ගන්බෝට් රිජ්වේ තිලකරත්න සහ වික්ටර් හන්ටර්ගේ මාරයා.

අද ලියැවෙන පෝස්ටුවට නිමිත්ත වුනේ හෙවත් උත්තේජනය සැපයුනේ අපේ කල්‍යාණමිත්‍ර ලියූ මෙන්න මේ  පෝස්ටුවෙනි.    එය කියවද්දී ගන්බෝට් වලට නම් තැබීම ගැන ලස්සන කතාවක් මා කියවා ඇති බව මට මතක්වී ඒ කතාවද කමියාගේ කතාවට එකතු වුණොත් තවත් අලංකාර නොවේදැයි සිතා කමියාට කතාකර කතාව දෙන්නට ලෑස්ති වුණත් ඌ එය ලිවීම එකහෙලා ප්‍රතික්ෂේප කර මට ලියන්නට කීවේය.   එමෙන්ම කතාව දැනගන්නට කැමැත්තෙන් සිටින නිසා ඉක්මනින් ලියන ලෙසට පොඩි තර්ජනයකුත් කළේය.    මේ කතාව ඇත්ත වශයෙන්ම මා ලියන කතාවක් නොවන අතර මා කියැවූ පොතකින් උපුටා දැක්වීමකි.     

කමියාගේ කතාවට ගැලපෙන  නිසා ඒ කතාවට ඌන පුර්ණයක් ලෙස මගෙ බ්ලොගයේ පලකරන අතර කමෙන්ට් එකක් ලෙස කමියාගේ බ්ලොගයේ කොටන්නට දිග වැඩි නිසාත් පෝස්ටුවකට කොට වැඩි නිසාත් කතාවේ රසයට හානි නොවන පරිදි ඒ පරිච්ඡේදයේම තවත් කොටසක් පෝස්ටුවට එකතු කළෙමි.    මගේම ස්වාධීන නිර්මාණයක් නොවන අනුන්ගේ පොතක ඇති කතාවක් උපුටා පළකිරීම ගැන පාඨකයන් ඉවසා වදාරතියි උදක්ම බලාපොරොත්තු වෙමි.   කතාව මෙහෙමය.

"හැත්තෑව දශකයේ පිහිටවූ සභාග රජයට නායකත්වය දෙන ලද්දේ බණ්ඩාරනායක මැතිනියයි.   ඇය එම රජයේ අගමැතිනිය වූ අතර ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය පැවරුණේ ද ඇයටමය.   ජ්‍යෙෂ්ඨ සිවිල් සේවකයෙකු වූ ආතර් රාජ්කුමාර් රත්නවේල් එම අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා වූ අතර ජ්‍යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම් තනතුරේ වූයේ රිජ්වේ තිලකරත්නය.   සහකාර ලේකම් වූ මා රිජ්වේට සහාය වීමි. 

රිජ්වේ තිලකරත්න රත්නපුර දිසාපතිවරයා ව සිටි කාලයේ සිට මම පෞද්ගලිකව දැන සිටියෙමි.   කා සමගත් සුහදව සිටි ඔහු සමග රාජකාරියෙහි යෙදීම ප්‍රියජනක විය.   හමුදා පත්වීම් සහ උසස්වීම් කෙළින්ම ඔහුගේ ආධිපත්‍යයට යටත් විය.   රිජ්වේට කෙළින්ම අගමැතිනිය සමග තම රාජකාරි කිරීමට අවස්ථාව ලැබුණු නමුත් නවක කණිෂ්ඨයින් වූ අපට නියෝග ලබාගැනීම සඳහා ලියලියවිලි ඔහුගේ මාර්ගයෙන් අගමැතිනිය වෙත යොමු කිරීමට සිදුවිය.

නීතිය අනුව අගමැතිනිය සියලුම හමුදාවල ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරිනිය වූවාය.    එබැවින් පත්වීම් උසස්වීම් වැනි පරිපාලනයේ හැම කටයුත්තකදීම අගමැතිනියගේ අනුමැතිය අවශ්‍ය විය.   හමුදාවල සුළු සුළු පත්කිරීම් කෙරෙහිද මේ නීතියම බලපෑ නමුත් ඒ කාර්යය ඉටුකිරීමේ බලය හමුදා ප්‍රධානීන් හට ලේකම්වරයාට සහ ජ්‍යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම්වරයාට පවරා තිබිණි.

