28.ඩැනීගෙ කතාව

අපේ ගමට ඩැනී එනකාලෙ අපි පොඩි එවුං...ඩැනී අබේලගෙ තාත්තගෙ අය්යගෙ පුතෙක්..රෙදි මෝලෙ රස්සාව හම්බ වෙලා අබේලගෙ ගෙදරට ඇවිත් නැවතුනා වැඩට යන්න.

මම හිතන හැටියට ඔය කාලෙ 1968 විතර වෙන්න ඇති...අපේ ගේ කඩල එතන අලුත් ගෙයක් හදන නිසා අපි නැවතිලා හිටියෙ පාර අයිනෙ කුලී ගේක..ඔය කුලී ගෙයි හිටපු කාලෙ තමයි ඩැනියව ඉස්සෙල්ලම දැක්කෙ.

ඩැනී බොහොම උසයි...හරි කඩවසම් තරුණය... වැඩ ඇරිල අපේ ගේ ඉස්සරහින් යන්නෙ අපටත් විහිලු කර කර...ඩැනී කියන්නෙ නියම නම නෙවෙයි නියම නම ඊ විජේසේන....ගෙදරට කියන නම වෙන්න ඇති ඩැනී..කොහොම හරි විජේසේන කිව්වොත් වැඩපොලේ ඇරෙන්න ගමේ නම් කවුරුවත් දන්නෙ නෑ.


ඇවිත් අවුරුදු කීපයක් ගතවෙනකොට ඩැනී ගමේම කෙනෙක් බවට පත්වුණා..වැඩ ඇරිල ඇවිත් යාලුවො කට්ටිය එක්ක කයිය ගගහ ඉඳල රෑ වෙනකොට කුදාර් වෙන්නම බොන එක තමයි මිනිහගෙ එකම විනෝදාංශය වුණේ.

බීල අපේ ගේ ඉස්සරහින් පාරෙ යද්දි අපි ඩැනියට විහිලු කරනව..හැබැයි ටිකකින් අපිමයි බයිට් එක වෙන්නෙ.
ඩැනී දැන් නිසි වයස පිරුණු තරුණයෙක්...රස්සාවකුත් කරන නිසා පරස්තාවක් කරගන්නයි දැන් අදහස...කපුවන්ට කියල කෙල්ලො හොයනව,බලන්න යනව.

ඩැනිය මනමාලියො බලන්න යන එකත් අපූරු කතාවක්...ඔන්න කපුව කියනව අහවල් දවසෙ එන්න කියල කෙල්ලෙක් බලන්න යන්න...යාලුවට එක්කං යන්නෙ තේමිස්ව,ඩැනිය උදෙන්ම ඇඳගෙන තේමිස්ලගෙ ගෙදරට ඇවිත් තේමිසුත් එක්ක ගමන පිටත්වෙනව...අලවත්ත පාරෙ පල්ලමේදි තේමිස් කියනව..

මෙහෙම යන්ඩ බෑ බං...මට නං පොඩ්ඩක් ඕනැ ..කියල

ඒ ගමන ලොක්කයියලගෙ ගෙදරට තේමිස්ව එක්ක ගිහින් සුදුව කාලක් අරන් දෙනව...මනමාලයො බොන්නෙ නෑනෙ
ඒ වුණාට තේමිස් අසෝක වීදුරුවෙන් කට කපල එකක් රස කර කර බොනව දකින ඩැනියගෙ ඉවසීමේ සීමාවන් කඩාගෙන බිඳගෙන ගිහින්...

මටත් කාලක් දෙන්ඩ ....කියල ඌත් කාලක් බොනව.

ගමමැද පාරෙන් ගිහිං මිකාඩාවත්ත හරියට යනකොටතේමිසා කියනව..

වැඩක් නෑ බං අරූගෙ බඩු ඇල්වතුර වාගෙ....කියල

චික් විතරක් හැබෑට... කියන ඩැනියත් කෙළ ගහනව....

ඒ හරියෙමයි වතුරවලේ ඇඩ්ඩිංගෙ පොට් එක තියෙන්නෙ..දෙන්න එක්ක එතෙන්ටත් ගිහින් තව වීදුරුව වීදුරුව දාගන්නව...

