පසට තබන නිවිච්ච තේ මෙලෝ රහක් නැත.  නමුත් ධාතුන් වහන්සේලාට පුදන අෂ්ඨපාන පූජාව  නම් පාන වර්ග කීපයකින් විසිතුරු විය.  ලොකු වීදුරු පුරවා අලියා බීමද, තේ, කිරිතේ, කෝපි, දොඩම් යුෂ, පළතුරු යුෂ ආදී පානයන්ගෙන් සමන්විත වූ අෂ්ඨපාන බන්දේසිය සුදු රෙදි කඩකින් වසාගෙන උඩට ගෙනගොස් පුජාකළ බැතිමතියන් ආපසු එනතුරු අපි බලාගෙන සිටියෙමු.  ඒ කාලයේ තිබුණු ආනයන සීමාවන් නිසා ඇපල් සහ මිදි ලංකාවේ දකින්නටවත් නොතිබුණු නිසා නොවන්නට ඇපල් යුෂ සහ මිදි යුෂද එදා ඔය බන්දේසියට එකතුවන බව මට නොඅනුමානව කිව හැකිය.  සෙනග අඩුවූ වෙලාව අල්ලා අපිත් උඩට නැග්ගෙමු.  අපට තිබූ එක වාසියක් වුණේ උඩ ධාතූන් වහන්සේලාට එළිය දෙන්නට සවිකර තිබූ අති විශාල වෝල්ටීයතාවකින් යුතු ලොකු විදුලි බල්බය රත්වූ විට ස්වයංක්‍රීයව විනාඩියක් දෙකක් නිවී තිබී නැවතත් පත්තු වීමය.  අපි කතාකරගෙන තිබුණේ උඩ අඳුරුවූ සැණින් අතට අසුවන වීදුරුව අරගෙන ගිල දමා එළිය පත්තු වෙන්නට පෙර අනෙක් පැත්තෙන් බිමට බසින්නටය.  අපි ටික උඩ අඳුරු වෙනතුරු එකෙල මෙකෙල වෙමින් සිට අඳුරුවූ සැණින් අෂ්ඨපාන බන්දේසිය සිං සිං ගා හිස්කර බිමට බැස ගතිමු.  කවුරුවත් මාට්ටු වුණේවත් කලබලයක් ඇතිවුණේවත් නැතිවුණත් පොඩි අවුලකට තිබුණේ අනික් උන් රසවත් පානයන් බොද්දී මට අසුවී තිබුණේ වතුර වීදුරුව වීමය.

අද වන විට පුස්තකාලෙ පන්සල ලොකු ගොඩනැගිලි කීපයකින්ද චෛත්‍යයකින්, බෝධියකින් හා එය වටකළ රන්වැටකින් ද, ඉදිරිපස මකර තොරණකින් හා වටේටම ලයිට් සවිකළ ගාම්භීර තාප්පයකින්ද සැදුම්ලත් ලොකුම ලොකු විහාරයකි.  විපුලසිරි හාමුදුරුවන් අපවත්වී අඩු තරමින් දැනට අවුරුදු විස්සක් විසිපහක්  වත් ගතවී ඇති අතර ධාතු ප්‍රදර්ශනයන් නම් දැනටත් පැවැත්වේ.  මීට මාස කීපයකට පෙර තිබුණු සර්වඥ ධාතු ප්‍රදර්ශනයට ධාතූන් වහන්සේලා වැඩම කෙරෙව්වේ චොපර් එකකිනි.   අපේ ඉස්කෝලෙ පිට්ටනියට බාන ලද චොපරයෙන් ගෙන ආ ධාතු මනාව සැරසු රන්සිවි ගෙයක තබා පන්සලට ගෙනෙද්දී චොපර් එක උඩ කැරකෙමින් මල් ඉස්සේය.  විශාල සද්දයක් සහිතව ධාතු ප්‍රදර්ශනය හාමුදුරුවන් විසින් ආරම්භ කළත් පොඩි පරහකට තිබුණේ බලාපොරොත්තු වූ තරම් ජනකායක් ධාතු වඳින්නට නොපැමිණීමය.  මම ධාතු වඳින්නට නොගියත් ඒ දවස්වල එතැනින් යද්දී එද්දී ධාතු වඳින පෝලිමේ විස්සකට තිහකට වැඩි පිරිසක් සිටිනවා මම එක දවසකවත් නොදුටුවෙමි.  මම හිතන විදියට මෙදා සැරේ ධාතු ප්‍රදර්ශනයෙන් නම් හාමුදුරුවන්ට අතින් පාඩුය. 

ආපහු අතීතයට ගියොත් ඔය නොදන්නාකමට කොල්ලො කාලෙ කළ පන්සල් පාළු කිරීම් ආදී වහුටු වැඩ අතහැර දමා රස්සාවක් කරමින් පිළිවෙලක් වී ජීවිතය ගත කරමින් ඉන්නා කාලයේත් මම පුස්තකාලෙ පන්සල ඇසුරු කළෙමි.  විපුලසිරි හාමුදුරුවන්ගේ අපවත් වීමෙන් පසු පන්සලේ භාරකාරීත්වය පිටින් ගෙනාපු හාමුදුරු නමකට පැවරුණේ විපුලසිරි හාමුදුරුවන් පැවිදි කරගත් ගෝලයින් දෙන්නාම හොඳට ඉගෙනගෙන රස්සාවල් සොයාගෙන සිවුරු හැර ගිය බැවිනි.  අලුත් නායක හාමුදුරුවෝ කළුය, කොටය, සිවුර හැරෙන්නට දුටු පමණින් හාමුදුරු ගතියක් නොපෙනේ, නම කියන්නටද බැරිය.  දවසක්දා ඒ හාමුදුරුවෝ අපේ ගමේ මලගෙදරකදී කළාවූ අනුශාසනාවක් ඇසු පමණින් මම හාමුදුරුවන් කෙරෙහි පැහැදුනු සිත් ඇත්තෙක් වීමි.  එය එතරම්ම ඖචිත්‍යයෙන් යුක්තය, කර්ණ රසායනය,ශෝකී සිත් නිවී සැනසී යයි.  හාමුදුරුවන්ට කතාකළ මම එතැන් සිට ලැබෙන හැටියට පුස්තකාලෙ පන්සලට යන්නට එන්නට පටන් ගත්තේ හාමුදුරුවන් සමග කතා කරමින් සිත් පහදවා ගන්නටය. 

මීට අවුරුදු දහයකට පමණ කළින් මම රස්සාව කරන්නට පිට රටකට යද්දී යනවාය කියා කියන්නට හාමුදුරුවන් මුණ ගැහෙන්නට ගිය වෙලේ පිරිත් ටිකක් කියා මට සෙත් පැතු හාමුදුරුවෝ පිරිත් නූලක්ද මගේ අතේ ගැටගසා ගමනට ආශීර්වාද කළහ.  ඊට අවුරුදු හතර හමාරකට පමණ අපසු මම ආපහු ලංකාවට ඇවිත් බැලු කළ හාමුදුරුවෝ පන්සලේ සිටියේ නැත.  අහන්නට කෙනෙක්ද නැත, දන්නා කරන අයගෙන් ඇසුවිට කිව්වේ හාමුදුරුවන් පන්සල හැරගොස් ඇති බවය.  වෙච්ච දේ ගැන හරි විස්තරයක් කියන්නට කවුරුවත් ඉදිරිපත් වුණේත් නැත.  

සංජේ කාර්යාලයේ අපේ බ්‍රාන්ච් එකට යොදවා සිටි අලුත් රියැදුරාය.  ඔහුද අපේ ටවුමේ කොල්ලෙක් වගේම අති පණ්ඩිතයෙකි.  අපේ පැත්තේ වෙන හැම දෙයක්ම සංජේ දනී.  සංජේ ගේ පියාද කාලයක සිටම මගේ හිතවතෙකි.  ඔහුට ටවුමේ කොණ්ඩ කපන ලොකු සැලුන් එකක් ඇත.  හැලපි වරින් වර කොණ්ඩය කපාගන්නට යන්නේ මේ සැලුන් එකටය.  කොණ්ඩ කපන්නේ ගෝලයන්ය.  සැලුන් එකේ අයිතිකාරයාවූ සංජේ ගේ තාත්තා කොණ්ඩ කපන්නේ නැත.  ඒ ඔහුට සතියේ ආර්ථික විග්‍රහය, වර්තමාන දේශපාලන විශ්ලේෂණය වැනි බොහොම වැදගත් වැඩ කරන්නට ඇති නිසාය.  හැලපි ඇතුලේ කෙල්ලන් කොණ්ඩය කපන පැනට ගොස් කොණ්ඩය කපාගන්නා තුරු සංජේ ගේ තාත්තා මගෙත් එක්ක කතාවට වැටේ.  කතාවක් කිව්වාට ඇත්තටම වෙන්නේ ඔහු කියවන දේ මම අහගෙන ඉන්නා එකය.  සංජේත් තාත්තා වගේම එකෙකි.  ඌත් නොදන්නා දෙයක් හෝ නොදන්නා කෙනෙක් නැත.

වාහනයේ යන ගමන් මම සංජේත් එක්ක ගමේ රටේ වෙන දේවල් ගැන කතාකරන්නට පුරුදුවී සිටියේ අපේ පැත්තේ සිද්දවෙන දේවල්වල අගමුල ගැන විස්තර දැනගන්නට ඌට වඩා හොඳ කෙනෙක් නැති නිසාය.  දවසක්දා මම නිකමට වගේ පුස්තකාලෙ පන්සලේ හාමුදුරුවන් ගැන සංජේගෙන් ඇහුවෙමි. 

" සංජේ, අර පන්සලේ අවුරුදු කීපෙකට කලින්  හිටපු කළු හාමුදුරුවන්ට මොකද උනේ බං? ඒ හාමුදුරුවො දැන් නෑනෙ."

" ඔය කියන්නෙ අර කොට හාමුදුරුවොද? ඒ හාමුදුරුවන්ට මරු වැඩේනෙ වුණේ, ඔයා ඒක දන්නෙ නැද්ද?  සංජේ සිනාසෙන්නට විය.

" නෑනෙ, මම රට යද්දී හිටියා, ගිහිං ඇවිත් බලනකොට නෑ.  එච්චරයි මම දන්නෙ."

" හාමුදුරුවො බොහොම හොඳට පන්සලත් දියුණු කරගෙන හිටියා, ලස්සනට බණ කියන හින්දා සෙනගත් හොඳට ආවා, සල්ලි බාගෙනුත් අඩුවක් තිබුනෙ නෑ.  ඔන්න ඔහොම ඉද්දි තමා සිල්වා පන්සලට කිට්ටු කළේ."

සිල්වා ඕල් රවුන්ඩර් කෙනෙකි.  ඔහු නොකරන වැඩක් නැත, ඉඩකඩම් දේපොළ විකුණාදීමේ බ්‍රෝකර් වැඩ, ගෙවල්වල ඉන්න කොල්ලන්ට රස්සාවල් සොයාදීම, කෙල්ලන්ට මඟුල් කතා කිරීම, ගෑණුන්ට මැද පෙරදිග රස්සාවල් හදා දීම, ළමයින්ව ඉස්කෝලවලට දැමීම, රස්සාව නැතිවූ අයට රස්සාව හදා දීම ආදී මෙකී නොකී සියළු කටයුතු දවසෙන් දෙකෙන් කරදීම සඳහා එදිනම ඇඩ්වාන්ස් එකක් ඉල්ලා ගන්නා සිල්වාව ඊට පසු දකින්නට වත් ලැබෙන්නේ නැත.

" සිල්වා පන්සලට ගියෙ පන්සල හදන්න වෙන්න ඇති." මම කීවෙමි.

" පන්සල හදයි ඕකා, පන්සල හදන්න නෙවෙයි ඌ හැදෙන්න ගියෙ. ඕකා පන්සලට ගිය ගමන් මම දැනගත්ත මූ හාමුදුරුවොත් විනාශ කරල පන්සලත් විකුණල තමයි පස්ස බලන්නෙ කියල."

හාමුදුරුවන්ට හිතවත් වී ටිකෙන් ටික හාමුදුරුවන්ගේ ඔළුවට වල්පල් දමමින් හාමුදුරුවන්ව නොමග යවන්නට  සිල්වාට ගතවී ඇත්තේ සුළු කාලයකි.  කොටින්ම හැම සුත්‍රයම දත් හාමුදුරුවන් නොදන්නා සුත්‍රය වූ කාමසුත්‍රය සිල්වා හාමුදුරුවන්ට දේශනා කර ඇති අතර සිල්වාගේ කාමසුත්‍ර දේශනාවට වශීවූ හාමුදුරුවෝ සිල්වා කියන කරන හැම දෙයක්ම හිස් මුදුණින් පිළිගත්හ.  මෙසේ සුක්ෂ්මව වැඩ කටයුතු කළ සිල්වා ටික දවසකින්ම හාමුදුරුවන්ට ස්ත්‍රී පහස ලබාදෙන්නට කටයුතු කළේ හාමුදුරුවන්ටත් හිතාගන්නට බැරි ආකාරයටය.  සිල්වා ඊට පසු හාමුදුරුවන්ගේ ප්‍රධාන උපදේශකයා බවට පත්විය.  මෙන්න මේ විදියට කාලය ගතවෙද්දී දවසක් සිල්වා හාමුදුරුවන්ට යෝජනා කළේ මේ නිකංම පොඩි පොඩි තැන්වලට යනවාට වඩා පිට පළාතකට ගිහිං දවසක් ගතකර සොමියක් අරගෙන එන්නටය.  හාමුදුරුවෝත් යෝජනාවට එක පයින්ම කැමති වූහ.