හමුදාවල උසස් නිලයන් සඳහා පුද්ගලයින් බඳවා ගැනීම සහ උසස් කිරීම සඳහා තෝරාගැනීම්වල අවසාන සම්මුඛ පරීක්ෂනය පවත්වන ලද්දේ අමාත්‍යාංශයේ ය.   මෙම හැම මණ්ඩලයකම පාහේ ප්‍රධානත්වය රිජ්වේට ලැබුණු අතර ඒ ඒ හමුදාවල ප්‍රධානීන්ද දෙවැන්නෝ මෙම මණ්ඩලවල සාමාජිකයෝ වුහ.   ආරක්ෂක අමාත්‍යංශ සහකාර ලේකම්ද එම මණ්ඩලයට ඇතුළු වීම නිසා සෑම මසකම දින හත අටක් මෙම තේරීම් මණ්ඩලයේ සේවය සඳහා යෙදීමට මට සිදුවිය.   රිජ්වේ සමග මෙම මණ්ඩලවල සේවය කිරීම ඉතා විනෝදජනක වූ අතර මණ්ඩලය ඉදිරියට එන අපේක්ෂකයන්ගෙන් ප්‍රශ්න ඇසීමේදී රිජ්වේ ඔහුටම ආවේනික වූ පිළිවෙලක් අනුගමනය කළේය.   

වරක් රිජ්වේ සහභාගිවූ මණ්ඩලයක් ගැන මට අද ඊයේ මෙන් සිහිවේ.   එම තේරීම් මණ්ඩලය රැස්වුයේ නාවික හමුදාවට උසස් නිලධාරීන් බඳවා ගැනීම සඳහාය.   නාවික හමුදාපති කපිතාන් වික්ටර් හන්ටර් ද මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙක් විය.   තුන් දෙනෙකු ගෙන් සැදුම්ලත් මෙම මණ්ඩලයේ තුන්වෙනි සාමාජිකයා මම වීමි.   තරුණ කඩවසම් වයස විස්සක පමණ පෙනුමැති තරුණයෙක් මණ්ඩලය ඉදිරියට පැමිණියේය.

'කරුණාකර වාඩිවෙන්න' යැයි මම කීමි.

'බොහොම ස්තුතියි' කී තරුණයා අපහසුවෙන් මෙන් පුටුවේ ඉදිරි කෙළවරට බරවන්නට වාඩිවුයේය.

'දියතලාවට දියතලාව කියන්නේ ඇයි'? රිජ්වේ පළමුවෙනි ප්‍රශ්ණය ඇසීය.

'තෙතමනය ඇති තලාවක් නිසා.ඒ කියන්නේ සීත සමතලා බිමක් නිසා එම ප්‍රදේශයට දියතලාව කියලා කියනවා'.

බලාපොරොත්තු නොවූ අන්දමේ ප්‍රශ්නයකින් කලබල වූ අපේක්ෂකයා තැතිගත් ස්වභාවයෙන් පිළිතුරු දුන්නේය.   පිළිතුර හරිද වැරදිද යන්න රිජ්වේ කීවේ නැත.   මෙය තේරුම් ගැනීමට අපහසු වික්ටර් හන්ටර් හා මා එකිනෙකාගේ මුහුණු බලා ගතිමු.   තවත් ප්‍රශ්න දෙක තුනක් ඇසීමෙන් පසු ඔහුගේ පරීක්ෂන කටයුතු අවසන් විය.   මින්පසු තරුණ අපේක්ෂකයන් කිහිප දෙනෙක් තේරීම් මණ්ඩලය ඉදිරියේ පෙනී සිටියහ.  ඒ හැම කෙනෙකුගෙන්ම රිජ්වේ 'දියතලාව' ප්‍රශ්ණය ඇසුවේය.  ඒ හැම කෙනෙක්ම මුල් උත්තරයට සමාන උත්තරයක් දුන්හ.   ඊළඟට පැමිණියේ බර්ගර් ජාතික තරුණයෙකි.   ඔහු කිසිම කුහුලක් නැතිව මණ්ඩලය ඉදිරියට පැමිණියේය.   කිසි බයක් සැකක් කුලෑටි ගතියක් නොදක්වා වාඩිවන්නට තිබු පුටුවේ හරි බරි ගැසී හොඳහැටි වාඩිවිය.

'ඔබට කියන්න පුළුවන්ද දියතලාවට දියතලාව කියන්නේ ඇයි කියලා' රිජ්වේ සුපුරුදු ප්‍රශ්ණය මතු කළේය.

'දියතලාවට දියතලාව කියන්නේ ඒකට බණ්ඩාරවෙල හෝ නුවරඑළිය කියන්නට බැරි නිසා'

කිසිම චකිතයක් නැතිව තරුණයා පිළිතුරු දුන්නේය.උත්තරය තේරුම් ගන්නට නොහැකිවූ නාවික හමුදාපතිටත් මටත් මෙය මහා ගැටළුවක් විය.