ටවුමට ගියාම එතන තිප්පොලෙනුත් සප්පායම් වෙන්න දෙන්න අමතක කරන්නෙ නෑ.
මනමාලිගෙ ගෙදරට යනකොට මුං දෙන්නට හොඳ ගණං...වැනි වැනි යන්නෙ.

කවුද ඉතිං මුන්ට ගෑණු දෙන්නෙ..ඈ...දෙයි පිස්සො නං

 හැමදාම මනමාලියො බැලිල්ල ඔය විදියයි.

ඔහොම කාලය ගතවෙලා යද්දි ඩැනී එකපාරටම අසනීපෙන් වැටුණ....අසනීපෙ මොකක්ද කියන්න නම් මම
දන්නෙ නෑ..අපි පොඩියිනෙ...සෑහෙන කාලයක් ඉස්පිරිතාලෙත් හිටිය.

සනීප වෙලා ගෙදර ආවෙ ඉස්පිරිතාලෙට ගියපු ඩැනී නෙවෙයි...සරීරෙ වැහැරිලා..කුදු ගැහිලා..හරියට නගුලක් වාගෙ.
එච්චර කල් ඩැනිස්ටර් කිය කිය හිටපු එකාට එදා ඉඳන් කිව්වෙ කුඳ කියලයි.

දැන් ඩැනී ආපහු වැඩට යනව..හවසට බොනව..ඊට අමතරව රොසන්ටටත් සැට් වුණා.

 හෝව් හෝව් දැන් අහන්න එපා රොසන්ටා කියන්නෙ කවුද කියල....අපේ ගමේ හිටපු ඒ ශ්‍රේණියෙ ලර්නර්ස් එකක්.... අවුරුදු ගාණක පළපුරුද්ද...මම රොසන්ටා ගැන වෙනම පෝස්ට් එකක් දාන්නම්.

මේක මට හේමචන්ද්‍ර කියපු කතාවක්...

දවසක්දා රෑ හේමය රොසන්ටව ඒ ළඟ තිබුණු වලං මඩුවට උස්සල....දැන් ජෝඩුව වළං මඩුවෙ පෙම්සුව විඳිනව...

වැඩ ඇරිල නස්පුක් වෙන්න ගහල ගෙදර ආපු ඩැනියට තදබල විදියට රොසන්ටව ඕනැවෙලා හොයන්න ගියාට ඉඳල නෑ...රොසන්ටව සෙවීමේ ඒක පුද්ගල මෙහෙයුමක් දියත් කරපු ඩැනිය හැම පඳුරක් ගානෙමයි ගලක් ගානෙමයි රොසන්ටව හොයල නැතිතැන වළං මඩුවට ඇවිත්.

 පට්ට කරුවලේ වළං මඩුවට ආපු ඩැනිය පැලැල්ල ඇරගෙන ඇතුළට ආවට මූට මොකුත් පේන්නෙ නෑ....හැබැයි මඩුව ඇතුළෙ තුරුල්වෙලා හිටපු ජෝඩුවටනං මූව හොඳට පේනව....වැඩිය ඇතුළට යන්නත් බෑ
වෙරි මරගාතෙ බිම පත බෑවුණොත් කියල මඩුවෙ හැම අතටම කකුල දික්කර කර බලනව කවුරු හරි කකුලෙ වදීද කියල...රොසන්ටවත් වඩාගත්තු පේමය මූ පැත්තකට කකුල දානකොට අනික් පැත්තට පනිනව....හොයල හොයල බැරිතැන ඩැනිය යන්න ගිහිං.

හේමය මේ කතාව රසකර කර කිව්ව..එතකොට ඩැනිය කියනව...

මම ඒකි එනකං ගේ ළඟ රැකල හිටිය යකෝ....

මූ කොහොමහරි රොසන්ට එනකං රැකගෙන ඉඳල ...එනකොට අතින් අල්ලගෙන ආපහු මඩුවට එක්ක ගිහිං.

අපරාදෙ කියන්න බෑ...රොසන්ටත් හරිම හිත හොඳ ගෑණි..පුලුවන්කමක් තියනව නං කවදාවත් බෑ කියන්නෙ නෑ...අනික් කොච්චර උනත් ඩැනියත් ඩේලි කස්ටමර් කෙනෙක්නෙ....අනික තමයි ඩැනියගෙ තුන්වෙනි කකුල...අප්පට හුඩු..ඒකනෙ ගැජට් එක.