"  ඔන්න ඔය රත්නපුර පැත්තෙ ගෑනියෙක්ලු, ඒ ගෑනිගෙ මිනිහත් දැනුවත්වයි වැඩේ කෙරෙන්නෙ කියල සිල්ව කිව්වෙ, කොහොම හරි හාමුදුරුවොත් සිල්ව එක්ක ඒ ගෙදරට ගිහිං."

කාන්තාවත් සමග යහන්ගත්වූ හාමුදුරුවෝ තමන් අනුදත් කාමසුත්‍ර පාඩම් රෑ තුන්යමක් වෙනතුරු කාන්තාව සමග ප්‍රායෝගිකව රඟදක්වා අවසන පසුදා උදේ පිටත්ව එන්නට සුදානම් වුහ.

" උදේ හාමුදුරුවෝ ආපහු එන්න ලෑස්ති වෙලා එළියෙ පුටුවක ඉඳගෙන තේ එකක් බිබී ඉද්දි අර ගෑනි ඇවිත් හාමුදුරුවන්ට දණගහල වැන්දලු.  ඒ වැන්දේ හාමුදුරුවො පෙන්නපු වැඩ ගැන ගෑනි සතුටුවෙලා හිටපු හින්ද කියලයි සිල්ව හිනාවෙවී කිව්වෙ."

" කොහොමහරි ඒ ඇවිත් වැඩිකලක් හාමුදුරුවො පන්සලේ හිටියෙ නෑ.  පන්සලට ආපු කෙල්ලක් යාළු කරගෙන සිවුරත් ගලෝල දාල ඒකිත් අරගෙන අතුරුදහන් වුණා."

සංජේ කතාව හමාර කළේය.  ඊට ටික දිනකට පසු ස්ථාන මාරුවක් ලැබූ මම ඕමාන් රටේ සේවයට ගියෙමි.  සංජේ ද පත්වීමක් ලැබී ස්වීඩනයේ ස්ටොක්හෝම් වල සේවයට ගිය බව මම පසුදිනෙක දුටුවෙමි.  සංජේ රස්සාව අවසන්කර ලංකාවට ඇවිත් ඉන්න බව ආරංචිවී මම ඌ ගැන තොරතුරක් දැනගන්නට සංජේ ලාගේ තාත්තගේ සැලූන් එකට ගියෙමි.  සංජේලගේ තාත්තා මියගොස් ටික කලක් ගතවී ඇති බව කියූ සැලුන් එකේ කොල්ලන් සංජේ ඉන්න තැනක් ගැන විස්තරයක් නොදන්නා බව කීහ.  පන්සලට නොගියත් දැන් පුස්තකාලෙ පන්සලේ ඉන්න ලොකු හාමුදුරුවෝ ද මාත් එක්ක හිතවත්ය. දානයකදී පිංකමක දී හමුවුණාම කතා බහ කරනවා ඇරෙන්නට ඊට වඩා ලොකු හිතවත්කමක් අපි අතරේ නැත෴

( ප. ලි සේනගේ කතාව අවසන් කරන්නට තව කොටසක් පමණ ලියන්නට ඇත.  පෝස්ටුව දික්වෙන නිසා ඒ කොටස ආයෙමත් ලියන බව දන්වා සිටිමි)

Thursday, October 18, 2018

ඩැනිස්ගේ කාමරයට ආ අලුත් සාමාජිකයා, සේනගේ නළුකම, ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ් සහ රොටියාගේ ලව් එක.


අද ලියන්නට හදන කතාවේ ද ඩැනිස් හිටියත් මේ ඩැනිස් ගේ කතාවක් නොවේ වෙනත් කෙනෙක්ගේ කතාවයි.  සුපුරුදු පරිදි මේ කතාවටද පසුබිම් වන්නේ සෑහෙන ඈත කාලයක අපි ගතකළ ජීවිතයයි.  අනාදිමත් කාලයක් ගතවී තිබුණත් කිසිම මල කෑමක් නොමැතිව මේ කතා මගේ හිතේ සටහන් වී තිබෙන්නේ එකල අප ගතකළ ජීවිතයේ තිබු රසවත්කම නිසාමය.  ඩැනිස් පොඩි මහින්ද ලාගේ ගෙදර ඉස්සරහ කාමරේ නවාතැන් ගෙන සිටි සමය අපි තරුණ අවදියේ ගතකළ සුන්දරම කාලය ලෙස සිතේ නොමැකෙන ලෙස සටහන් වී ඇත.  කරන්නට වැඩකුත් නැතිව අතේ සතේ නැතිව අපතයන් ලෙස ඩැනිස්ගේ කාමරයට වී විනෝදයෙන් ගතකළ ඒ අවදියේ හත් අට දෙනෙකුගෙන් යුත් අපේ කොල්ලන් කණ්ඩායම ඩැනිස්ගේ කාමරය බදු අරගෙන වගේ දවසම කාමරයේ ගතකරද්දී කාමරයට තවත් නව සාමාජිකයෙක් එකතුවී සිටියේය.  ඒ ගුරාය.  නුවර දෙයියන්නේවෙල පදිංචිකරුවෙකු වූ ගුරා ටික දවසකින්ම ඩැනිස්ටත් වඩා අපට හිතවත් වුණේ ඒ වනවිට ගුරාද අපි වගේ අවිවාහකයෙක් වීම හේතුවෙනි.  සිංහල භාෂාවට අමතරව ඉංග්‍රීසිත් කතාකළ හැකි එකෙකු වූ ගුරා ඉතා චතුර ලෙස දෙමළ භාෂාවද හැසිරවිය.  ඒ ඔහු පදිංචි වී සිටි ප්‍රදේශයේ විසූ මුස්ලිම් අයගේ ආශ්‍රය හේතුවෙනි.  උගේ යහළුවන් වූ සිද්දික් හා මොහොමඩ් නිතරම ගුරා හමුවන්නට පැමිණ දින දෙක තුන කාමරයේ නැවතී සිටින බැවින් ඒ අයද ඉතා ඉක්මනින් අප සමග හිතවත් වූහ.

ඔය කාලයේ අපේ ප්‍රධාන විනෝදාංශය වී තිබුණේ චිත්‍රපටි නැරඹීමය.  ටවුමේ චිත්‍රපටි හෝල් එකට එන හැම චිත්‍රපටියක්ම සිංහලද, ඉංග්‍රීසිද, දෙමළද, හින්දිද කියා වෙනසක් නොමැතිව බලන්නට යෑම කට්ටියගේ සිරිත විය.  අතේ සතේ නැතිව සිටියත් චිත්‍රපටියක් බලන්නට නම් කෙසේ හෝ මුදල් සොයාගන්නට කවුරුත් සමත්කම් දැක්වුහ.  ගෙදරින් චිත්‍රපටි බලන්නට සල්ලි නොලැබෙන විට හාල් ටිකක්, පොල් හෝ අන්නාසි ගෙඩි කීපයක් විකුට අවශ්‍ය මුදල් සොයාගතිමු.  සල්ලි අතේ නැති එකෙකුට හෝ ගානට අඩුවෙන් මුදල් තියෙන එකෙකුට වැඩිපුර සල්ලි තියෙන එකෙක් අනුග්‍රහය දක්වයි.  මේ අනවරත චිත්‍රපට නැරඹීම හේතුවෙන් අපට සිදුවූ එක යහපතක් වුණේ පසුකාලීනව හොඳ හා කබල් චිත්‍රපට වෙන් වශයෙන් හඳුනා ගැනීමට හැකිවීමයි.  චිත්‍රපටයක් නැරඹු පසු ඒ චිත්‍රපටය එහෙම පිටින්ම පහුවදා ඩැනිස්ගේ කාමරයේ රඟ දැක්වීම සිරිතක් විය.  ඒ වැඩට යන නිසා චිත්‍රපට බලන්නට නොලැබෙන ඩැනිස්ගේ හා ගුරාගේ වින්දනයටය.  සිංහල චිත්‍රපටයක් නම් සම්පූර්ණ චිත්‍රපටය රඟ දක්වනු ලබන්නේ පැටියා විසිනි.  චිත්‍රපටයේ දෙබස් කියමින් හා ගීත නිසි තැන්හි ගායනා කරමින් පැටියා චිත්‍රපටය අපූරුවට රඟපා පෙන්වයි.  සමහර වෙලාවට අපේ චිත්‍රපට රඟ දැක්වීම නිසා කාමරයේ ඇතිවන කන් කරච්චලය ඉවසා ගනු නොහැකි ඩැනිස්

" පලයව් පලයව්, එළියට ගිහිං කරන මඟුලක් කරගනියව් මට ටිකක් නිදාගන්න දීලා." කියමින් අපව කාමරයෙන් පිටුවහල් කරයි.

කලින්දා බැලුවේ ක්‍රියාදාම සපිරි ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටයක් හෝ කව්බෝයි චිත්‍රපටයක් නම් චිත්‍රපටය රඟ දක්වන්නට නළුවන් බොහෝ වෙති.  ගොපළු චරිත රඟ පෑ ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ්, රොජර් මුවර් වැනි නළුවන් අපේ ලෝකයේ වීරයන් වූ ඒ සමයේ කව්බෝයි චිත්‍රපටයක් නරඹා දින කීපයක් ගතවෙන තුරු අපි පාරේ යන්නේ පවා සිතින් මවාගත් ගිනි අවියක් ඉණේ රඳවාගෙනය.  සතුරෙකු දුටු සැණින් වෙඩි තැබීම එහි අරමුණයි.  සතුරන් නොමැතිවූ හෙයින් ඉදිරියට පැමිණෙන මිතුරෙකුට හෝ එක්වනම වෙඩි තැබීමට අපි පසුබට නොවීමු.  කාලය වේගයෙන් ගෙවී යද්දී එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් රස්සාවල් හොයාගෙන සිටි බැවින් රස්තියාදු ගහන්නට කාලය නොතිබුණත් තවත් හත් අට දෙනෙක් කණ්ඩායමේ ඉතිරිවී සිටියහ.

සේන අපේ කණ්ඩායමට එකතු වෙන්නේ ඔන්න ඔය කාලයේදීය.  අපේ ගමේ කොල්ලෙක් වුණත් සේන පොඩි කාලයේ සිටම සිටියේ ගමෙන් පිටය.  පාසැල් අධ්‍යාපනය කඩාකප්පල් කරගෙන ගමෙන් පිට ගොස් වත්තල පැත්තේ මන්ත්‍රී වරයෙකුගේ ළඟ සෑහෙන කාලයක් වැඩ කළ සේන ඡන්දයෙන් මන්ත්‍රීට ආසනය අහිමි වූවායින් පසුව තවත් රස්සාවල් දෙක තුනක් කරමින් සිට ඒ කාලය වන විට මොකුත් නැතිව ගමට ඇවිත් සිටියේය.  ටිකින් ටික අපේ ඇසුරට වැටුණු සේනයා පුරාජේරු කතාවෙහි ගජ සමතෙකි.  තමන් කිසිසේත් සම්බන්ධ නොවූ ලොකු ලොකු වැඩ ඌ කළා යයි අල්ලේ පැල කර කියමින් ද අඳුනන ලොකු ලොකු අය ලවා ඔනෑම වැඩක් කරදෙන්නට ඌට හැකිය කියමින්ද රස්තියාදු වෙමින් කාලය ගත කළ සේන අපිත් එක්ක කීවේ ඌ අහිංසක කලාකරුවෙක් බවය.  සේනයා දන්නා වෙන කලාවක් නැති වුණත් ගොක් කොළ කලාවෙහිදී ඌ විශිෂ්ටයෙකි.  ගමේ මඟුලක් හෝ පිරිතක් ඇති සෑම අවස්ථාවකදීම පෝරුව ගහන්නටත්, පිරිත් මණ්ඩප්පය සරසන්නටත් සේන නැතිවම බැරි චරිතයක් විය.  සේනයා ජිනාත් එක්ක කරාටි ගැසූ පේමයා ගේ බාල සහෝදරයෙක් නිසා අපේ කණ්ඩායමට එකතු වෙන්නට ඔහුට වෙනත් චරිත සහතික අවශ්‍ය නොවීය.

චිත්‍රපට නළුවෙක් වීම සේනගේ එකම සිහිනය සිහිනය වූ අතර ටෙලිනාට්‍ය තබා රුපවාහිනිය වත් ලංකාවට හඳුන්වා දී නොතිබූ ඒ කාලයේ සේනයාට නළුවෙක් වීම සිහිනයක්ම විය.  නළුවෙක් වෙන්නට ඇත්නම් සේනයා නොකරන දෙයක් නැති තරම්ය.  උගේ මේ සිහිනය හොඳින් අධ්‍යයනය කළ ගුරා තේරුම් ගත්තේ චිත්‍රපටි කලාව මුලට තබා ගත් විට සේනයා ඇන්දිය හැකි බවය.  දවසක් සේනට කතාකළ ගුරා කීවේ උගේ යාලුවෙක් වූ සිද්දික් චිත්‍රපටි නිෂ්පාදකයින් හා අධ්‍යක්‍ෂ වරුන් හොඳින් දන්නා කියන එකෙක් නිසා ඒ මාර්ගයෙන් සේනට චිත්‍රපටයක රඟපාන්නට අවස්ථාවක් ලබාදෙන්නට තමන්ට හැකි බවයි.  නමුත් ඊට පෙර සේනට ඇත්තටම රඟපාන්නට පුලුවන්ද යන්න සොයා බැලිය යුතු බව කී ගුරා තමන් ඉදිරියේ චිත්‍රපට කොටස් රඟපා දැක්වීමට සේනයාට යෝජනා කළේය.  ඊට පසු ගුරා කාමරයේ සිටි හැම දිනෙකම සේනගේ රඟපෑම් අපි සියල්ලන්ටම බලා ගත හැකි විය.

