අද සංචාරක සටහනක් ලියන්නට හිතුණා.කාලෙකින් එහෙම කතාවක් ලිව්වෙත් නෑනෙ.අපි අඳුනන ජෝඩුවක් දවල් කෑමකට ආරාධනා කළා.මේ දවල් කෑම ලෑස්ති කරලා තිබුනෙ මුදු වෙරළක, කෑම කිව්වට මුදෙ නෑමක් බාබකිව් එකක් සහිත දවල් කෑමක්.කෑම අවසන් කරලා ගෙදර එද්දි හවස හය විතර උනා.හරි මහන්සියි තෙහෙට්ටුයි රෑට පළතුරු මොනා හරි කාල ඉක්මනට නිදාගමු කියල කතාවෙලා ටී වී බල බලා ඉද්දි පරණ ෆිල්ම් එකක් තියෙනව දැකල බැලුවා.විරාගය කියන චිත්රපටය 1987 තිරගත උන එකක්.පට්ට නිදිමතයි ඒ උනාට තිබුන ආසාවටම ඉවර වෙනතුරු බැලුව.ඉවරවෙද්දි රෑ දොළහමාර විතර උනා.ඒ නිදාගත්ත ගමන උදේ නවය විතර වෙනකං නින්ද ගියා.නැගිටලා උදේට හදල තිබුන මුං ඇට කිරිබත් සහ ලුණුමිරිස් කාල එහෙම තමා ඊයෙ ගිය ගමනෙ විස්තරේ ලියන්න පටන්ගත්තෙ.
මස්කට් අගනුවරින් කිලෝමීටර් 40ක් පමණ දුරින් පිහිටා තිබෙන යිටි කියන මුහුදු වෙරළ මේ රටේ තියෙන ලස්සන වෙරළ තීර වලින් එකක්.ගල් කඳු වැලි කඳු ගල් ගුහා වලින් පිරුණ ස්වභාවික ඒ වගේම කිසිම ආකාරයකින් වාණිජකරණයකට ලක් නොවුන ශාන්ත සුන්දර වෙරළක්.මුහුද පොඩ්ඩක්වත් සැර නැහැ.කොහොමත් මේ අරාබි මුහුද අපේ ඉන්දියන් සාගරය තරම් ප්රචණ්ඩ නැහැ.එපමණට ඉහළ යන්නෙ නැති රැල්ල අපේ දණක් තරම්වත් උස නැහැ.මේ දිනවල පවතින ඉතා තදබල සුළං ප්රවාහය හේතුවෙන් ඊයෙ නම් එක පිට එක රැළි ඉක්මනින් එනු දකින්නට ලැබුණා.
අපි යිටි වෙරළට යද්දි වෙලාව දවල් දොළහ විතර වෙන්නට ඇති.ඒ වෙද්දි අපේ සංග්රාහකයින් ඇවිත් වැඩ පටන්ගෙන හමාරයි.අපි ඉක්මනටම ගිහිං මුදට පැනල නාගත්තා.ඊට පස්සෙ පැළහු මස් මාළු සහ එළවලු පලතුරු වලින් සමන්විත දිවා ආහාරය.බයිට් එකට හුරුබුහුටි පොඩි උන් තුං හතර දෙනෙක් හිටියා.මේ අය අතර ගෙවුන දවස සැබවින්ම සුන්දරයි.ලියන්න එච්චර දෙයක් නෑ පිංතුර වලින්ම බලාගන්න.
ඊටත් වඩා මගෙ හිත ගත්තෙ අපි හිටපු තැනට එහා පැත්තෙ වාහන කීපයකින් ආපු කණ්ඩායමක් පුටු මේස තියල භෝජන සංග්රහයකට සුදානම් වීමයි.ඔවුන් සීසන් කරපු එළුවෙක් එහෙම පිටින්ම ඊයම් කොළවල ඔතල පලහන්නට පටන් ගත්තා.මෙන්න මේ ආකාරයට.