ඇස්වහක් කටවහක් වදින්ඩ නං එපා..හරියටම අතපය නැති පොඩි එකෙක් ඔඩොක්කෙ තියාගෙන ඉන්නව වගේ....ග්‍රාමසේවකට පෙන්නුව නම් ආහාර මුද්දරේකුත් ගන්න තිබුණ.

රොසන්ටම හින්ද ඔරොත්තු දෙනව...රෑ වෙනකම් ඕවර්ටයිම් කළත් පාඩුයැ රොසන්ටට ඕකෙන් හම්බවෙනව නං.

 ඩැනියත් එක්ක එකට බොන තව එකෙක් තමා රණතුංග...රණය වැඩ ඇරිල ඇවිත් මහ රෑ අබේලගෙ මිදුලට ගිහිං ඩැනියට කතාකරනව බොන්න යන්ඩ...

කුඳ...කුඳ...කියල...

ගෙදර නිදාගෙන ඉන්න අබේලගෙ තාත්තට ඇහැරිලා අහනව...හිමිහිට

කවුද මේ මහ රෑ...කුඳ...කුඳ,,කියන්නෙ කියල.

සැරයක් එහා ගමේ නටපු නාට්‍යයකත් ඩැනීට චරිතයක් තිබුණා...චරිතෙ හැටියට මූ පත්තරයක් කියවන්න ඕනැ එක තැනක...මේකා ආත්මෙකට අකුරක් කියවන එකෙක්යැ...පත්තරේ කියෙව්වෙ හරියට වෙස්සන්තර ජාතකය කියවනව වගේ...අපිට ඉළ නෑ හිනා.

ඔන්න ඔය විදියට කාලය ගතවෙමින් ළමා අපිත් ඉලන්දාරි බවට පත්වුණු කාලෙ දවසක්දා මම සැන්ටිං මුදලාලිගෙ කඩේට ගියෙ ගෙදරට මොනවහරි ගේන්න.

කඩේ බංකුවක් උඩ ඔලුව බිමට නමාගත්තු ඩැනිය වාඩිවෙලා ඉන්නව...වටේටම කට්ටිය වටවෙලා.
මාත් කිට්ටුකරල බැලුව මේ මොකක්ද වෙන්නෙ කියල...

නාරංවත්තෙ පාලු ගේකදි ඩැනිය මැරෙන්න වහ බොන්න ගිහිං කට්ටියට අහුවෙලා.

මූ මැරෙන්න බොන්න හදල තියෙන්නෙ රෙදි මෝලෙන් අරගෙන ගිය ඩයි කුප්පියක්..ඒක බිව්වට වමනෙ යනව මිසක් මැරෙන්නෙ නෑ...වහ කුප්පියෙන් ටිකක් බීල...ඒක බොන්න කළින් මූ හොඳටම කසිප්පු බීල ඉඳල තියෙන්නෙ මැරෙනකං බිම නිදාගෙන ඉන්නවලු...ලියුමකුත් ළඟ තිබිල තියෙනව.

ඩැනීවත් ඇදං කඩේට ආපු කට්ටිය මූට මඩ ගහනව..ආරියදාස ගෙනාපු ලියුම කියවනව...ආරියදාස තමයි මඩ කණ්ඩායමේ නායකය.

ඩැනිය නෙවෙයි වචනයක්වත් කතා කරන්නෙ..බිම බලාගත්වනමයි...

පොලිස් ස්ථානාධිපති තුමා වෙත..
මගේ කැමැත්තෙන්ම සියදිවි නසා ගන්නා බවත් මගේ මරණයට කිසි කෙනෙක් වග කිවයුතු නොවන බවත්....

ඈ ඕයි...මේවද මැරෙන වෙලාවෙ ලියන්න ඕනැ..ඈ

මගේ මරණයෙන් පසු මටලැබෙන යම් කිසි මුදලක් ඇත්නම් මගෙ ණය ටික ගෙවන්න කියල නේද...දැං බලනව ..තමුසෙ සැන්ටිං මුදලාලිට කීයක් දෙන්න තියෙනවද...කෝ මොනවද ඒ ගැන ලියල තියෙන්නෙ...එතකොට ලොක්කයියගෙන් කසිප්පු බීල කොච්චර ගෙවන්න තියෙනවද..ඕවනෙ ඕයි ලියන්න ඕනැ.
 තමුසෙ මේ කවදාවත් ඇහැටවත් දැකල නැති පොලිස් ස්ථානාධිපති කෙනෙකුට ලියනව...