දවසක්දා සේන අපි සියලු දෙනාම ඉදිරියේ 'පැන පැන එන සඳේ' ගීතය ගයමින් නැටුම ඉදිරිපත් කළේ ගුරාට පෙනෙන්නටය.  මට මතක තියෙන ආකාරයට චිත්‍රපටයේ එම නැටුම ඉදිරිපත් කළේ සුමනා අමරසිංහය.  සේන ඇය නැටු ආකාරයටම දෑත් එකට තබා ඉණේ ඒ පැත්තටත් මේ පැත්තටත් තබමින් කාමරයේ සිට නටාගෙන එළියට එනවිට කුස්සියේ සිට සාලය පසුකර එළියට යන්නට ආ පොඩි මහින්දලාගේ අම්මාගේ ඇඟේ හැපුනි.  පොඩි මහින්දලාගේ අම්මා කෝපි ඇට වනක් කොටාගෙන කුල්ලක දා ඉණේ තබාගෙන එළියට යන්නට ගියේ කෝපි ටික අව්වේ වේලෙන්නට දමන්නටය.  සේනයා නටාගෙන ඇවිත් ඇඟට පැනීම හේතුවෙන් කුල්ල බිම වැටී කෝපි ටික බිම විසිරී ගියේය.

" මගෙ ඇඟට පැන්නෙ මූට මදන යකා ගහල ද" කියමින් පොඩි මහින්දලගෙ අම්මා සේනයාට දෙස් දෙවොල් තබන්ට වූ අතර ඌට සිදුවුණේ නැටුම පැත්තක තබා කෝපි ඇට අහුලා දීමටය.  අපි කාමරයට වී ඇතිවෙන්නට සිනාසුනෙමු.

තවත් දවසක කව්බෝයි චිත්‍රපටියක කෑල්ලක් රූපගත කරන්නට ගුරා යෝජනා කළේය.  සේන ප්‍රධාන චරිතය වූ ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ් ය.  දැන් සේනයාව කව්බෝයි කෙනෙකුට ඇන්දිය යුතුවිය.  දෙන්නාම එකම උස මහත නිසා ගුරාගේ කලිසමකුත් කමිසයකුත් සේනට හරියටම හරිගියේය.  ඩෙනිම් ජැකට් එකක් අන්දවා පළල් පටියක් ඉණට දමා පොඩි මහින්දගේ සෙල්ලම් පිස්තෝලයකුත් පටියේ එල්ලූ අතර කව්බෝයිට තොප්පියකුත් අවශ්‍යමය.  ඩැනිස්ට සුද්දෙක් දීපු ලස්සන දුඹුරු පාට තොප්පියක් ඔහුගේ පෙට්ටියේ විය.  එයත් අරගෙන සේනගේ හිසට දමා සුපිරිම කව්බෝයි කෙනෙක් හැටියට සේනව හැඩ ගන්වන ලදී.  චිත්‍රපටයේ අධ්‍යක්ෂ වරයා වූ ගුරා සේනට දර්ශනය විස්තර කර කිව යුතු ඉංග්‍රීසි දෙබස් ද කියා දුන්නේය.

දර්ශනයේ හැටියට අස්සයා පිටේ ඇවිත් බහින කව්බෝයි අස්සයා පොඩි මහින්දලගෙ මිදුලේ ඇති අඹ ගහේ ගැට ගසයි.  ඊට පසු ඔහුගේ මිතුරන් දෙදෙනෙක් එතනට එන්නේ කව්බෝයිව හමුවී එක්කරගෙන යන්නටය.  මිතුරන් දෙදෙනා සමග වචන කීපයක් හුවමාරු කරගන්නා කව්බෝයි ඔවුන් දෙදෙනා සමග පිටත්ව යයි.  දරශනය එහෙමය.  අධ්‍යක්ෂ ගුරා 'ඇක්ෂන්' කීමත් සමගම දර්ශනය රූගත කිරීම ආරම්භ විය.  සේන පාරේ සිට අස්ප ගමන ආරම්භ කර පොඩි මහින්දලාගේ මිදුලට ඇවිත් අස්පයාගෙන් බැස අස්පයා අඹ ගහේ ගැට ගැහුවේය.  වටපිට බලනවිට එතැනට ආවේ ඔහුගේ සහචරයන් දෙදෙනෙකි.  සහචරයන් දෙදෙනා කිට්ටුවන විටම ඉණේ තිබූ පිස්තෝලය ඇදගත් සේනයා ඩිෂුම් ඩිෂුම් කියා උන් දෙන්නාටම වෙඩි තබා පිස්තෝලයේ බටයෙන් පිටවන දුමට කටින් පිඹ ආපහු පිස්තෝලය ඉණේ ගසාගත්තේය.

" කට් කට්, කෑවා කෑවා, යාළුවො දෙන්නට වෙඩි තිබ්බෙ මොන මඟුලකටද? " අධ්‍යක්ෂ ගුරා කේන්තියෙන් මෙන් කෑ ගැසුවේ පුපුරන්නට තතනන සිනහව ආයාසයෙන් නතර කර ගනිමිනි.  අපි කට්ටියම හූ කියමින් සිනාසෙන්නට වීම නිසා රූපගත කිරීම එතැනින් නවත්වන්නට සිදුවිය.  දර්ශනයේ දී කියන්නට ගුරා උගන්වා තිබු ඉංග්‍රීසි වාක්‍යය ඌට අමතකව ගොස් තිබිණි.  වෙනත් මොකුත් කියන්නටත් නොහැක්කේ සේනයා ඉංග්‍රීසි මළපොතේ අකුරක්වත් නොදන්නා නිසාය.  සහචරයන් කතාකළොත් තමන් නෝන්ඩි වෙන නිසා කළින්ම උන් දෙන්නාට වෙඩි තබා දැමු බව සේන මට පසුව කියා සිටියේය.

ගෙදර වැඩත් කඩේ වැඩත් ආදී සියල්ලම තනියෙන් කරගන්නට පොඩි මහින්දලාගේ අම්මාට තිබු අපහසුතාව නිසා උදව්වට පොඩි මහින්දලාගේ අම්මාගේ මල්ලීගේ දුවෙක් ඇය ගෙදරට ගෙන්වාගත්තේ මේ අතරතුරේදීය.  ලාලනී නම්වූ ඇය උස රතු ලස්සන කෙල්ලෙකි.  ඉතා කඩිසරව ගෙදර වැඩත් වත්ත පිටියේ වැඩත් කරන ලාලනී ගේ පැමිණීම නිසා පොඩි මහින්දලාගේ අම්මාගේ වැඩ කන්ද බාගෙකින්ම අඩුවිය.  ඇවිත් ටික දවසකින්ම ලාලනී උදේට උදේට හදා කඩේ තැබූ පොල් රොටී කඩේට තේ බොන්නට එන අය අතර බෙහෙවින් ජනප්‍රිය විය.  මේ නිසාම අපි කට්ටිය රොටියා කියා ඇයට නම් තැබුවෙමු.  ඒ නමට රොටියාගේද අකැමැත්තක් නොවූ අතර අලුත් නම ඇය පිළිගත්තේ සුපුරුදු පරිදි මඳ සිනහවකිනි.

අනික් අය මෙන් නොව ආ දා පටන්ම සේන රොටියා ගැන බොහෝ උනන්දු විය.  හැමදාම උදේට වෙන කාටත් පෙර පොඩි මහින්දලාගේ ගෙදරට වාර්තා කරන සේන නිතරම සිටියේ රොටියා පේන මානයේය.  පොඩි මහින්දලාගේ ගෙයි ඉස්තෝප්පුවේ තිබුණු කොට තාප්පය උඩ අපි කට්ටිය පාරට මුහුණ ලා වාඩි වෙද්දී සේනයා ගෙට මුහුණ ලා වාඩි වෙන්නට වග බලා ගත්තේය.  ටික දවසක් මේ විදියට කොකම් පාමින් සේන උත්සාහ කළේ  කෙසේ හෝ රොටියා එක්ක හුටපටයක් පටන් ගන්නට ය.  කකුල් අමාරුව නිසා පොඩි මහින්දලාගේ අම්මා ඇඳට ගිහිං නිදියද්දී තනියම කුස්සියේ වැඩ කරන රොටියාට උදව් කළේ සේනයාය.  රොටියාද ළූණු ටිකක් සුද්ද කරගන්නට, පොල් ගෙඩියක් ලෙලි ගසා ගන්නට සේනගෙන් ලැබුණු උදව්ව ප්‍රතික්ෂේප කළේ නැත.  මෙහෙම වැඩ කර දෙන ගමන් සේනයා දෙන නැව් ටෝක් වලට මුගේ කපටිකම් දන්නේ නැති කෙල්ලද ටික ටික රැවටුනාය.  ටික දවසකින්ම රොටියා සේනගේ පෙම්වතිය බවට පත්වුණේ කාටත් හොර රහසේය.  ඒ කාලයේ සේනයා දවසෙන් වැඩි කොටසක් පොඩි මහින්දලාගේ ගදර ගත කළ අතර කෙනෙකුට ඌව හොයාගන්නට නම් උන්ගේ ගෙදර නොව පොඩි මහින්දලාගේ ගෙදර යායුතු විය.  දවල් දවසේ රොටියාට ආදර බස් කියමින් ඇගේ වටේ කැරකෙමින් ඉන්නා සේනයා හවස් කල අඳුරට මුවාවී පොඩි මහින්දලාගේ ගේ පිටුපස ඇති දෙහි ගහ යටටවී රොටියාත් එක්ක හාදු හුවමාරු කරගන්නට පුරුදු විය.

මේ විදියට මාස කීපයක් ගෙවී යද්දී සේන නිතරම කතාකරන්නට වුණේ රස්සාවක් හොයාගෙන කීයක් හරි හම්බ කර ගැනීම ගැනය.  රස්සාවක් හොයාගන්නට එතෙක් කල් තිබුණේ නැති උනන්දුවක් සේනට හදිසියේ ඇතිවීම පිටුපස රොටියාගේ බලකිරීමක් තිබෙන්නට ඇතැයි මට නිකමට වගේ සිතුණි.  සේනයාත් එක්ක ආදර බස් මුමුණමින් ඉන්නා අතරේ ඇය සමහර විට " හැමදාම මේ විදියට රස්තියාදු වෙවී ඉඳල හරියයිද? අනාගතේ ගැන බලන්නත් එපායැ, ඔයා ඒ ගැන ටිකක් කල්පනා කරන්නැ"යි කියන්නට ඇත.  කොහොමින් කොහොමින් හරි රොටියාගේ ඉල්ලීම පලදරා සේන සල්ලි හම්බ කරන්නට වැඩක් හොයාගන්නට සමත් විය.  සේන හොයාගත් වැඩේ වුණේ ගඩොල් කැපිල්ලය.  අපේ ගමේ ගඩොල් බාස් ලා කීප දෙනෙක් සමග සේන කුඹුක්ගැටේ ගඩොල් වාඩියකට යන්නට නියමිත විය.  යන්නේ ගඩොල් කපන්නට වුණත් සේන රොටියාට කීවේ ඌ ඇලහැර මැණික් ගරන්නට යනවා කියාය.  ගඩොල් කැපිල්ලට වඩා මැණික් ගැරිල්ල ටිකක් පොෂ් බව සේනයා සිතන්නට ඇත.  ඉතින් සේනයා සිය ආදරවන්තිය වූ රොටියාටද ආදර බස් කියා සිප සනසා කුඹුක්ගැටේ ගඩොල් වාඩියට පිටත්ව ගිය අතර රොටියාද ඇඬු කඳුළින් සේනයාට සමුදුන්නේ ඌ යන්නේ දෙන්නාගේ අනාගතය ගැන සිතා නොවේදැයි සිත සනසාගෙනය෴

( සේනගේ කතාව තව ටිකක් ලියන්නට ඇතත් පෝස්ටුව දිග වැඩිවන නිසා තවත් කොටසකින් හමුවෙමු)

Tuesday, October 9, 2018

සුද්දාගේ අන්නාසි සොමිය, අලුත් අවුරුදු උත්සවය, මාදුවාගේ දිවා භෝජන සංග්‍රහය, ඔපරේෂන් ත්‍රීවීල් සහ අවලංගු කළ ප්‍රහාරය.


අපට නිතරම සොමිය දෙන සුද්දා ගේ කතාවක් ආයෙම ලියන්නට සිතුණු නිසා ත්‍රිකෝණයේ ඊළඟ කොටස මඳක් පමාකොට සුද්දාගේ කතාව ලියමි.  සුද්දා පහුගිය දවස්වල හිටියේ තරමක් අවුලෙනි.  හේතුව වුණේ සුද්දාගේ පොඩි පුතා අසනීප වීමයි.  පොඩියට හිටියට සුද්දා දරු පස් දෙනෙක්ගේ පියෙකි.  පළවෙනි කසාදයේ දුවයි පුතයි සහ දැන් කසාදයේ පුත්තු දෙන්නයි දුවයි වශයෙනි.  පොඩි දුවයි පුතයි දෙන්නා නිවුන්නුය.  ඒ කියන්නේ විනාඩි ගණනකින් අක්කා සහ මල්ලිය.  දැන් උන් දෙන්නාට වයස අවුරුදු දෙක හමාරක් පමණය.  අපිව නිතරම සුද්දලාගේ ගෙදරට අදින කාන්දම වෙන්නේ මුන් දෙන්නාගේ හුරතල්ය.