මෙතන ඉන්න පිළිස්සීමේ විශේෂඥයා පිටුපස තිබෙන්නේ ඔවුන් බොන්නට ගෙනා ගඩුගුඩාවයි.එවැනි ගඩුගුඩා දෙකක් තිබෙනු මා දුටුවා.මේ අයගේ වැඩ කටයුතු දැක්ක මට මොවුන් කවුද මොන රටකද කෑම බීම පිළියෙළ කරන ආකාරය කෙලෙසදැයි විමසා බැලීමට විශාල කුතුහලයක් ඇතිවුනා.දෙතුන් සැරයක්ම යන්නට හදන විට
ඔයා ඒ ගොල්ල අස්සට රිංගන්න යන්නෙ කොහොම මිනිස්සුද මොන රටේද කවුද දන්නෙ පිට අය යනවට ඒ ගොල්ල කැමති නැතුව ඇති බැනල එලවගනීද දන්නෙ නෑ යන්න එපා...
බිරිඳ විරෝධය පළකලා.නමුත් ඒ සියල්ලටම වඩා මගෙ කුතුහලය වැඩිවුනා.මේ ක්රියාවල සුලමුල දැනගන්නට මට තිබුන නොසංසිඳෙන ආසාව ඒ විරෝධය ඉක්මවා ගියා.
මොක්කු උනත් කමක් නෑ මේ ලෝකෙ මිනිස්සුනෙ.මම ගිහිං කතාකරනවා බැන්නොත් ආපහු එනවා...
කැමරාවත් අතට ගත්ත මම ඔවුන් සිටි තැනට ගියා.ගිහිං ඉතාම ආචාරශීලීව බාධාවක් කරනවා නං සමාවෙන්න කියල එහෙම මේ එළුවා පැලහීමේ විස්තරය අසා සිටියා.මා බලාපොරොත්තු නොවූ ආකාරයට ඔවුන් මා සමග ඉතා සුහදව කතා කළ අතර කීප දෙනෙක්ම මා ඇසු විස්තරය කියන්නට ඉදිරිපත් වුණා.ඔවුන කී ආකාරයට කුළුබඩු තුනපහ ලුණු ආදිය යෙදු එළුවා ඊයම් කොළවල ඔතා පැය තුන හමාරක් හතරක් පමණ පලහා ගන්නවා.මිරිස් යොදන්නෙ නැති බවත් ඒ වෙනුවට ගම්මිරිස් කූඩු පාවිච්චි කරන බවත් ඔවුන් වැඩිදුරටත් කියා සිටියා.
ඔවුන් මේ රටේ ජීවත් වන සිරියන් ජාතිකයන් පිරිසක්.මා දන්නා ආකාරයට සිරියානු ජාතිකයන් ඉවුම් පිහුම් වලට අති දක්ෂයන් පිරිසක්.සිරියානු ජාතිකයන් කීවිට පහුගිය අවුරුද්දෙ මා මුහුණ දුන් තවත් අත්දැකීමක් මට මතක් වුණා.ඒ අපි පහුගිය කරීප් සමයේ සලාලා වල කළ සංචාරය අතරතුරදී සිදුවූ දෙයක්.