මඩ වරුසාවයි...ඒව අහගෙන ඉන්නවට වැඩියෙ බෙල්ලෙ වැල දාගත්ත නං හොඳයි කියල ඩැනියට හිතෙන්න ඇති.
ඔය විදියට කාලය ගතවුණා..ඩැනීගෙ බීම වැඩිවුණා මිසක් අඩුවුණේ නෑ.

ඔය කාලෙ තමා රෙදිමෝලෙ වැඩකරපු අයට වන්දි අරගෙන අයින් වෙන්න ක්‍රමයක් මෝලෙන් සකස්කලේ...දැන් රස්සාව කලා ඇතියි කියල හිතපු ඩැනී අවුරුදු විසිගාණක් කරපු රස්සාවෙන් වන්දිත් අරගෙන අයින්වුණා....රස්සාව නැතිවුණාට ඩැනීට වෙන රස්සාවක් තිබුණෙ නෑ ජීවත්වෙන්න...අනික කුලී වැඩ බර වැඩ කරල පුරුද්දකුත් නෑ කරන්නත් බෑ අසනීපෙ නිසා.

වන්දි මුදලුයි අර්ථසාධක අරමුදලෙ මුදලුයි බැංකුවෙ දාල පරිස්සම් කරල දෙන්න නෑදෑයො හැදුවත් මූ ඒකට කැමතිවුණේ නෑ...සල්ලි ඔක්කොම අතේ තියාගෙන යාලුවො එක්ක බොන්නයි....එක එක පිස්සු වැඩ කරන්නයි වියදම් කළා..ණය ටිකත් ගෙවල දැම්ම.

ලැබුණු මුදල් ටික ඉක්මනටම දියවෙලා ගියා...ඩැනී අතේ සතේ නැති හිඟන්නෙක් ගාණට වැටුණා...සල්ලි අතේ තියෙනකොට වටේ හිටපු යාලුවො කවුරුවත් දැන් නෑ..අරක්කු ටිකක් බොන්න විදියක් හොයාගෙන පිස්සෙක් වාගෙ පාරවල් ගානෙ යන ඩැනිය ගමේ අයට සුපුරුදු දසුනක් වුණා.

 බීපුවාම මූ හදන්නෙ මැරෙන්නමයි...කීප සැරයක්ම කෝච්චියට පයින්න යනව කියල ගිය වෙලාවෙ කවුරු කවුරුහරි දන්න අය ආපහු ඇදගෙන ඇවිත් තිබුණා.

කොහොමටත් තමන් වැටිල හිටපු දුක්ඛිත තත්වයට  වඩා මැරෙන එක හොඳයි කියල ඩැනීටත් හිතෙන්න ඇති.
ඔන්න 1984 අවුරුද්දෙ මාසෙ මට හරියට මතක නෑ..එක හැන්දෑවක අබේලගෙ සුදු මල්ලි මාව හම්බවෙන්න දුව දුවගෙන ආවා...අබේ එතකොට පිස්සු හැදිල ඉස්පිරිතාලෙ.

බලන්නකො ඩැනී අය්ය කෝච්චියට  හැප්පිලාලුනෙ..සුදු මල්ලි විස්තරේ කියාගෙන ගියා...එයා දන්නෙ නෑලු දැන් මොකද කරන්න ඕනැ කියල...දැනුම් තේරුම් ඇති කෙනෙකුත් නෑනෙ මේව කියල දෙන්න...මට කතාකලා ඇවිත් උදව් කරන්න කියල.

 මාත් ඒ ගමන ලෑස්තිවෙලා සුදු මල්ලිත් එක්ක පොලිසියට ගිහින් පැමිණිල්ලකුත් දාල රාළහාමි කෙනෙකුත් එක්ක මල් ශාලාවෙ හර්ස් එකත් අරං ඩැනී කෝච්චියට හැප්පුනු තැනට යනකොට වෙලාව හවස තුනට තුනහමාරට විතර ඇති.

මළකඳ රේල්පාර අයිනෙ පොල් අත්තකින් වහල තිබුණා...ඔලුව පිටිපස්සෙන් යටට කඩාගෙන ගිය තුවාලයක් මිසක වෙන කිසිම තුවාලයක් ඇඟේ තිබුණෙ නෑ.