පහුගිය දවසක පොඩි කොල්ලා තරමක හෙම්බිරිස්සා ගතියකින් සිටි නිසා සුද්දාගේ පවුල කොල්ලාට පැනඩෝල් පෙත්තකින් බාගයක් කපා බොන්නට දී පැනඩෝල් කාඩ් එක මේසය උඩ තබා කුස්සියේ වැඩකට ගියාය.  කොල්ලා ඒ ටිකට පුටුවකට නැගගෙන මේසයට ගොඩවී පැනඩෝල් කාඩ් එක ගත්තේය.  ඌ සාමාන්‍යයෙන් බේත් බොන්නට බොහොම කැමතිය.  පැනඩෝල් පෙති පහ අම්මා දෙනවාක් මෙන් දෙකට කපා ටැප් එක ලඟට අරගෙන ගිහිං ඔක්කොම ගිල දැම්මේය.  ඌ පෙති බොන අතරේ එතනට ආ අක්කාටද කොල්ලා පෙති බොන්නට කතාකළත් බේත් බොන්නට හොර කෙල්ල ගිහිං අම්මාට කියා ඇත.  අම්මාට දෙලෝ රත්වී අහල පහළ අයට කතාකර කොල්ලාත් අරගෙන ගිහිං රෝහලේ නැවතුනාය.  කොල්ලාව ඉස්පිරිතාලෙන් ආපහු එව්වේ දවස් තුනකට පසුය.  අතට කැනියුලාවක් සවිකර සේලයින් දීමත් උදේ හවස අත්දෙක විද පරීක්ෂණ සඳහා ලේ ගැනීමත් නිසා ඉස්පිරිතාලය එපාවී සිටි කොල්ලා ආයෙම රෝහල මතක තියෙන තුරු  හොරෙන් පෙති බොයි කියා හිතන්නට අමාරුය.

කොල්ලා ඉස්පිරිතාලෙ හිටපු කාලය පුරාවටම සුද්දාගේ තනිකම ද දුක ද තුනී කරන්නට අපි සුද්දා එක්කම ගතකළෙමු.  කොල්ලා ගෙදර එක්කරගෙන ආවයින් පසුව මට සුද්දාගේ ගෙදර යන්නට වුණේ එක දවසක් පමණකි.  සුද්දා දැන් ප්‍රකෘති තත්ත්වයෙන් කල් ගතකරන නිසා මම එය ප්‍රශ්නයක් කර නොගත්තත් නොඑන එක ගැන සුද්දා මට කතාකර දොස් කීවේය.  අවස්ථාවක් ලද විගසම එන බව කියා සිටියත් එක එක වැඩ නිසා සුද්දා බලන්නට යන එක කල් ගියේය.  ඊට පසු ආයෙම දවසක මට කතාකළ සුද්දා හවස එන්නට කියා කීවේ හොඳ බඩුවක් හම්බ වෙන්නට තියෙනවා කියමිනි.  මම හවස සුද්දලාගේ ගෙදර යද්දී සුද්දා සිටියේ අන්නාසි කොටුවේ වල් ගලවමිනි.  සුද්දාට මේ දවස්වල පළතුරු යහමින් ලැබෙන්නේ මීගමු පැත්තෙනි.  ඔහු මට කතාකලේද පළතුරු බෝතලයකට වග කියන්නටය.  අපි දෙන්නා පළතුරු බොමින් කතා බහේ යෙදී ඉන්නා තැනට මාදුවාද ටිකකින් ආවේය.

මාදුවා ගැන කියන විට ඌ පහුගිය දවසක කළ වැඩක් ගැන නොකියාම බැරිය.  දවස හරියටම කිව්වොත් පහුගිය අප්‍රේල් පහළොස්වෙනිදාය.  පිට පළාත්වල පදිංචිවී සිටින අපේ ගමේ අය සාමාන්‍යයෙන් අලුත් අවුරුද්දට ගමේ එන්නේ පහළොස් වෙනිදාටය.  ඊට හේතුව වී ඇත්තේ හිසතෙල් ගාන අවුරුද්ද බොහොමයක් අවුරුදුවල පහළොස් වෙනිදාට යෙදීමත් අපේ ගමේ අලුත් අවුරුදු උත්සවය හෙවත් බක්මහ උළෙලද එදාට යෙදී තිබීමත්ය.  එදාත් සුපුරුදු පරිදි සුද්දාත් මමත් බක්මහ උළෙලේ කාර්ය බහුලව සිටිද්දී වෙනුජ එතැනට ආවේය.  වෙනුජ සිය දරු පවුලත් සමග ගමේ ඇවිත් තිබුණේ මහ ගෙදර අවුරුදු කන්නට හා දෙමව්පිය වැඩිහිටියන්ට බුලත් දෙන්නටය.  ටිකක් වෙලා කතා කරමින් සිටි වෙනුජ දවල් කෑම වෙලාවේදී මුණ ගැහෙමුයි කියා පිටත්ව ගියේය.

අපේ බක්මහ උළෙලේ දවල් කෑම විවේකය සෑහෙන දිග එකකි.  දවල් කෑමට විසිර යන උන් ඥාති මිත්‍රාදීන් සමග එකතුවී සතුටු සාමීචියේ යෙදෙමින් බෝතල්ද හිස් කරමින් කතා කර කර ඉන්නවා මිසක කෑම ගෙන ආපහු පිට්ටනියට යන්නට හිතන්නේ වත් නැත.  බොහෝ අය එහෙමම නිදාගනිති.  ඉතින් සුද්දාත් මමත් කෑමට පිටත් වෙද්දී ක්‍රීඩා සමාජයේ කොල්ලන් කීවේ හවස නෑවිත් නොසිට අනිවාර්යයෙන්ම එන්නට කියාය.  අපි දෙන්නා අපේ ගෙදරට ඇවිත් ටික වේලාවකින් වෙනුජද අපේ ගෙදරට ආවේ වොඩ්කා බෝතලයක් ද අරගෙනය.  මගේ ලඟද වොඩ්කා බෝතලයක් තිබුණු අතර මට ඒ බෝතලය එවා තිබුණේ සඳා ය.  ඉස්සර අපිත් එක්ක වැඩකළ සඳා දැන් වැඩ කරන්නේ රුසියාවේය.  ඇය රුසියාවට ගිය යාළුවෙක් අත මට හොඳ සැර රුසියන් වොඩ්කා බෝතලයක් එවා තිබුණාය.

අපි තුන්දෙනා වොඩ්කා අඹ ජුස්ද සමගින් පානයට පටන් ගෙන ටික වේලාවක් යන විට මාදුවා ස්කූටියක නැගී අපේ ගෙදරට ඇවිත් බොන්නට විය.  ඌ ඒ වනවිටත් සිටියේ තරමක බීමතිනි.  දෙකක් දාගත් මාදුවා අපේ වහලයට පාත්වී තිබු රට අඹ ගහේ අතුවල තිබුණු ඉදුණු අඹ කඩා පිහියක් ගෙනැත් කපමින් අපට කන්නට දුන්නේය.  බැලුකොට තිබුණු වෙන බයිට් වලට වඩා අඹ බයිට් එක සුපිරිය.  අද ගෙදර යන්නේ නැද්දැයි  වෙනුජගෙන් මම ඇහුවේ සාමාන්‍යයෙන් වාහනය පදවන්නට තිබෙන විට වෙනුජ බොන්නේ නැති නිසාය.  අද හවස යන්නට ඕනෑය කියූ වෙනුජ ලොකු දුව වාහනය පදවන නිසා ප්‍රශ්නයක් නැතැයි කීවේය.  මේ වෙනවිට මාදුවාටත් වෙනුජටත් හොඳටම වැදිලාය.  බෝතල් දෙකත් ඉවර වෙලා තිබෙන වෙලේ අපි ලෑස්ති වුණේ දවල් කෑමට යන්නටය.  එදා අපට දවල් කෑම ලෑස්ති කර තිබුණේ අපේ නංගිලාගේ ගෙදරය.  මම හිතාගෙන හිටියේ වෙනුජත් සුද්දත් එක්ක එහෙන් කෑම කා ආයෙම අවුරුදු උත්සවයට යන්නටය.  මාදුවා එක පාරටම වෙනුජට කෑම දෙන්න ඕනෑය කියා උගේ ගෙදර යන්නට කතාකළේය.  වෙරි වැඩිකමට කෑමට කතාකළත් ගෙදර අමුත්තෙකුට දෙන්නට කෑම ලෑස්ති කරනවා තබා දවල්ට උයලාවත් තියෙනවා දැයි ඌ නොදනී.

තියෙන දෙයක් කා කට්ටියම විසිර යමු කියා මම කිව්වත් වෙරිමතින් වෙසමුනියා සේ සිටි මාදුවා දිගින් දිගටම කියන්නේ වෙනුජ උගේ ක්ලාස් මේට් නිසා කෑමට එක්කරගෙන යන්ට ඕනෑමය කියාය.  ඒ ගමන කට්ටියම පාරට බැසගත් විට වෙනුජ මාදුවාගේ ස්කූටිය ස්ටාට් කරගත්තේ ඒකෙ යමු කියලාය.  මාදුවාද පස්සෙන් ගොඩවිය.  දැන් ස්කූටිය ගැරඬියා යනවාසේ පාර පුරා යයි.  මෙහෙම ගියොත් දෙන්නාම නවතින්නේ පාර පල්ලමේ ඇති වෙලේ නිසා බොහොම අමාරුවෙන් දෙන්නා බස්සවාගෙන අපේ නංගිගේ පුතාට කතාකර උගේ කාර් එකට මේ දෙන්නා ඇද දැම්මේ ගිහිං බස්සවා එන්න කියලාය.  වෙනුජ ඇතුල් කර මාදුවා කාරෙක  ඇතුළට දානවිට අනික් පැත්තෙන් වෙනුජ දොර ඇරගෙන බැහැගනියි.  අමාරුවෙන් වෙනුජව ඇතුල් කරනවිට මාදුවා බැහැගනී.  හරියට පොල්කට්ටට ගෙම්බන් එකතු කරනවා වගේය.  ඒ අස්සේ මාදුවා මගේ අතින් අදින්නේ මටත් කෑමට යන්න එන්න කියලාය.  ටිකක් වෙලා මෙහෙම දඟලමින් ඉන්නවිට සුද්දා පරක්කු වෙනවාය කියා පිට්ටනියට ගියේ කෑම කන්නේවත් නැතුවය.  අන්තිමේ බොහොම අමාරුවෙන් දෙන්නාව කාරෙකට දමා පිටත් කර ඇරියෙමි.

කොල්ලා කාරකෙන් පනින්න හදන උන් දෙන්නාව බොහොම අමාරුවෙන් ගිහිං බස්සවා ආපසු ආවේය.  පහුවදා මාදුවා මට කිව්වේ වෙනුජව එක්කරගෙන ගියාට ඔහු ගෙට ගොඩවුණේ වත් නැතුව යාළුවෝ කට්ටියක් පාරේ ඉන්නව දැක ඒ අය එක්ක කතාකරමින් යන්න ගිය බවය.  උඹේ වැඩකට නැති දැඟලිල්ල නිසා වෙනුජට දවල්ට කන්නත් නැතිවුණා කියා මම මාදුවාට කීවෙමි.

ආයෙම කතාවට ආවොත් සුද්දාත් මමත් මාදුවාත් පළතුරු බෝතලය බොන ගමන් කතාකළේ උන් දෙන්නා දවස් දෙකකට ඉස්සර කරපු වැඩක් ගැනය.  සුද්දා ගෙදර තිබුණු කැඩිච්ච ත්‍රීවීල් එක හදන්නට ගැරේජ් කාරයෙකුට බාරදුන්නේ ඒ ගැරේජ් එක මාදුවාගේ මස්සිනා හොඳට දන්නා කරන තැනක් නිසාය.  ත්‍රීවීල් එක හදනවාට ගාස්තුව හැටියට සුද්දා ගෙදර පැත්තකට දමා තිබු අත් ට්‍රැක්ටරයක් ගැරේජ් කාරයාට දුන්නේ හදාගන්නට කියාය.  සති දෙකක් ඇතුළත ත්‍රීවීල් එක හදා දෙන්නම් යැයි කියූ ගැරේජ් කාරයා වාහන දෙක අරගෙන යන්නට ගියේය.  දැන් වාහනය බාරදී මාස හයකටත් වඩා ගතවී ඇති නිසා සුද්දාත් මාදුවාත් ගැරේජ් එකට ගියේ වෙලා තියෙන්නේ මොකක්දැයි බලන්නටය.  උන් දෙන්නා ගිහිං බලනවිට ගැරේජ් කාරයා අත් ට්‍රැක්ටරය හොඳට හදා වැඩට අරං තිබුණු අතර ත්‍රීවීල් එකේ රෙපෙයාර් එකක් හැටියට කර තිබුණේ හොඳ තත්ත්වයේ තිබුණු ටයර් තුන ගලවා වෙන ත්‍රීවීල් එකකට සවිකර තිබීම පමණකි.

ගැරේජ් කාරයා කර තිබු වැඩේට යකා නැග්ග සුද්දාත් මාදුවාත් ඌට හොඳටම බැනවැදී ගහන්නට යනවිට ගැරේජ් එකේ උන් එහෙට මෙහෙට මාරුවී ගිය බව මාදුවා කීවේය.  ඊට පසුව කතාවුණ ටික මේ විදියය.

මාදුවා: "මේ වැඩේ හරියන්නෙ නෑ, අපි ත්‍රීවීල් එක අරගෙන එමු."

සුද්දා: "කැඩිච්ච එක අරගෙන එන්නෙ කොහොමද?"

