72.ප්‍රංශ පන්තියේ ඉතියෝපියානුවා

අපට දවස් ගණනකින් මොකුත් ලියාගන්න බැරිවුණා...වෙලාවක් නැතිකමත් නෙවෙයි මම හිතන්නෙ ලියන්න නම් හිස බොහොම නිරවුල්ව තියෙන්නට ඕනැ...හරියට නිසල විල වගේ...කොහොමහරි පහුගිය ටිකේ මම හිටියෙ ලියන මූඩ් එකක නොවෙයි.අද මට පරණ කතාවක් මතක් වුණා ලියන්න...

දෙසතියත් එක්ක ප්‍රවෘත්ති දෙපාර්තමේන්තුවෙ ගතකරපු සුන්දර කාල පරිච්ඡේදයට පස්සෙ මට වරාය හා නාවික අමාත්‍යාංශයට ස්ථාන මාරුවක් ලැබුණා...අමාත්‍යාංශය තිබුණෙ යෝක් වීදිය කෙළවරේ ග්‍රෑන්ඩ් ඔරියන්ටල් හෝටලේ ළඟ...මේ හෝටලේ හඳුන්වන කෙටි නම තමයි  
G. O .H

නවක පත්‍ර කලාවේදියෙකුට වර්තමානයේ හඳුන්වන නම අනුව මාධ්‍යවේදියෙකුට ඔය හෝටලෙ උත්සවයක් වාර්තා කරන්න ලැබුණලු...වාර්තාව ලියාගෙන ගියපුවම ඔහුගෙ ප්‍රවෘත්ති කර්තෘ හෝ වෙන කවුරුහරි ඇහුවලු...

කොහෙද මේ උත්සවය තිබුණෙ...

ගොහ් හෝටලේ...

මොකක්...මොන ලෝකෙද ඕයි එහෙම හෝටලයක් තියෙන්නෙ...ලංකාවෙ නං නෑ...

නෑ...නෑ...ගොහ් හෝටලේ තමයි...

කුණුහරුප කියන්නෙ නැතුව ඉන්නව ඕයි...

මොකක්ද මේ හරුපෙ කියල වැඩිදුරටත් හොයල හෝටලේ මොකක්ද කියල දැනගත්තම කට්ටියට පණයනකං හිනා...

ඇන්ටන් චෙකෝප් ලංකාවට ආපු වෙලාවෙත් ඒ හෝටලේ තමා නැවතිලා තියෙන්නෙ...ඒ කාමරය තාම තියෙනවා...අපි ඇන්ටන් චෙකෝප් කිව්වට රුසියන් විදියට ඒ නම උච්චාරණය කරන්නෙ අන්තොන් චේහව් හෙවත් අන්තොන් චේහප් යනුවෙන් කියල මම පොතක හරි ලිපියක හරි දැක්කා...මහ ගත්කරු මාටින් වික්‍රමසිංහයන් ඔහුට කිව්වෙ චැකෝප් කියලයි...

 කොච්චර නං වචන ඔය විදියට වරද්දල උච්චාරණය කරනවද...සුලභම උදාහරණය තමා GRAND PRIX කියන ප්‍රංශ වචනය...ඔය වචනය උච්චාරණය වන්නේ ග්‍රෝන් ප්‍රී  යනුවෙන්...නමුත් අපේ අය කෙලින්ම පරිවර්තනය කරන්නෙ ග්‍රෑන්ඩ් ෆ්‍රික්ස් කියලයි...ආයෙම FRANCOISE වල උච්චාරණය ප්‍රංශුවා...එය ප්‍රංශ භාෂාවෙ සුලභ නමක්...නමුත් අපේ පරිවර්තකයන් ලියන්නෙ ෆ්‍රැන්කොයිස් යනුවෙන්...

දැන් තියෙන පරිවර්තන ගැන නම් කියල වැඩක් නෑ ඒව ගැන මෙතන ලියන්නෙ නෑ වෙනම ලියනව...ආ තවත් එකක් කියන්න අමතක වුණා...අපේ සමහර බ්ලොග් කරුවන් පරිවර්තනය කියල ලියන්නෙ නෑනෙ...ලියන්නෙ පරිවර්ථනය කියලයි...වර්තමානය ලියන්නෙ වර්ථමානය කියලයි...මේ අනවශ්‍ය මහප්‍රාණ දැම්මම ලස්සනයි කියල ඒ අය හිතනව ඇති...