'එයා විතරයි හරි උත්තරය දුන්නේ' දඟකාර මඳහිනාවක් මුහුණට නගාගත් රිජ්වේ පිළිතුරේ වැරදි නිවැරදි බව පෙන්වා දුන්නේය.

'මොනවද උදේට කෑවෙ' එය රිජ්වේගේ දෙවැනි ප්‍රශ්ණය විය.

'තවම මොකුත් කෑවෙ නෑ සර්' ඔහු පිළිතුරු දුන්නේය.

'ඇයි'?

'මෙහාට එන්න වෙලා ගත වුනා.  පරක්කු වෙන නිසා කෑමගැන නොසලකා මෙතෙනට වෙලාවට ආවා'

'ඇයි'?

'කෑමට වඩා මේ වැඩේ මට ලොකු නිසා'

කෑම නැතිව ඒමට හේතු තරුණයා ඉතා කෙටියෙන් කිසිම පැකිළීමක් නැතිව පහදා දුන්නේය.   තරුණයා ගැන රිජ්වේ හොඳටම පැහැදී ඇති බව ලකුණු එකතු කිරීමේදී අපට පැහැදිලි විය.   බර්ගර් ජාතික තරුණයා එම සම්මුඛ පරීක්ෂණයෙන් තේරුණා පමණක් නොව ඔහු ඒ කණ්ඩායමේ පළමුවැනි තැනද ලබා සිටියේය.

වැඩි වැඩක් නැතිව විවේකීව සිටින විට අහිංසක එහෙත් දඟකාර විහිළුවක් කර විනෝදවීමට රිජ්වේ පුරුදුව සිටියේය.   මේ අවදියේ රජය චීනයෙන් කුඩා ප්‍රහාරක යාත්‍රා හත අටක් ගෙන්වාගත්තේය.    මුලින්ම ලැබුණු යාත්‍රා හතර නම් කිරීමේදී ඇස්. ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී යන අකුරු මුල් කරගෙන නම් තබන ලදී.   පළමු වැන්නට 'සුරයා' යැයි නම් තබන ලද අතර ඉතිරි තුනට පිළිවෙලින් 'වීරයා' 'රණකාමී' 'දක්ෂයා' යනුවෙන් නම් තැබුහ.

එක් දිනෙක සවස් වරුවේ රිජ්වේ මා සමග ඔහුගේ කාමරයේ රාජකාරි කටයුත්තක යෙදී සිටින අතර කිසිවෙක් කාමරයේ දොරට තට්ටු කළේය.   දොර විවෘත කරගෙන කාමරයට ඇතුළුවුයේ නාවික හමුදාපති වික්ටර් හන්ටර්ය.   රිජ්වේගේ මුහුණේ දඟකාරී සිනා රැල්ලක් විය.   ඔහු මොකක් හෝ විහිළුවක් කරන්නට යන බව මට දැනිණි.

'ඕ හොඳයි හොඳයි වික්ටර් හම්බුන එක,මට ඕනෑ කරලා තිබුණා වික්ටර් නිස්කලංකව හම්බ වෙන්නට'

රිජ්වේ කතාවට මුල පිරුවේය.

'ඇයි ඒ මොකද'? හමුවීමට උනන්දු වුයේ ඇයිදැයි දැනගැනීමට වික්ටර්ට අවශ්‍ය විය.

'නෑ මට ආරංචියක් ලැබුණා වික්ටර්ට නම්බු නාමයක් ලැබෙන්න යනවා කියලා'

'මට? ඒ මොනවද සර් මට ලැබෙන නම්බුනාමෙ?'

'වික්ටර් ඒක දැනගන්න එපායැ'

'විශ්වාස කරන්න සර් මං නං මේ ගැන මොකවත් දන්නෙ නෑ'

'වික්ටර් ළඟදීම විශ්‍රාම යනවා නේද? ඉතිං අපට ලැබිල තියෙන අලුත්ම ගන්බෝට් එකට වික්ටර්ගේ නම තියන්නට යෝජනාවක් ඉදිරිපත්වෙලා තියනවා.

'මගේ නම තියන්න? ඇයි දෙයියනේ කවුද යෝජනා කළේ?'

සතුටින් ඉපිලීගිය නාවික හමුදාපතිට තව තොරතුරු දැනගන්නට අවශ්‍ය විය.

'කවුද ඉතිං රටේ නායිකාව මිසක්. වෙන කාටද ඔය වැඩේ කරන්න පුළුවන්'

'අනේ සර් මොකක්ද මැඩම් කීවේ?'