මාදුවා: "කැඩිච්ච එක නෙවෙයි හොඳ එකක් අරං එමු. අපේ එක දෙනකල් ඒක දෙන්නෙ නැතුව ඉම්මු."

මම: "ඉතින් ඕවා කරනකල් ගැරේජ් එකේ උන් නිකං බලා ඉඳීද?"

සුද්දා: නෑ නෑ උන්ගෙ ප්‍රශ්නයක් නෑ, අපි කට්ටිය ගේමට බැස්සහම උන් නිකංම සරෙන්ඩර්."

මාදුවා: " අපි අත් ට්‍රැක්ටරෙත් අරගෙන එමු."

සුද්දා: "ඔව් ඒකත් ගේමු, ඔන්න ඔයත් එන්න ඕනෑ මම හෙට අපේ මස්සිනාගෙ වාහනේ අරං එන්නම්"

පහුවදා ගැරේජ් එකේ උන්ගෙන් යකඩ පොලු පාරවල් කන්නට ලැබෙන එක ෂුවර් වුණත් සුද්දාගේත් මාදුවාගේත් දෑත් ශක්තිමත් කිරීම යුතුකමක් නිසා හෙට උදේ නවයට මම ලෑස්ති වී ඉන්නම් ය කියා උන් දෙන්නාට පොරොන්දු වුණෙමි.  සුද්දා තවත් එකක් කට කපා දාගත්තේය.  දැන් හෙට උදේ ඔපරේෂන් ත්‍රීවීල් ක්‍රියාත්මක කරන්නට සියල්ල සුදානම්ය.  ටිකකින් සුද්දා කෝල් එකක් ගන්නවා දැක්කෙමි. 

" මේ ඔය ගැරේජ් එකේ මල්ලි නේද?"

" ......"

" මේ මම අර ත්‍රීවීල් එක හදන්න දුන්නෙ, අපි ඊයෙ ඇවිත් ගියෙ."

"..................................................................................."

" තව පොඩ්ඩයි කිව්වට මොකුත් හදල තිබ්බෙ නෑනෙ."

"................................................................................"

"ඕවා කියල හරියන්නෙ නෑ මට ත්‍රීවීල් එක ඕනෑ.  ඔයා ටයර් තුනත් ගලෝල වෙන එකකට දාල."

"......................................................................................................................................................"

"ඔයාගෙ බයිලා මට වැඩක් නෑ, ඔන්න අපි හත් අට දෙනෙක් හෙට උදේ එනවා.  ඔයා අපට ත්‍රීවීල් එක දුන්නෙ නැත්නම් අපි ඉතුරු ටික බලාගන්නම්."

"........................................................................................................................."

"නෑ නෑ ඕව මම මෙච්චර කල් අහගෙන හිටිය, මට තවත් කල් දෙන්න බෑ.  අපි ආවොත් එහෙම ටිකක් වැඩේ දුරදිග යයි හරිද?  ඔයාගෙ වාහන ටිකත් උස්සගෙන යන්නත් එක්කයි අපි එන්නෙ.  මට කරන්න දෙයක් නෑ බලාගෙන ඉඳල ඉඳල තමයි මෙහෙම කරන්නෙ."

"......................................................................................................................"

" ඔව් ඔව් තරහ වෙන්න එපා, ඔයා වෙලාවට වැඩේ කළා නං ඔහොම වෙන්නෙ නෑ."

කතාව අවසන් කළ සුද්දා ජයග්‍රාහී ලීලාවෙන් වටපිට බැලීය.  මාදුවා බඩ බදාගෙන සිනාසෙයි.  

"එහෙනම් ඔක්කොම හරි, හෙට උදේ යමු" යි සුද්දා කීවේය.

"හා හා උදේ ගිහිං? " මාදුවා ඇසුවේය.

" ගිහිං වාහනේ අරං එමු"

" අරං එයි වාහනේ, හෙට උදේ අරූගෙ නැට්ටවත් අල්ලන්න හම්බෙන්නෙ නෑ."

"මොකද එහෙම කියන්නෙ?" කෝපාවිෂ්ට වූ සුද්දා ඇසුවේය.

" එහෙම කියන්නෙ? ඇයි යකෝ ඔක්කොම විස්තර ටික ඌට කිව්වම ඌ ගැරේජ් එක පැත්ත පලාතක ඉඳීවියැ"

"ඉතිං උඹ මට කියන්න එපායැ"

"කියන්නෙ මොනවද, එකපාරටම ඔක්කොම කියල දැම්මහම?"

ප්‍රහාරයට එන භට සංඛ්‍යාව, ආයුධ ප්‍රමාණය හා ප්‍රහාරය සිදුකරන්නට නියමිත වෙලාව කළින්ම සතුරාට දැනුම් දී ප්‍රහාරයට යෑම සුද්දාගේ අලුත්ම යුද උපක්‍රමයකැයි මම සිතුවද මොකක් හෝ වැරදී ඇතැයි සිතුණේ මාදුවා දිගින් දිගටම සුද්දාට බැන වදිද්දීය.  පහුවදාට නියමිත ප්‍රහාරය වහාම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි අවලංගු කළ අතර මාදුවා සුද්දාට බලු බැණුම් බනිමින් ගෙදර ගියේය.  සුද්දාට අත්වන්නට තිබු තවත් සුවිශේෂී ජයග්‍රහණයක් නූලෙන් මගහැරී ගියේ ඒ විදියටය෴

Tuesday, September 18, 2018

ත්‍රිකෝණය - 2



අද ලියන්නට සුදානම් වෙන්නේද කලින් ලියු කතාවක ඉතිරි කොටසයි.  මේ කතාව මා ලියා තිබුණේ මීට අවුරුදු තුනකට පමණ පෙර වුවත් ඉතිරි කොටස ලිවීම දිනෙන් දින අතපසු විය.  අවුරුදු තුනකට පසු හෝ මේ කතාවේ තවත් කොටසක් ලියාගැනීමට හැකිවීම සතුටකි.


ඇස් දෙකත් ලොකු කරගෙන ගල් බීතවී බලා සිටි ජයතිස්ස ඉස්කෝලෙ මහත්තයා දුටු රංජිත්ට සිනාගියත් ඉස්කෝලෙ මහත්තයාගේ විස්මය පහවුණේ නැත.  පොලීසියේ යමපල්ලන් ඇවිත් මල්ලිලා දෙන්නා පැහැරගෙන ගිය දවසේත් රංජිත් ගෙදර නොසිටියේ ඔහු ඒ කාලයේ මීගමුව පැත්තේ ඉස්කෝලෙක උගන්වමින් ගුරු නිවාසයක නැවතී සිටි නිසාය.  වෙච්ච සිද්දිය සහමුලින්ම දැනගන්නට ලැබුණේ ගෙදර අයගෙන් සහ යාළුවෙක් වුන සුමින්ද ගෙනි.

මල්ලිලා දෙන්නා රාජ්‍ය විරෝධී සංවිධානයකට සම්බන්ධවී වැඩකරන බව රංජිත්ට කණින් කොනින් ආරංචි වී තිබුණත් පැහැරගෙන යන්නට තරම් දේවල් ඒ දෙන්නා අතින් සිදුවී නොමැති බව රංජිත් සිතා සිටියේය.  එහෙත් සංවිධානයේ කාගේ අතින් හෝ නම කියැවුණු පමණින් වුවත් තරුණයින් පැහැර ගෙන යන්නට පොලීසිය සැදී පැහැදී සිටි බව රංජිත් නොදැන සිටි කරුණක් විය.

පොලීසිය රංජිත්ලාගේ ගේ වටකළේ රෑ දොළහත් පහුවී ගෙදර සියල්ලන්ම නින්දේ සිටිද්දීය.  වයස විස්සක තරුණයෙක් වූ ලොකු මල්ලීත් අවුරුදු දාසයක යව්වනයෙක් වූ පොඩි මල්ලීත් ඒ වෙලාවේ නිදි සුව විඳිමින් සිටියහ.  පොලීසිය ගේ වටකර දොරට ගහද්දි කලබලයෙන් පිබිදුණු මේ දෙදෙනා වෙලා තිබු දේ මොහොතකින් වටහාගෙන සිවිලිම උඩට නැග සැඟවී ගත්හ.  පොලීසිය දොර ඇරවාගෙන බොහෝ වේලාවක් ගේ සෝදිසි කර යන්නට හැරෙද්දී උඩ සැඟවී සිටි එකෙකුගේ කරුමෙටම සිදුවූ චලනයකින් සිවිලිම සද්ද විය.  සද්දය වටහාගෙන මාරාවේෂ වූ පොලිස් ලොක්කා සිය භටයන් මෙහෙයවා උඩ සැඟවී සිටි දෙදෙනා බෙල්ලෙන් අල්ලාගෙන පහළට බස්සවා ගත්තේය.  එදා දෑත් බැඳ ගෙනගිය අයිය මලෝ දෙදෙනාගේ හාංකවිසියක් ඉන්පසු දැනගන්නට නොවීය.

රංජිත්ගේ මල්ලිලා අල්ලාගෙන යනවා බලාසිටි තවත් එකෙක් ගමේ සිටියේය.  ඒ සුමින්ද නම් රංජිත්ගේ මිතුරෙකි.  ඔහුගෙන් රංජිත්ට දැනගන්නට ලැබුණු විස්තරය මෙහෙමය.

රාජ්‍ය විරෝධී වැඩ කළත් නැතත් රෑ පානේ පාරේ ඉන්නා කොල්ලෙක් දැක්කොත් අරගෙන ගිහින් අතුරුදහන් කරන සමයක් වූ ඒ කාලයේ සුමින්ද ජීවත්වුණේ කොයි වෙලාවේ තමන්ව අල්ලාගෙන යයිද කියා පණ බයෙන්ය.  රෑ නිදාගන්නට ගියත් නින්ද නොඑන්නේ බයටමය.  ඒ වෙලාවට සුමින්ද ගේ ඉස්සරහ තියෙන පාලු වත්තට ගිහින් සැඟව ගනී.  ටිකක් වෙලා වත්තේ හිටියත් එතනදීත් කවුරුවත් දකීදෝ සැකයෙන් ආපහු ගෙදර කාමරයට එයි.  නිල නොලත් භීෂකයින් සහ නිල ලත් භීෂකයින් සැඟවී සක්මන් කරන රාත්‍රිය අතිශයින් බිහිසුණුය.  ආණ්ඩුවේ පාර්ශවයේ නිල ලත් භීෂකයින් එන වාහන වල එන්ජින් සද්දෙ ඈතට ඇහෙනවාට සුපිරියටම ටියුන් කර තිබේ.  කොහොමත් ඔවුන් ගොදුරු සොයා යන්නේ වාහන ඈත නවත්වලාය.  රංජිත්ගේ මල්ලිලා ගෙනගිය දා රාත්‍රියේද ඔවුන් වාහනය නවත්වා තිබුණේ සුමින්ද ලාගේ ගෙට උඩින් කන්දේය.  රාත්‍රියේ බල්ලන් බුරා හැලෙද්දී වාහනයෙන් බැස පයින්ම රංජිත්ලාගේ ගෙදරට ගිය ඔවුන් මල්ලිලා දෙන්නා දෑත් බැඳ රැගෙන එද්දී ද සුමින්ද සිටියේ ගේ ඉස්සරහ පාළු වත්තේ මහ කොස් ගහේ අත්තක් උඩ හැංගිලාය.

කොල්ලන් දෙදෙනා ඉස්සර කරගෙන ඔවුන් වාහනය තියෙන තැනට එක පෝලිමට එන හැටි සුමින්ද දැක්කේ හඳ එළියෙනි.  රංජිත්ගේ ලොකු මල්ලී කතා කරනවාත් සුමින්ද අසාගෙනය.  ඔහුගේ කටහඬ භීතිය නිසාම උස් ස්වරයක් ගෙන තිබු බව සුමින්දට මතකය.  ඔහු කතා කරනවා අවසන් වරට අසා සිටියේත් ඔවුන් අවසන් වරට දුටුවේත් සුමින්දය.

ජයතිස්ස ඉස්කෝලේ මහත්තයා රංජිත්ගේ කතාව හුම් සද්දයක් නැතිව අහගෙන හිටියේ ඇස් දෙකත් උඩ ඉන්දවාගෙනය.  ඉස්කෝලෙ මහත්තයා ගෙදර ගිහින් පියවතී හාමිනේට කතාව කියද්දී දිලිනිත් කතාව අසා සිටියේ දොර ළඟ ඉඳගෙනය.  කවදාවත් නොදුටු කොල්ලන් දෙන්නෙක් ගැන ඇතිවූ සියුම් ශෝකයකින් ඇගේ සිත පිරී ගියේය.

" ඕවා ඉතිං තම තමන් ගෙනාපු ආවුස හැටියට නොවැ සිද්දවෙන්නෙ හාමිනේ!"  ඉස්කෝලෙ මහත්තයා කීවේ කතාව කෙළවර කරමිනි.

" එතකොට දැන් රංජිත් මහත්තය විතරයි ගෙදරට ඉන්න කොල්ලා?" පියවතී හාමිනේ ඇසුවේ ඉස්කෝලෙ මහත්තයාගෙනි.

" එහෙමලු! අක්කයි නංගියි දෙන්නත් දීලලුනේ!"

ඉස්කෝලෙ මහත්තයාට තවත් කිට්ටු වුනු පියවතී හාමිනේ කතා කළේ කටහඬ පහත් කරමිනි.

" එහෙනම් මහත්තයො වෙලාවක රංජිත් මහත්තයගෙන් අහල බැලුවොත් නරකද?"