 මම බෙල්ජියමට ගිය අලුතම වගේ ප්‍රංශ භාෂාව ඉගෙන ගන්න පංතියකට බැඳුණා...බෙල්ජියමෙ ප්‍රධාන භාෂා කීපයෙන් එකක් වගේම බහුලව භාවිත වෙන්නෙ ප්‍රංශ භාෂාවයි...බ්‍රසල්ස් නගර සභාවෙන් සහන මුදලක් අයකරල ප්‍රංශ පංති පවත්වනවා...පාඨමාලාව මාස හයයි අවුරුද්දකට පාඨමාලා දෙකයි...පංති පටන් ගන්න කලින් ප්‍රසිද්ධ කරනව ඒ ගැන අවධානයෙන් ඉඳල ඉල්ලුම් කරන්න ඕනැ...මම ගියෙ නොවැම්බර් මාසෙ නිසා ඉල්ලුම් කරන්න වුණේ ජූනි මාසෙ පටන් ගන්න පාඨමාලාවට...මූලික පරීක්ෂණ පවත්වල බඳවගන්නෙ අප්‍රියෙල් මාසෙ...මාවත් තෝරගත්තා පාඨමාලා ගාස්තුව යුරෝ 35 යි...නිකං නාමික ගාස්තුවක් රජය මේ ප්‍රංශ ඉගැන්නිල්ලට විශාල මුදලක් වියදම් කරනවා...

පාඨමාලාව පැවැත්වෙන්නෙ බ්‍රසල්ස් ටවුන් එකේම තියෙන Vrije යුනිවසිටියෙ...පංතිය පටන්ගන්න දවසෙ මම ගියා...රටවල් එකොළහකින් ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවො තිස් ගණනක් අපේ පංතියට තේරිලා තිබුණා...ඒ වගේ පංති දහයක් පැවැත්වුණා...ගොඩක් දෙනා ව්‍යක්ත විදියට ප්‍රංශ භාෂාව කතා කරනවා නමුත් ඔවුන්ට ව්‍යාකරණානුකූලව වාක්‍ය දෙකක් ලියාගන්නට බෑ...එහෙම ව්‍යාකරණානුකූලව භාෂාව ලියාගන්න බැරි අයට බෙල්ජියමෙ රස්සාවල් හොයාගන්න අමාරුයි...ඒ නිසා ඔවුන් මේ පාඨමාලාවෙ සහතිකය ලබාගන්න එනවා...

අපට උගන්නන්න ආපු ගුරුතුමා හියුබට් මහතා... ඔහුට ඉංග්‍රීසි ඇතුලු භාෂා කිහිපයක් ව්‍යක්තව හසුරුවන්න පුලුවනි...නමුත් ඔහු පංතියට ආ දවසෙම අපට කිව්වෙ මම ප්‍රංශ භාෂාව හැර වෙන භාෂාවක් කතා නොකරන බව මතක තියාගන්න කියලයි...

ඒ තමයි පාඨමාලාවෙ ඉගැන්වීම ක්‍රමය...අපි ප්‍රංශ වචනයක්වත් නොදැන හිටියත් යමක් ගුරුතුමාගෙන් අහගන්න නම් ඒ භාෂාවෙන්ම අහන්න ඕනැ...

ඒ විද්‍යාත්මක  උගැන්වීමේ ක්‍රමය සිද්ධාන්තයක් වශයෙන් හරියටම හරි වුණත් මෙතනදි ප්‍රංශ බසේ අයන්න ආයන්න නොදන්න අපි කිහිප දෙනෙකුට යම්කිසි අසාධාරණයක් වුණාය කියල මට හිතෙනව...

මොකද පංතියෙ ඉන්න ප්‍රංශ කතාකරන බහුතරය හියුබට් එක්ක ප්‍රංශ බසින් කතාකරමින් ඔවුන්ට පැන නැගෙන ගැටලු පැහැදිලි කරගන්නවා...

භාෂාව කතාකරන්න බැරි නිසා අපට තියෙන ගැටලු ගිලගෙන ඉන්න සිද්ද වුණා...හියුබට් මේ ගැන නොදැන හිටියා නොවෙයි...

මගේ නමේ තිබුණු කෑල්ලක් අල්ලගත්ත හියුබට් ඇතුලු මුලු පංතියම මට කතාකළේ චන්ද්‍රා කියලයි...

භාෂාවෙ මූලික ව්‍යකරණ වරද්දල වාක්‍ය ලියපු දවසක හියුබට් මට මෙහෙම කිව්වා...

චන්ද්‍රා...ප්‍රංශවල මේ මූලික ව්‍යාකරණ ටික හරියට ඉගෙන නොගත්තොත් ඔබ කිසිදවසක ප්‍රංශ භාෂාව කතාකරන්නෙ නෑ...

 භාෂාව කතාකරන එක ගැන කියද්දි මට තව පොඩි කතාවක් මතක් වුණා...