'එයා කීවා විශ්‍රාම යන නාවික හමුදාපතිට ගරු කිරීමක් වශයෙන් ලැබිල තියෙන ගන්බෝට් එක වික්ටර් වෙනුවෙන් නම් කරන්න ඕනෑ කියල'

'ඉතිං'

'ඉතිං? ඉතිරි හරිය මැතිනියට කතා කරලා දැනගන්න'

එදා ඒ කතාව එතැනින් හමාර වුවත් වික්ටර් හන්ටර්ට ඒ කතාව තවදුරටත් ගෙන යාමට අවශ්‍ය විය.  ඔහු ඊට පසු අවස්ථාවක් සොයා මැතිනිය හමුවිය.   මෙම හමුවීමෙන් පසු වික්ටර් හන්ටර් නැවත රිජ්වේ හමුවීමට අමාත්‍යංශ කාර්යාලයට ගොඩ වැදුණේය.

'මොකක්ද මැතිනිය කිව්වේ?' හන්ටර් දුටු ගමන්ම රිජ්වේ විමසුවේය.

'මැඩම් හිනාවෙලා කීවා රිජ්වේට කියන්න ඉතිරි හරිය එයා කරයි කියලා'

'හරි හරි අලුත් ගන්බෝට් එකට දාන නමත් සුරයා වීරයා වගේ තාලෙට කියවෙන්න ඕනෑ'

'සර් හොඳ සිංහල කාරයෙක් නොවැ,යෝජනා කරන්න මම මැඩම්ට කියන්නම්'

'වික්ටර්ගේ නමේ අර්ථය ඒ නමේ තියෙන්න ඕනෑ'

'හරි හරි සර් කියන්නකෝ,' වික්ටර්ට ඉවසිල්ලක් නැත.

'හන්ටර් කියන්නේ දඩයක්කාරයා.  ඒ කියන්නෙ සත්තුන්ගෙ මාරයා.  අපි 'මාරයා' කියල යෝජනා කරමු.  මට ඔයිට වඩා හොඳ නමක් ගැන හිතන්න බෑ.'

'හරි හරි' යැයි කී සතුටින්  ඉපිල ගිය හන්ටර් කඩදාසි කැබැල්ලක් සාක්කුවෙන් එළියට ගෙන යෝජනා කරන ලද නම ලියා ගත්තේය.

සති ගණනක් ගතවිය.  ඒ අතර වික්ටර් හන්ටර් අගමැතිනිය හමුවීමට ගොස් රිජ්වේ යෝජනා කළ නම ඉදිරිපත් කර ඇත.

'හරි අපි මේක සලකා බලමුකො' රිජ්වේගේ ලණුව කා ඇති බව තේරුම් ගත් මැතිනිය හන්ටර්ට කීවා යැයි හන්ටර් විසින් කීප දෙනෙකුටම පවසා ඇත.

වික්ටර් හන්ටර් බලාපොරොත්තු වූ පරිදි අලුතින් ලැබුණු චීන ප්‍රහාරක යාත්‍රාවට 'මාරයා' යන නම නොයෙදෙන විට එය රිජ්වේගේ තවත් විහිළුවක් බව හන්ටර්ට අවබෝධ වන්නට ඇත.  ඊට මාස කීපයකට පසු නාවික හමුදාපති තනතුරෙන් විශ්‍රාම ලැබූ හන්ටර් ඕස්ට්‍රේලියාවේ වාසය සඳහා ගිය බවත් එහිදී මියගිය බවත් දැන ගන්නට ලැබිණි".

උක්ත පරිච්ඡේදය මා උපුටා දැක්වුයේ ප්‍රේමතිලක මාපිටිගම විසින් ලියන ලද ඔහුගේ ස්වයං ලිඛිත චරිතාපදානය වූ 'ඒක දිග ගමනක්' නම්  කෘතියෙනි.    ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ නිලධාරියෙක් ලෙස කාලයක් රාජ්‍ය සේවයේ යෙදී සිටි ඔහු විශ්‍රාම ගැනීමෙන් පසු විශ්‍රාමික ජනාධිපති ජේ ආර් ජයවර්ධන මහතාගේ ලේකම් ලෙස ජයවර්ධන මහතා මියයන තුරු සේවය කළේය.   ඔහු විසින් සිය චරිතාපදානය පල කරන ලද්දේ ජේ ආර් ජයවර්ධන මහතාගේ අභාවයෙන් පසුවය.   මගේ මතකය අනුව ප්‍රේමතිලක මාපිටිගම මහතාද පසුගිය වසරේ මෙලොව හැර ගියේය෴