" බලමුකො, මේ දවස්වල මිනිහ අල්ලගන්න නං එක්කො කුඹුරට එක්කො හේනට යන්න වෙනවා."

ගල්ගමුවේ සිට කිලෝමීටර් විස්සක් පමණ දුරින් පිහිටි පාසැලේ උගන්වමින්ද නිවාඩු වෙලාවට කුඹුරු, හේන් ගොවිතැන් කරමින්ද රංජිත් ගතකළේ සැහැල්ලු දිවියකි.  පවුල් බරක් හෝ වගකීම්ද නොතිබුණු රංජිත්ට මිළ මුදලින්ද අඩුපාඩුවක් නොවීය.  පාසැලට පහළින් තිබු ගුරු නිවාස කාමරයක පදිංචි වී සිටි රංජිත් ට පාළුව මකන්නට උපකාරී වුණේ ගල්ගමුවේ සිට එන බසයෙන් ගෙන්වා ගන්නා අරක්කු බෝතලයයි.  සමහර දිනෙක රංජිත්ට බෝතලය හිස් කරන්නට උදව් කරන්නට හවස් අතේ කාමරයට එන්නේ තැපැල් මහත්තයාය.  සතියේ දිනවල කන්තෝරුවේ වැඩකරන තැපැල් මහත්තයා සති අන්තයේ අඹු දරුවන් බලන්නට ගමේ යයි.

රංජිත්ට දෙවේලේ බත සැපයෙන්නේ ළඟ පාත තිබු ගෙයක් වූ විල්සන් ලාගේ ගෙදරිනි.  රෑ බත පිඟානකට බෙදා මැටිකෝප්පයකින් වසාගෙන රංජිත්ගේ නවාතැනට රැගෙන එනු ලබන්නේ විල්සන්ගේ බිරිඳ බිසෝමැණිකා විසිනි.  ඇයට කවුරුත් ඇමතුවේ බිසෝ යනුවෙනි. රංජිත්ගේ රෑ කෑම වේලද රැගෙන මඳ අඳුරේ ඇය එනවිට කාමරය ඉදිරිපිට ඇති රුක්අත්තන ගහ යට බංකුවේ රංජිත් හිඳගෙන සිටින්නේ මීවිතකින් පදම්වී ගීතයක් මුමුණමිනි.  පිරිපුන් අඟ පසඟින් හෙබි රුවැත්තියක් වූ බිසෝ ඇතුළට ගොස් කෑම පිඟාන කාමරයේ තබා දහවල් හිස්වූ භාජන ද රැගෙන නිතඹ නළවමින් යනු දකින රංජිත්ගේ සිතේ ඇතිවන්නේ කෑදරකමකි.

ජයතිස්ස ඉස්කෝලෙ මහත්තයාගේ ලොකු දුව වන දිලිනිව රංජිත්ට යෝජනා කළේ ඉස්කෝලෙ මහත්තයාමය.  මෙය රංජිත් බලාපොරොත්තු වුවක් නොවූ නිසා ඔහුගේ සිතේ ඒ ගැන ඇතිවුයේ විස්මයකි.  මොනවා කරන්නදැයි සිතා ගන්නට නොහැකිව සිටි රංජිත්ගෙන් ඉස්කෝලෙ මහත්තයාම දිනක් ඒ ගැන විමසුවේය.

" අපේ යෝජනාව ගැන මහත්තයගෙ අදහස මොකක්ද?" ජයතිස්ස ඉස්කෝලෙ මහත්තයා අසයි.

සිහින් සිරුරක් ඇති රූමත් දඟකාර කෙල්ලක වූ දිලිනිට අකමැති වෙන්නට හේතුවක් රංජිත්ට නැත.  හොඳින් අධ්‍යාපනය හදාරා ඇති දිලිනි පාසැලේ වොලිබෝල් කණ්ඩායමේ නායිකාවයි.  දීප්තිමත් දෑසක් ඇති ඇගේ සිරුරෙන් තරුණකම නට නටා ඉස්මතුවේ.  ලාබාල කම හැරෙන්නට පවුලක් වෙන්නට වෙනත් කිසිම නුසුදුසු කමක් දිලිනිගෙන් රංජිත්ට නොපෙනේ.

" මගෙ නම් අකමැත්තක් නෑ මහත්තයා, ඒත් ඉතින් මේ වගේ දේවල් අපේ ගෙවල් වලිනුත් දැනුවත්ව කෙරෙන්න ඕනෑ නේද? "

" බොහොම හොඳයි, බොහෝම හොඳයි, වෙන්නත් ඕනෑ එහෙම්ම තමයි.  මහත්තයගෙ කතාවට මම බොහොම මනාපයි. එහෙම නම් ගෙදරටත් කියල ඒ ගොල්ලන්ගෙත් කැමැත්ත ඇතුව දිනයක් යොදාගෙන අපේ ගෙදර ඇවිල්ල යන්නකො."

" ඊළඟ සතියෙ ඉස්කෝලෙ නිවාඩු දීල වෙලේ ගොයම් කැපුවට පස්සෙ මම ගෙදර යනවා.  ගිහින් අම්මලටත් කියල මහත්තයට දිනයක් කියල එවන්නම්.  එහෙම හොඳයි නේද?"

" එහෙම හොඳයි, අපි කට්ටියත් නිවාඩුවට ගෙදර යනවා.  එහෙනම් මහත්තයලට කුලියපිටියෙ අපේ මහගෙදර එන්න පුළුවනි."

" ඔව් එහෙම එන්න තියෙනව නම් අපටත් ලේසියි."

ඊළඟ සිකුරාදායින් එළඹුණු වසර මැද පාසැල් නිවාඩුවට ජයතිස්ස ඉස්කෝලෙ මහත්තයා සිය පවුලත් සමග ගමේ යන්නට පිටත්විය.  රංජිත් සිය කුඹුරේ ගොයම් කපන්නට යොදාගෙන තිබුණේ සෙනසුරාදාය.  සරුවට සැදී පැසී තිබුණු කුඹුරේ අස්වැන්න රංජිත් බලාපොරොත්තු වුනාටත් වැඩියෙන් තිබිණි.  ගමේ යද්දී කොටාගෙන යන්නට වී ගෝනි දෙකක් ඉතුරුකරගෙන ඉතිරි වී තොගය විකුණා දැමු රංජිත් හවස් අතේ කාමරයට ආවේ සැහැල්ලු සිතිනි.  හිතේ බුබුළු දමමින් නටන සතුට බෙදාගන්නට කවුරුවත් නැති එක ගැන රංජිත්ට දුකසිතුනේ බෝතලයෙන් වීදුරු දෙකක් හිස්වුන පසුවය.  "හෙටම ගෙදර යනවා" යි රංජිත් සිතුවේය.

" මහත්තය තනියම කරුවලට වෙලා බර කල්පනාවක වගේ!"

හිතුවෙවත් නැති වෙලාවක පිටුපසින් ඇසුණු හඬින් රංජිත් කල්පනා ලොවින් මිදුණි.  ඒ බිසෝ රෑ කෑම පිඟාන රැගෙන එන වෙලාවයි.  ඇය කඩිනම් ගමනින් තමන්ට පිටුපා ගෙට ඇතුල්වනු ඔහු බලාසිටියේ බමන දෑසිනි.  සවස දිය නාද්දී ගාන ලද සබන් වර්ගයක සුවඳ ඇය පසුපසින්ම ඇදෙනු ඔහුට දැනිණි.  රංජිත් බංකුවෙන් නැගිට්ටේත් ගෙට ඇතුල්වුනේත් නිරායාසයෙන් මෙනි.  කෑම පිඟාන කාමරයේ මේසය උඩ තැබූ බිසෝ සිහිනිඟ නළවමින්  කාමරයෙන් එළියට එයි.  එක්වරම තමන් ඉදිරියේ පෙනීසිටි රංජිත් දුටු ඇය මොහොතකට තිගැස්සුනත් ඉදිරියට එන බිසෝගේ අතකින් අල්ලා ලඟට ගත් රංජිත් ඇයව තරයේ වැළඳ ගත්තේ කිසිදු කතාබහකින් තොරවය.

" අප්පේ, මේ මොකද මහත්තය, අත අරින්න අනේ, කවුරුවත් ආවොත් එහෙම?"  කලබලයෙන් කතාකරන බිසෝ ගේ  විසල් නෙත් යුගලේ රැඳී ඇත්තේ විස්මයකි.

" කවුරු එන්නද බිසෝ,  මෙච්චර වෙලා මම තනියම හිටියෙ, මාව බලන්න කවුරුවත් ආවෙ නෑ, ඔයාවත් ආපු එක කොච්චර දෙයක්ද?" දෑස් පියාගත් රංජිත් කියන්නේ අසිහියෙන් මෙන් කියවයි.

" ඉතින් මම ආවනෙ මහත්තය බලන්න, කෝ මට දැන් යන්න දෙන්නකො, කරුවලත් වැටිලනේ." 

ඇය එහෙම කිව්වත් රංජිත්ගේ ග්‍රහණය ඇයට කරදරයක් නොවන බව ඇගේ මුහුණේ ඇඳී ඇති මඳ සිනහවෙන් පෙනේ.  රංජිත් එක්වරම වැලඳ ගනිද්දී ඇය මඳක් තිගැස්සුනත් ක්ෂණයකින් යථා තත්ත්වයට පත්වූවාය.  තවමත් ඇයව තරයේ වැළඳගෙන සිටින රංජිත් බිසෝගේ මුහුණත් ගෙලත් තොරතෝංචියක් නැතිව සිපගන්නේ වියරුවෙන් මෙනි.

සිය සිරුර තරයේ බැඳගෙන සිටි රංජිත්ගේ දෑත් සීරුවෙන් ඉවත්කළ බිසෝ ඔහුගෙන් මෑත් වී යන්නට සැරසුනේ " තියෙන විසේ නං ලේසි පාසු එකක් නෙවෙයි" කියමින් ඔහුගේ පිටට සෙමෙන් පහරක් ද ගසමිනි.  නැගිට ගන්නට වාරු නැතුවාක් මෙන් රංජිත් පුටුවේ දිගාවී සිටිද්දී එළියට බැසගත් ඇය අඳුරට මුසුවී නොපෙනී ගියාය.

රංජිත්ගේ අනපේක්ෂිත ආලිංගනයෙන් සිය ගත පිබිදී ඇති බව බිසෝට දැනුණි.  ආයෙමත් ඔහුගේ තුරුලට යන්නට තරම් ඇගේ සිතුවිලි උණුසුම් වී තිබිණි.  දවස පුරා මහන්සි වී සිටි රංජිත් ඒ වනවිටද පුටුවේ තද නින්දකට වැටී සිටි අතර අවදි වුණේ පසුදා උදයේය.

පසුවදා රෑට කෑම ගෙන ආ බිසෝගේ අතකින් අල්ලාගත් රංජිත් ඇයව යහනට රැගෙන ගියේ වැඩි පෙරැත්තයකින් තොරවය.  රංජිත්ගේ පහසින් ප්‍රබෝධමත් වූ ඇය ඔහු හැරදා යන්නට මැලිව මෙන් බොහෝ වෙලා රංජිත්ව තදින් වැළඳගෙන සිටියාය.  කලකට පසු සුකුමාල කාන්තා පහසක් ලද තෘප්තියෙන් රංජිත් දෑස් පියාගෙන බිසෝගේ සුරතල් ඉවසා සිටියේය.

" මේවා කොහෙන් කොහෙන් කෙරවල් වෙයිද අනේ මන්දා?"  ඇය කියන්නේ ලිහී ඇති වරලස උඩට කර බැඳ ගනිමිනි.

" ඇයි බිසෝට බයද?  රංජිත් අසන්නේ ඇඳේ හාන්සිවී සිටිමිනි.

" ඒකත් එකක් තමා! "  ඇඳුම් හැඳගත් බිසෝ යන්නට සුදානම් වෙයි.

" ගෙදර මනුස්සය ඉද්දී බිසෝ බයවෙන්නෙ ඇයි?"

"පිස්සුද මහත්තය,  ඒ මනුස්සය මාස ගාණකින්  මගෙ ඇඟට අතක් තියල නෑ."

" ඒ මොකද?"

" වැඩක් නෑලු, මට ළමයි නෑ කියන්නෙ!"

" එහෙම වෙන්නත් පුළුවනි, ඒකෙ අනික් පැත්ත වෙන්නත් පුළුවනි, බිසෝ දන්නවද?"

" කාට කියන්නද මහත්තය ඔව්වා!"  ඇය කෙළිලොල් අන්දමට සිනාසෙමින් පිටව ගියාය.

බිසෝගේ මුදු මොළොක් පහස රංජිත්ට අවාරයේ පලගත් මී අඹයක් මෙන් රසවත් විය. ඇගේ සුමුදු නග්න සිරුරට ආසක්ත වී සිටි රංජිත් නිවාඩුවට ගෙදර ගියේ ඊටත් පහුවදාය෴

( මේ කොටස දිග වැඩිවන නිසා මෙතෙකින් නවත්වමි.  කතාව අවසන් කරන්නට තව කොටස් දෙකක් හෝ තුනක් ලිවිය යුතු බව සිතමි.) 

Sunday, September 9, 2018

දෙසතිය මතක - රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය, හංවැල්ලේ ගමන, ප්‍රේමාගේ රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහය සහ හරක් මස් වර්ජනය, ඌරු මස් කෑම.



 රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය, මාස්ටර් සහ සංඝානන්ද.