බෙල්ජියමෙදි අපි පෝලන්තයෙ සංචාරයක් යන්න සූදානම් වුණා...යන්න තිබුණෙ බස් එකේ... මම දවසක් මිඩි වල තියෙන අන්තර්ජාතික බස් සමාගමක කාර්යාලයට ටිකට් ගන්න ගියා...සංචාරක කටයුතුවලටම වයසට ගියා වගේ පෙනෙන ප්‍රසන්න පෙනුමැති මහත්මයෙක් පිළිගැනීම් කවුන්ටරයෙ හිටියා...

පිළිගැනීමෙන් පස්සෙ වෙන හැම තැනදිම අහනව වගේ මමත් ඔහුගෙන් මෝඩ ප්‍රශ්නයක් ඇහුවා...

ඉංග්‍රීසි කතාකරනවද...

ඔහු මට අපහාසාත්මක හිනාවකින් සංග්‍රහ කළා...

ඉංග්‍රීසි...ඒවිතරක්නෙවෙයිප්‍රංශ,ජර්මන්,රුසියන්,ස්පැනිෂ්,පෝලිෂ්,චෙක්,
ස්විඩිෂ්...ඕනැම භාෂාවකින් කතාකරන්න...

අනේ මම නිකම්ම කැන්සල් වෙලා ගියා...

 අපි ඉගෙනගත්ත පංති කාමරය ගැනත් යමක් කියන්නට ඕනැ...බිත්තියෙ හයි කර තියෙන බ්ලැක්(වයිට්) බෝඩ් උඩට පහලට හෝ දෙපැත්තට අවශ්‍ය පරිදි ස්ථානගත කරන්නට පුලුවනි...ප්‍රොජෙක්ටර් ඇතුලු නවීන ශ්‍රව්‍ය දෘශ්‍ය උපකරණ ආදී දේශන පවත්වන්නට උපකාරී වන සියලුම දෙයින් පංතිය සමන්විතයි...

පාඨමාලාව ආරම්භ කර සතියකින් දෙකකින් දක්ෂ ගුරුවරයෙක් වූ හියුබට් පංතිය එකම විනෝද සාගරයක් බවට පත්කළා...

නීරස ව්‍යකරණ පාඩම රසවත් කරන්නට ඔහු පන්තියෙන්ම උදාහරණ සොයාගන්නවා...

විශාල ළැමක් තිබූ ඉතාලි ජාතික මරියාවත්...කුඩා ළැමකින් යුත් පෝලන්තයේ ජස්ටිනාවත් ඔහු ඒ ආකාරයෙන්ම බෝඩ් එකේ අඳිනවිට මුලු පන්තියම සිනා සාගරයක ගිලෙනවා...

සීත කාලයෙදි හවස හතර පහ වෙද්දි කලුවර වැටෙනවා...හතර හමාරට විතර මම ගෙදර එද්දි පාරෙ ලයිටුත් පත්තු කරලා...ගෙදර ආපු ගමන් ඇස්දෙක විතරක් ඉතුරුවෙන්න මුලු ශරීරයම ආවරණය කරගෙන අධික ශීතලෙත් හිම පතනයෙත් මම පන්තියට ගියා...7.40ට පන්තිය ඇරිලා ට්‍රෑම් හෝල්ට් එකට එද්දි 7.45 යි...ට්‍රෑම් එක එනතුරු ඉන්න විනාඩි කීපය අතිශය දරුණුයි...ශීතලෙනුත් හුළඟෙනුත් ගල් ගැහෙන තරමට මිදිලයි ට්‍රෑම් එකට ගොඩවෙන්නෙ...

පංතියෙ හිටිය ප්‍රංශ කතා නොකරන දෙතුන් දෙනා ඉක්මනටම එකතු වුණා...

එක්කෙනෙක් ඉතියෝපියානුවෙක් නම ගෙත්...ඔහු ඒ කැම්පස් එකේම උපාධියට ඉගෙනගන්නව...හවසට ප්‍රංශ පංති එනවා...අනිකා ඉන්දියන් කොල්ලෙක් දැන් මට නම මතක නෑ...ඔහු වැඩිකල් පන්තියට ආවෙ නෑ...

 පංතියෙ විවේකයෙදි එළියට එන මට, පැත්තකට කතාකරන හියුබට් ඒවනවිට ලංකාවෙ දරුණුවට ඇවිලෙමින් තිබූ වාර්ගික යුද්ධය ගැන තොරතුරු අහනවා...මමත් දෙමළද කියා ඔහුට දැනගන්නට අවශ්‍යව තිබුණා...