දිනක් රාත්රියේ අප නතරව සිටි දොෆාර් හෝටලයට පැමිණි හිතවතුන් පිරිසක් සමග රෑ කෑමට පෙර බීමක් පාවිච්චි කරමින් සතුටු සාමීචීයේ යෙදන විට බීමට කටගැස්ම ගැන ප්රශ්නයක් ඇතිවුනා.කටගැස්ම හොයාගෙන එන්න එළියට බැස්ස කීපදෙනා සමග මාත් එකතුවුනා.බොහෝ අවන්හල් වසා තිබුන ඒ මහ රාත්රියේ විවෘත කර තිබු අවන්හල් සොයමින් අපි කිලෝමීටර් ගණනාවක් ඉදිරියට ගියා.අවසානයේ විවෘත කර තිබු එක් අවන්හලක සිටි සිරියන් ජාතිකයන් දෙදෙනෙක් අපේ ප්රශ්නයට විසඳුමක් දෙන්නට ඉදිරිපත් වුණා. අධි ශීතකරණයේ ශුද්ධ කර පුරවා තිබු මාළු අතරෙන් කිලෝ දෙකක පමණ මාළු කුරියන් දෙන්නෙක් තෝරාගෙන අප ඔවුන්ට බාරදුන්නා.පලහන්නට පෙර කුළුබඩු ආදිය යොදන විට ඔවුන් අප කියූ ආකාරයට මිරිස් සාන්ද්රණය සහ ගම්මිරිස් අතවැඩියෙන් පාවිච්චි කළා.අවන් එකේ විනාඩි විස්සක් පමණ පුළුස්සා ගත් මාළු කුරියන් දෙදෙනා පාර්සල් කරන විට ඒ මාළුන්ගෙන් විහිදුන සැර ඔවුන්ගෙ දෑසට කඳුළු නංවන්නට සමත් වුණා.
මේ මාළු අපි කෑවොත් එහෙම කෙලින්ම මැරිල වැටෙයි...
හිනාවෙමින් එහෙම කියූ සිරියන් ජාතිකයන් දෙදෙනා අපට සමුදුන්නා.ඔවුන් කියපු ආකාරයටම මාළුවල සැර තරමක් වැඩියි. නමුත් ඉතාම ප්රනීත ලෙස ඔවුන් ඒ මාළු කුරියන් දෙදෙනා පුළුස්සා දී තිබුණා.ඔබට මෙතන ඒ මාළු පෙන්නන්නට තිබුන නං හොඳයි.නමුත් ඒ වෙලාවෙ කැමරාව මගෙ අතේ නොතිබුන නිසා පිංතුරයක් ගන්නට ක්රමයක් තිබුනෙ නෑ.හෝටලයට ආපුවමත් පින්තුරෙ ගන්න මතක් වෙද්දි ඉතුරු වෙලා තිබ්බෙ මාලුවගෙ කටු ගොඩ පමණයි.කොහොම උනත් ඒ කටු ගොඩේ පිංතුරයක් මම ගත්තා.
දැන් ආපහු සලාලා ඉඳන් යිටි වෙරළට ආවොත් මේ වෙනකොට අර එළුවා පදමට පළහලා හමාරයි.මෙන්න මේ ආකාරයට.
මෙතන එළුවා පදමට පිළිස්සී අවසන් වනවිට ඊටම එහායින් මේසයක තවත් උදුනක රත්කරගත් පිලව් බත් විශාල තැටියක් සුදානම් කර තිබුණා.ඒ සමග දෙආකාරයකට සැකසු කොළ සලාදද බැදගත් මස්ද මේසය මත තබා තිබෙනු දක්නට ලැබුණා.
අනතුරුව පළහාගත් එළුවා පිලව් බත් මත තබා කැබැලි කඩාගෙන ආහාරයට එකතු කරගත්තා.
අවසානයේදී මටත් එළුමස් සමග රසවත් විශාල බත් පිඟානක් ඔවුන් පිළිගැන්වූවා.ඉතිං මේ අත්දැකීම ඔබට ගෙන එන්නට මට සහයෝගය දුන් උණුසුම් හදවත් ඇති ඒ සිරියානු ජාතිකයන් පිරිසට මගේ හෘදයාංගම ස්තූතිය පිරිනමන අතරම මනුෂ්යත්වය ඉදිරියේ ජාතිය ආගම හෝ භාෂාව කිසිම වැදගත්කමක් නොමැති බව මා නැවත වරක් ඔවුන්ගෙන් ඉගෙන ගත්තා.අප හැමදාම ගරුකරන්නේත් හිස නමන්නේත් ලෝකය පුරා සීමා මායිම් නොමැති ඒ මනුෂ්යත්වයට බව මා පසක්කළ ඒ සැන්දෑව සැබවින්ම අතිශය සුන්දර සැන්දෑවක් වුණා෴