වෙලා තියෙන්නෙ මේකයි..කෝච්චියට පනින්න ආපු ඩැනී රේල් පාර අයිනට වෙලා ඉඳල.....කෝච්චිය එනකොට මූට පනින්න බය හිතිල එතනම පාත්වෙලා ඉඳගෙන...කෝච්චිය ගියා කියල හිතල නැගිටින කොට අන්තිම පෙට්ටියෙ පුට්බෝඩ් එක ඔලුවෙ වැදිල ඔලුව පිටිපස්ස කඩාගෙන ගිහිං....ඔන්න ඔහොමයි ඩැනීගෙ අවසානය වුණේ.

අරක්කු පොලේ එකට බොන ඩැනියගෙ යාලුවෙක් එතෙන්ට ඇවිත් කෑ ගහනව..

අනේ ඩැනියෝ උඹ මොකද මේ කරගත්තේ කියල...

පොලිසියෙ රාළහාමි අවශ්‍යකරන සටහන් ටික ලියාගත්තට පස්සෙ මළකඳත් හර්ස් එකට පටවගත්තු අපි ටවුමට ආව.

ඒ කාලෙ ටවුමෙ තිබුණනෙ මෝචරියක් මාතෘ නිවාසෙ...මාතෘ නිවාසෙයි නොමිලෙ බේත් දෙන ඩිස්පැන්සරියයි දෙකම එකතැන තිබුණෙ...ඔය මාතෘ නිවාසෙ තමයි මාත් ඉපදිලා තියෙන්නෙ....අපේ අම්මට මාව හම්බවෙන්න අමාරුවෙලා ඉස්පිරිතාල කීපෙකටම ගියත් හම්බවෙලා නෑ...අන්තිමට වෙන කොහෙවත් යන්න වෙලාවක් නැතුව මාතෘ නිවාසෙට ඇතුල් කලාම තමයි මාව හම්බවෙලා තියෙන්නෙ.

ඒ මාතෘ නිවාසෙයි ඩිස්පැන්සරියයි දෙකම මේ ළඟදි කඩල දැම්ම බස් ස්ටෑන්ඩ් එක හදන්න.

 අපිත් එක්ක වැඩකරපු කෙල්ලෙකුගෙ අක්කත් ඔය මාතෘ නිවාසෙ වැඩකලා..ඒ කෙල්ල නැවතිල හිටියෙත් අක්කට ලැබිල තිබුණු ක්වාටස් එකේමයි.

අපි දෙන්න අතරෙ ලාවට මෝදු වේගන ආපු සෙනෙහසක් ඒ දවස්වල තිබුණා දෙන්න කියාගත්තෙ නැතුවට...අක්ක මේ ගැන දැනගෙන හිටිය විතරක් නෙවෙයි..මුලු හදවතින්ම සහයෝගය දුන්න.
මම මෝචරිය ගාව එහෙට මෙහෙට දුව පනිනව දැකපු අක්ක අඬාගෙන මගෙ ලඟට දුවගෙන ආව....

අනේ..බුදු මල්ලියේ මේ මොකද වුණේ.... කියල

මම කිව්ව ...හා..හා..මෙතන කෑ ගහන්න එපා අක්කෙ..මේ යාලුවෙකුගෙ අයිය කෙනෙක් මැරිල...අක්කා කෑ ගහන්නෙ නැතුව ගිහිං වැඩ කරන්න ... කියල..

ආ එහෙනම් කමක් නෑ කියපු අක්ක ආපහු ගියා...

පහුවදා මරණ පරීක්ෂණය තිබ්බට පස්සෙ මිනිය ගෙනත් අපි අවසන් කටයුතු කළා.

සුදු මල්ලි පස්සෙ කාලෙක විවාහ වෙලා තෙලවල පදිංචියට ගියා...අර කෙල්ලත් එක්ක මගෙ තිබුණු ඇයි හොඳයියත් වැඩි දුර දිග යන්න කලින්ම නැතිවෙලා ගියා.

මම වෙන ඉස්පිරිතාලෙකට මාරුවෙලා ගියාට පස්සෙ මට ඒ කෙල්ලව අද තව වෙනතුරු දකින්න ලැබුණෙ නෑ.
ඕව ඔහොම තමයි නේද.....