දවසක් හියුබට් පංතියෙදි යුරෝපයේ සිටි කවියන් කිවිඳියන් ගැන කතාකරමින් එංගලන්තයේ වර්ජිනියා වුල්ෆ් ගැන මහත් අභිරුචියෙන් කතාකළා...ඇයගෙ ස්වාමිපුරුෂයා වූ ප්‍රසිද්ධ සාහිත්‍යධරයෙක් වන ලෙනාඩ් වුල්ෆ් බ්‍රිතාන්‍ය සිවිල් නිලධාරියෙක් වශයෙන් ලංකාවේ කාලයක් ජීවත්වූ වග මා හියුබට්ට කියුවත් ඔහු ලෙනාඩ් වුල්ෆ් කවුද යන්න දැන සිටියේ නෑ...

ගෙත් මාත් එක්ක ඉක්මනටම යාලුවුණා...ඔහු නැවතිලා හිටියෙත් කැම්පස් එකේම කාමරයක...නිවාඩු දවස්වල මම ගෙත්ට කෑමට අපේ ගෙදර එන්න කියනවා...ඉතියෝපියාවෙ ප්‍රධාන ආහාරය චපාති වැනි රොටී වර්ගයක් හා මස් බවත් සැරට මිරිස් දැමූ කෑම කන්න පුලුවන් බවත් ගෙත් කියපු නිසා දවසක කෑමට හදපු මස් හොද්දට බිරිඳ හොඳට මිරිස් කලවම් කලා...කිව්වත් වගේම ගෙත් මස් හොදි කෑවෙ කිසි ගාණක් නැතුව...

ඉතියෝපියාවෙ අපි නොදන්න පැත්ත ඒ කියන්නෙ අඩිස් අබාබා හි රාත්‍රී සමාජ ශාලා කැබරේ නළඟනන් ඩීජේ සංගීතය ආදී විස්තර ගෙත් සී ඩී තැටිවලින් මට පෙන්නුවා...

අති දක්ෂ ශිෂ්‍යයෙක් වු ගෙත් උපාධිය සමත් වුණේ පළවෙනි පන්තියේ සාමාර්ථ්‍යයක් ලබාගනිමින්...ඔහුගෙ ප්‍රතිපල කොතරම් හොඳද කියතොත් විශ්ව විද්‍යාලය ඔහුට සහකාර කතිකාචාර්ය පදවියක් ප්‍රදානය කළා...අවුරුදු 20 කින් මෙපිට විශ්ව විද්‍යාලය ආචාර්ය මණ්ඩලයට බඳවාගත් ප්‍රථම අප්‍රිකානුවා වූයේ ගෙත්...

ඉන්පසුව ඔහු පශ්චාත්  උපාධියට ලියාපදිංචි වුණා...මේ මෑතකදී ගෙත් මට දැන්වුවේ ඔහු කැනඩාවේ සිටින බවයි...ඔහු දැන් ආචාර්ය ගෙත්

පංතිය ඇරිල ඇවිත් ට්‍රෑම් එකෙන් බහිනකොට රෑ අටහමාරවත් වෙනවා...ට්‍රෑම් ස්ටෑන්ඩ් එකේ ඉඳල පාරෙ පල්ලමේ තියෙන අපේ ගෙදරට යාර සීයක්වත් නෑ...මගෙත් එක්කම ට්‍රෑම් එකෙන් බැහැල ගෙදර යන කෙල්ලක් හිටියා... ඒ කෙල්ලගෙ ගෙවල් අපේ පාරට පාරවල් දෙකකින් එහා... මම ගේ ළඟට එනතුරු ඇයත් එක්ක කතා කරමින් එනවා...මුල් දවසක මම ඇගෙන් ඇහුවා...

 

තනියම යන්න පුලුවන්ද...

ඇයි...

නෑ රෑ නිසා ඇහුවෙ...

ඇය උපහාසයෙන් හිනාවෙලා බායි කියල යන්න ගියා...

අපේ ආශ්චර්ය දේශයේ ඔය වෙලාවට පාරක තට්ට තනියම යන සුන්දර යුවතියකට දෙයියන්නෙම පිහිටයි නේද කියල මට හිතුණා...

ඒ කාලෙ බොහොම අමාරුවෙන් දුක් වළඳමින් ඉගෙනගත්ත ප්‍රංශ භාෂාව භාවිතයක් නැති නිසාම පස්සෙ කාලෙකදි අමතක වෙලා ගියා...පුතා එයාගෙ පංතියෙ ළමයි එක්ක කතා කරලම ගිරව වගේ ප්‍රංශ කතාකළා දැන් වචන දහයක් මතක නෑ...
 

ඒ වුණාට අපේ ලේඛකයොයි පත්තරයි කරන ප්‍රාථමික වැරදි දැකපුවාම කාලෙකට ඉස්සර ඉගෙන ගනිපු භාෂාවයි පංති ගිය හැටියි නිරායාසයෙන්ම මතක් වෙනවා.