අද ලියන්නට යන කතාව මීට කලින් මා ලියන්නට පටන් ගත් කතාවක ඉතිරි කොටසයි.  විශේෂය වන්නේ මම මේ මුලින් ලින්කුව දී ඇති කතාව ලියා තිබෙන්නේ මීට අවුරුදු හතරකටත් පෙර එනම් 2014 මාර්තු මාසයේ වීමයි.  ඉතින් කතාවේ ඉතිරි කොටස ලියන්නට මේ සාහිත්‍ය මාසය තරම් සුදුසු වෙන කාලයක් නැති බව සිතුනු නිසා අවුරුදු හතරකට පසුව වුවද ඉතිරි හරිය ලියන්නට කල්පනා කළෙමි.

හංවැල්ලේ රාජසිංහ මහා විද්‍යාලයේ එම වසරේ රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණි.  දැන් අප යමින් සිටින්නේ දෙසතිය ප්‍රදර්ශන කුටියට වෙන්කරදී ඇති ඉඩ ප්‍රමාණය භාරගැනීමටය.  රාජලාගේ ගෙදරින් උදේට කෑම ගැනීමෙන් පසුව රාජසිංහ මහා විද්‍යාලයට ගිය අපට නියමිත රාජකාරිය ඉවර කරගැනීමට විනාඩි පහළොවක් වත් ගත නොවීය.  විද්‍යාලයට පැමිණ සිටි සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් විද්‍යාලයේ ගොඩනැගිල්ලක උඩුමහලේ කාමරයක් පෙන්වා එහි යතුර මට භාරදුන්නේ අපේ දෙසතිය ප්‍රදර්ශන කුටිය එම පන්ති කාමරයේ පිහිටුවා ගන්නට කියාය.  සාහිත්‍ය උත්සවය ගැන කියනවිට එදා තිබු රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සව සහ අද පැවැත්වෙන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සව ගැන පොඩියට වුණත් යමක් කිව යුතුමය.

රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවයේ සංවිධානය සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුවේ වගකීමකි.  ඒ කාලයේ දෙපාර්තමේන්තු බලධාරීන් රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය  දෙපාර්තමේන්තුව මගින් පවත්වන  වසරේ ලොකුම උත්සවය ලෙස සලකා ඒ උත්සවය මහ ඉහළින් පවත්වන්නට හැකි සෑම උත්සාහයක්ම දැරූ බව සඳහන් කළ යුතුය.  කොළඹින් පිට සමහර විට බොහෝ ඈත පලාතක විද්‍යාලයක් ලබාගෙන දිවයිනේ සිටින සියළුම පොත් ප්‍රකාශකයින්ට ආරාධනා කර පමණක් නොව රජයේ දෙපාර්තමේන්තු සංස්ථා ආදියේ සහභාගිත්වයත් ලබාගෙන ඉතා උත්කර්ෂවත් අන්දමින් සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුව විසින් රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය සංවිධානය කරන ලදී.  බී.එම්.අයි. සී. එච් එකේ පැවැත්වෙන පොත් ප්‍රදර්ශනය අරඹා නොතිබූ ඒ කාලයේ පොත් ප්‍රදර්ශනය කෙරුණේද සාහිත්‍ය උත්සවය පැවැත්වෙන තැනදීමය.  සාහිත්‍ය උත්සවය සතියක කාලයක් අදාළ විදුහලේදී පවත්වනු ලැබූ අතර සංස්කෘතික ඇමතිවරයා විසින් පළවෙනි දිනයේ විවෘත කිරීමෙන් පසු සෑම දිනෙකම ප්‍රධාන  ආරාධිතයා ලෙස ඇමතිවරයෙක් පැමිණි අතර අවසාන දිනයේ ඒ වසරේ තෝරාගනු ලැබූ හොඳම පොත්වලට අදාළ සම්මාන පිරිනමනු ලැබුයේ ජනාධිපතිවරයා විසිනි.

සාහිත්‍ය උත්සවයේ ආරම්භක දිනයේ සිට අවසන් වනදා දක්වා හැම දිනකම උදේ කාලයේ සිට සවස් වනතුරු  සාහිත්‍ය සාකච්ඡා, සම්මන්ත්‍රණ, දේශන, කවිමඩු ආදී සාහිත රස වෑහෙන වැඩසටහන් ද රාත්‍රියේ දේශීය සංගීතාංග ද, නැටුම් ගැයුම් ද, බලි තොවිල් ආදී ශාන්තිකර්ම ද වශයෙන් බලන්නට අහන්නට බොහෝ විශේෂාංග  විය.  කොටින්ම රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය පැවති කාලය අදාළ පෙදෙසේ ජනතාව සාහිත්‍ය රසයෙන් මුසපත් කරන කාලයක් වූ අතර මුළු සතිය පුරාම ප්‍රදේශවාසී ජනතාව සාහිත්‍ය උත්සව භූමියට පොදි කමින් පැමිණියහ.  උදේ කාලයේ විශේෂයෙන්ම පාසැල් සිසු සිසුවියන් වැඩිපුර පැමිණි අතර රාත්‍රියේ ගැහැණු පිරිමි බාල මහලු ළමා ළපටි ආදී සියලුම දෙනා එකසේ පැමිණියේ සාහිත්‍ය උත්සව බිමේ අසිරිය විඳිමින් ගීයක් අසා නැටුමක් බලා සිත සැහැල්ලු කර ගන්නටය.  ජනාධිපති ප්‍රේමදාස මහතාද සද්ද බද්ද ඇතිව අලංකාරයට මහ ඉහලින් පැවැත්වෙන උත්සව වලට සහභාගීවීමට බොහෝ ප්‍රිය කළ නිසා උත්සවය සුළු හෝ අඩුපාඩුවක් නොමැතිව පවත්වන්නට සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් කැපවී වැඩකළ බව කිව යුතුය.

එහෙත් අද නම් ඒ කාලයේ මෙන් රටවටා සාහිත්‍ය උත්සව ගෙනගොස් පවත්වන්නට කටයුතු නොකරන අතර පොත් ප්‍රදර්ශනය අවසානයේ බී.එම්.අයි.සී.එච් එකටම රාජ්‍ය නායකයා ගෙන්වා නැටුමක් ගැයුමක් පෙන්වා සම්මාන ප්‍රදානය සිදුකරයි.   අවුරුදු විසි ගණනකට පසු අපේ රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවය වැටුණු තැන එහෙමය.

නැවතත් අපේ කතාවට ආවොත් රාජසිංහ මහා විද්‍යාලයේ කරන්නට යෙදුණු රාජකාරිය කළින්ම ඉවරවීම නිසා අපි එතැනින් එළියට බැස්සේ උදේ එකොළහ වෙන්නටත් පෙරදීය.  ඊළඟට යොදාගෙන තිබුණු කටයුත්ත වුණේ රම්‍යාගේ ගෙදර ගිහින් දවල්ට කෑම ගැනීමයි.  නමුත් එහේ යන්නට කල් වැඩි බව අපි සියලු දෙනාගේම මතය විය.  තවම රම්‍යලාගේ අම්මා දවල්ට උයන්නට හාල් ගරනවා ඇති යැ'යි අපි කතාකළේ සිනහසෙමිනි. කාලය ගත කරන්නට තිබුණේ එකම දෙයකි.  වයින් ස්ටෝර්ස් එකකින් බෝතලයක් ගෙන මගදී දුටු අලංකාර රබර් වත්තක් අයිනේ ගලක් උඩ හිඳගෙන බෝතලය ටික ටික හිස් කළේ කාලය ගතවෙන තුරුය.  එක එක්කෙනා තම තමන්ට රිසි පමණින් පානය කළ බෝතලය හිස්වෙන්නට වැඩි වේලාවක් ගියේ නැත.  ඊට පසු තවත් බෝතලයකි.  දැන් සංවාද, සාකච්ඡා මණ්ඩප ජයටම පැවැත්වෙයි.  වැඩේ ඉවර වනවිට එකත් පහුවුණු නිසා ඉක්මන් කර රම්‍යා ගේ ගෙදරට යන්නට පිටත් වුණෙමු.

රම්‍යලාගේ ගේ තිබුණේත් රබර් වත්තකය.  පාරෙන් වම් පැත්තේ කන්දක් නැගගෙන ගෙදරට ගිය අපි එනතුරු  රම්‍යා ගෙදර අයත් එක්ක මග බලා සිටියේ සරුසාරයට දවල් කෑමත් පිළියෙළ කරගෙනය.  කෑමෙන් පසු ආපහු එන්නට පාරට බැස්සත් මග දිගට බාර් ගානේ නවත්වමින් රස්තියාදු වෙවී කොළඹට එනවිට රෑ නවයත් පහුවෙලාය.  හේරත් ව කළුතර බස් එකකට ගොඩකරවා මමත් කුමාරත් පීරිසුත් කොටුව ස්ටේෂමට ගියේ නවයහමාරේ කෝච්චිය අල්ලා ගන්නටය.  කෝච්චියට ගොඩවුණු සැණින් කුමාරත් පීරිසුත් ගොරවමින් නිදන්නට වුහ.  දැන් මටත් නින්ද ගියොත් එහෙම තුන්දෙනාම නවතින්නේ පොල්ගහවෙල කියන එක හොඳටම ෂුවර් ය.  බොහෝම අමාරුවෙන් ඇස් ඇරගෙන සිට කුමාරව ගනේමුල්ලෙනුත් පීරිස් බෙම්මුල්ලෙනුත් බස්සවා මම ගෙදර එනවිට රෑ දොළහටත් කිට්ටුවෙලාය.

සාහිත්‍ය උත්සවය පටන් ගන්නට පෙර අපට කරන්නට තිබු වැඩක් වුණේ දෙසතිය කුටිය ලස්සනට හදා ගන්නා කාරියයි.  චිත්‍රපට අංශයේ බාස් ලා දෙන්නෙක් ලී වැඩවලට සහ අලංකාර කටයුතුවලට සෞන්දර්ය විශ්ව විද්‍යාලයේ සහකාර කතිකාචාර්ය කෙනෙක්ගේ උදව්වෙන් සාහිත්‍ය උත්සවය පටන්ගන්නට දින කීපයකට පෙර කුටිය ලස්සනට සාදා නිමකර ගත හැකිවිය.  සාහිත්‍ය උත්සවයට සහභාගී වෙන්නට අපි හංවැල්ල බලා පිටත්වුණේ උත්සවය පටන් ගන්නට පෙරදින හැන්දෑවේ ය.  අපේ කණ්ඩායම වුණේ මමත්, මගේ සහායක රාජාත්, ගෝලයාවූ සෝමපාලත්ය. උත්සවය ආවරණය කරන්නට රජයේ ප්‍රවෘත්ති දෙපාර්තමේන්තුවෙන් යවන නිල ඡායාරූප ශිල්පියා වූ සරත් ද අප සමගම එක්විය.  රියැදුරු වුයේ මොළේ සුනිල් හෙවත් මොළයාය.  රියැදුරන් සම්බන්ධ සෑම කාර්යයකදීම හැම දෙනාම උපදෙස් ලබාගන්නේ ඔහුගෙන් නිසා සුනිල් හඳුන්වනු ලැබූයේ මොළයා කියාය.

කණ්ඩායමේ සියළුම දෙනා අනවශ්‍ය ප්‍රශ්න ඇති නොකරන විනෝදයෙන් ඉන්නට කැමති අය වීම නිසා මම සිටියේ සතුටිනි.  එමෙන්ම ඉතාම සුන්දර සතියක් ගතකරන්නට ලැබෙන බවද මම දැන සිටියෙමි.  හංවැල්ල රාජසිංහ මහා විද්‍යාලයයට ගිය අපි අපේ දෙසතිය කුටියේ ස්ථානගතවී පසුවදා උත්සවයට අවශ්‍ය කටයුතු සම්පාදනය කර ගත්තෙමු.  අපේ නවාතැන වුයේද එම කුටියමය.  ඡායාරූප ශිල්පියාවූ සරත් අපේ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ගියද ඔහු අයත් වුයේ මාධ්‍යවේදීන් ගණයට නිසා සරත්ට වෙනම නවාතැන් සහ කෑම බීම සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ලබාගත හැකිවිය.  ඒත් ඔහු වඩා කැමතිවුනේ අපිත් එක්කම එකට නවතින්නටය.  අපිත් එක්ක එකට ඉන්නවිට තියෙන සොමිය පිට අය එක්ක වෙනම ඉද්දි ලබාගන්නට බැරිවීම ඔහු නවතින්නට හේතුවූ ප්‍රධාන කාරණය බව මම දැන සිටියෙමි.  කෙසේ වුවද සරත් ඉතා සුන්දර සහ වටිනා ගමන් සගයෙක් වීම නිසා ඔහු අපත් සමග නැවතීම සියළුම දෙනාගේ සතුටට කරුණක් විය.  පසුදා සිට සාහිත්‍ය උත්සවය ඉතා අලංකාරයෙන් සහ උත්කර්ෂවත් අන්දමින් ආරම්භ විය.  අපිද දෙසතිය කුටියේ වැඩ කටයුතු ඉතා සතුටින් කරගෙන ගියෙමු.

සාහිත්‍ය උත්සවයේ පළමු දිනයේ උදේ වරුව වෙන්වන්නේ දේශන වැඩමුළු සාකච්ඡා සහ සම්මන්ත්‍රණ සඳහාය.  මෙවැනි තැන්වලදී එකතුවෙන ආචාර්ය මහාචාර්ය වරු සහ පණ්ඩිතයන් බොහෝ කරුණු කාරණා ගැන මත පළකරමින් සහ වාද විවාද කරගනිමින් සාකච්ඡා කරති.  එවැනි එක් තැනක මුළු උදේ වරුවම ගතවුණේ හංවැල්ල යන නමේ නිරුක්තිය සෙවීම සඳහාය.  එවැනි තැන්වලදී කියැවෙන බොහෝ වටිනා කරුණු කාරණා මට නම් මී මෙන් රසවත් විය.  පණ්ඩිතයන් ගම්වල නම් පමණක් නොවැ කතාකරන පඬිවරයාගේ නමේ නිරුක්තිය පවා විචාරති.  හංවැල්ල නම හැදුණු හැටි හොයන්නටම මේ පණ්ඩිතයන්ට වරුවකටත් වඩා ගතවූ බව මට හොඳට මතකය.  දෙසතිය කුටියේ වැඩ කටයුතු රාජාටත් සෝමපාලටත් පවරා මම මුළු උදේ වරුවම මේ සාකච්ඡා සම්මන්ත්‍රණ වල ගතකරන්නට පටන් ගත්තේ ඒවා ඒ තරම්ම රසවත් වීම නිසාය.  රසවත් වීම පමණක් නොව මා ඒවායින් අපමණ දැනුම් සම්භාරයක් ලබාගත් බවත් කිවයුතුමය.  හවස් වරුව එක එක ප්‍රකාශකයන්ගේ වෙළෙඳ කුටි වෙත ගොස් ලාබෙට විකුණන්නට ඇති පොත් සොයමින් ගතකලෙමි.   රාත්‍රියේ මාව කුටියේ තබා අනික් දෙතුන් දෙනා කඩචෝරු කමින් සංගීතාංග සහ නැටුම් ගැයුම් බලන්නට ද ඒවා බලන්නට එන ගමේ කෙල්ලන් පස්සෙන් යන්නටද පටන් ගනී.  එය මට කිසිම කරදරයක් නොවුණේ රෑට වෙළෙඳ කුටිවලට එන අය අඩු නිසාත් පහළ කෙරෙන සියලුම දේවල් උඩ තට්ටුවේ ඉන්නා මට හොඳින් පේන නිසාත්ය.

මේ අතර මොළේ සුනිල් වාහනයේ හංවැල්ල ටවුමට ගොස් රෑට කන්නට සහ විශේෂයෙන්ම බොන්නට අවශ්‍ය දේවල් රැගෙන එයි.  ඇවිදින්නට ගිය උන් මහන්සිවී ආපහු දෙසතිය කුටියට එන්නේ බොන්නත් කන්නත් බලාගෙනය.  දෙකක් තුනක් දාගත් පසු  ගිය ගමන්වල විස්තර ගැන කෙරෙන කතාබහද මඩ ගහ ගැනිලි ද අඩුවක් නැත.  ඔක්කොම වැඩ ඉවරවී අපි නිදාගන්නේ මහ පාන්දරය.  උදේ අවදිවී කට්ටියම වාහනයට නැගගෙන නාන්නට යන්නේ හංවැල්ල ටවුමට කිට්ටුවෙන් කැළණි ගඟේ තියෙන තොටුපොලකටය.  රාත්‍රියේ බීපුවායේ අමාරුව යන්නත් එක්ක හොඳට ගඟෙන් නාගෙන පාරෙන් තැඹිලිත් බී කුටිය විවෘත කරන්නට  කල්වේලා ඇතිව ආපහු එන්නේ උදේට කන්නට බලාගෙනය.  උදේ කෑමට වියදම් කරන්නට අවශ්‍ය නොවුණේ සරත් ඔහුට දෙන කෑම අපටත් එක්ක ඇතිවෙන්නට අරගෙන එන නිසාය.  මේ විදියට කටයුතු  වෙද්දී කාලය ගතවෙනවා නොදැනේ.  ඇත්තටම රාජ්‍ය සාහිත්‍ය උත්සවයේ ගතකරපු මුළු කාලයම අපට නම් එකම විනෝදයක් විය.

දවසක් දා රාත්‍රියේ (එය මට මතක හැටියට සිකුරාදාවක් විය) අපේ කාර්යාලයේ වැඩකරපු ප්‍රේමා හෙවත් ප්‍රේමක්කා ඇගේ මහත්තයා සහ දරු දෙදෙනා එක්කරගෙන සාහිත්‍ය උත්සවය බලන්නට ආවාය.  එතැනදී අප හමුවූ විට ඇගේ සතුට නිම් හිම් නැතිවිය.  ඒ ගැනත් කතාවක් ඇත.  ප්‍රේමක්කා අපේ කාර්යාලයේ වැඩට ආවේ හංවැල්ලේ ඉඳලාත් කිලෝමීටර් තුන හතරක දුර ගමක සිටය.  දරුවන්ගේ වැඩත් එක්ක ගමනාගමනය අපහසු නිසා වෙලාවට කාර්යාලයට යන්න එන්න තිබුණු කරදර නිසාවෙන් ඇය ගමට ළඟ තැනකට ස්ථාන මාරුවක් ඉල්ලා අවුරුදු කීපයක් ගතවී තිබුණත් ස්ථාන මාරුව නොලැබුණු නිසා ඇය සිටියේ ඒ ගැන සිත් කරදරයෙනි.  මම ප්‍රවෘත්ති දෙපාර්තමේන්තුවට මාරුවී ආවේ රාජ්‍ය පරිපාලන අමාත්‍යංශයේ සිට නිසා ඇය ඒ ගැන මට කීවේ පුළුවන් කමක් ඇත්නම් වැඩේ කරදෙන්න කියාය.  රාජ්‍ය පරිපාලනේ හිතවත් අයගේ මාර්ගයෙන් ප්‍රේමාගේ ස්ථාන මාරුව ලබාදෙන්නට මට ගතවුණේ සති දෙකක් වැනි සුළු කාලයකි.  ස්ථාන මාරුව ලබාගත් ප්‍රේමක්කා මට මුව නොසෑහෙන සේ ස්තුති කර සතුටින් ගම් පළාතට ගියාය.  ප්‍රේමා හංවැල්ලේ ඉන්නවාය කියා ඒ වන විට අපටද අමතක වී ගොසින්ය.  අපි කට්ටිය දුටු පමණින්ම ප්‍රේමක්කා සතුටු වුණේ ඒ හින්දාය.  කතාබහ කර සාහිත්‍ය උත්සවයද බලා ආපසු යන්නට ලෑස්ති වෙන ප්‍රේමක්කා අපට ආරාධනාවක් කළාය.

" මල්ලියෙ, ඔන්න ඔක්කොම කට්ටිය එක්ක හෙට රෑ අපේ ගෙදර කෑමට එන්න!"

අපි ආරාධනාව සතුටින් පිළිගත්තෙමු.  පහුවදා උදෙන්ම රාජකාරියට ගිය සරත් දවල් වෙද්දී අපේ කුටියට ආවේ සිනාසෙමිනි.

" උඹල දන්නවද වැඩක්, මම අද ටවුමට ගිය වෙලාවෙ ප්‍රේමගෙ මහත්තය හම්බුණා නෙ."

" ඉතිං."

" ඉතිං තමයි, පොරගෙ සයිකලේ පිටිපස්සෙ ලේ පෙරෙන ඌරු ගාතයක් ගැට ගහල තිබ්බනෙ." 

සරත් සිනාසෙමින් කියයි.  එදා රාත්‍රියේ ප්‍රේමා ගේ ගෙදර රෑ කෑමට ඌරු මස් පිළියෙළ කොට තිබුණාදැයි මට මතකයක් නැතත් සරත් එහෙම කිව්වේ අපටද සිනාසෙන්නටය.  ඒ කාලයේ අද මෙන් නොව ඌරු මස් ටිකක් ලේසියෙන් හොයාගන්නට තිබුණේ නැත.  අද නම් හන්දියක් හන්දියක් ගානේද පාර අයිනේද ඌරු මස් තට්ටු ඕනෑ තරම් ඇත.  හෝටල බොහොමයකද බෝඩ් එල්ලා තිබෙන්නේ ඌරු මස් සමග බත් කන්නට තියෙනවා කියලාය.  හැබැයි හරක් මස් ටිකක් කඩේකින් හෝ හෝටලයකින් වැරදිලාවත් හොයාගන්නට නැතිවීම පුදුමයකි.  අද කියැවීම අනුව ඌරන් මැරීම පව් සිදුවන දෙයක් නොවෙන නමුත් හරකුන් මැරීම ආනන්තරිය පාප කර්මයකි.  ඒ නිසාදෝ ඉඳහිට හරි කොහේ හෝ තැනක හරක් මස් විකුණනවා නම් ඒ කරන්නේත් හොරන් හොරෙන් කේ ජී විකුණනවා වගේ පුද්ගලයා හොඳට හඳුනා ගැනීමෙන් පසුවය.  නමුත් මට මතක ඈත කාලයේ නම් හරක් මස් නිදහසේ විකුණුන අතර අරන් යන අයගේද අඩුවක් නොවීය.  කොටින්ම අද සුලභව කෑමට ඇති කුකුල් මස් වල තැන එදා තිබුණේ හරක් මස් වලටය.  මම මේ කියන කතාවේ යටිපෙළ තේරුම් ගැනීම ඔබ සතු කාර්යයකි.  

මේ ළඟදී දවසක මම ලේ පරීක්ෂණයක් සඳහා උදේ නිරාහාරව ගොස් පරීක්ෂණයට ලේ දුන්නෙමි.  ලේ දීමෙන් පසු කෑම කා පැයකට පසු නැවතත් ලේ ගැනීමට නියමිත විය.  ඊට පසු මම ටවුමේ හෝටලයකට ගියේ උදේට කෑම කන්නටය.  මට කෑම ගෙනැත් තියපු මනුස්සයා කීවේ පාන් කන්නට වෙනත් වෙනත් හොදි වර්ග සමග ඌරු මස් හොදිත් තියෙනවා කියලාය.  මම ඔහුගෙන් හරක් මස් පීරිසියක් ඉල්ලුවේ නැති බව දැන දැනම උනත් උදේම පොඩි සොමියක් ගන්නට හිතලාය.

" හරක් මස් නෑ!" ඌ කීවේ මුහුණද හපුටු කරගෙනය.

" මම හිතුවෙ ඌරු මස් තියෙන එකේ හරක් මසුත් ඇති කියලා!" මම අහිංසක ලෙස කියා සිටියෙමි.

" නෑ නෑ අපි හරක් මස් ගේන්නෙ නෑ!" ඔහු තදින්ම කියා සිටියේය.

හරක් මස් ආහාරයට ගන්නවාට විරුද්ධව මෙතරම් විරෝධයක් තියෙද්දී හරක් මස්ම කන්නට ඉල්ලන මේකා මහ මිථ්‍යා දෘෂ්ටිකයෙක් ම විය යුතුයැයි ඔහු නිසැකවම සිතන්නට ඇත.

අපිත් එක්ක එකට ඉන්දියාවේ සිටි ටෙරන්ස් කතෝලිකයෙකි.  සතියකට දෙතුන් වේලක් හරක් මස් ආහාරයට ගැනීම ටෙරන්ස්ලා සිරිතක් වශයෙන් කරන දෙයකි.  ඒ දවස්වල අපි හවස වැඩ ඇරී ගෙදර යද්දී එග්මෝර් ටවුමේ හරක් මස් පොට් එකකට ගිහින් මස් මිළදී ගත් අතර එතැන මස් ඉවර නම් අන්නා නගර් වල තැනකින් මස් ගන්නට පුරුදුවී සිටියෙමු.  දැන් ටෙරන්ස්ගේ පදිංචිය ලංකාවේය.  ළඟදී දවසක අපි ටෙරන්ස් ලාගේ ගෙදර කෑමකට ගිය වෙලාවක දවල් බතට සුපුරුදු පරිදි හරක් මස් ඉස්ටුවක් ද විය.  

" මේ පැත්තෙ නම් මස් ගන්න එච්චර අමාරුවක් නෑ වගේ." 

මම කීවිට ටෙරන්ස්ට මල හොඳ එකෙන්ම පැන්නේය.  

" පිස්සුද බං, මස් ටිකක් හොයාගන්න තියෙන අමාරුව අපියි දන්නෙ. දැන් හැම කඩේකම වාගේ හරක් මස් විකුණන එක නවත්තලානේ.  මස් ටිකක් හොයාගන්න හෙන ඈත යන්න වෙනව.  ඇයි යකෝ ඉන්දියාවෙදි වත් මෙහෙම අමාරුවක් තිබ්බෙ නෑනෙ මස් ටිකක් හොයාගන්න."

ඒ කතාව එහෙමය.  සාහිත්‍ය උත්සවය ගැන කියන්නට තියෙන දේ කියා අහවර බව සිතමි.  හංවැල්ල සාහිත්‍ය උත්සවයේ දී සිදුවූ මතක හිටින තව දෙයක් වුයේ කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ හමුවීමයි.  සාහිත්‍ය උත්සවයේ තිබු සංගීතයක ගීත ගයන්නට ඇවිත් සිටි ඔහු වෙලාව එනතුරු උත්සව භුමියේ ඇවිදිමින් සිටින අතර දෙසතිය කුටියටත් ගොඩවුණේ එක දෙසතියක ඔහු ගැන ලිපියක් පළවී තිබීම හේතුවෙන් එය මිළදී ගන්නටය.  කාලය සම්බන්ධව අපි දෙදෙනාටම ප්‍රශ්නයක් නොතිබූ බැවින් අපි දෙදෙනා ටිකක් වෙලා කතා කරමින් සිටියෙමු.  එවකට ඔහු ගැයූ ජනප්‍රිය ගීත කිහිපයක්ම අපේ කතාවට බඳුන් වූ අතර කතාව අවසන් කරන්නට වුණේ ඔහුට ගී ගයන්නට යායුතු වෙලාව පැමිණීම නිසාය෴